Door
Murk Nijdam
Extensief melkveebedrijf
“Oan de keukentafel waard hast altiten oer fûgels en oer de natoer praat. Altiten dwaande wêze om de greidefûgel te behâlden. Wat soene wy earm wêze as wy gjin fûgels mear om ús hinne hawwe.”
Ik ben een weidevogelboer
Aantal hectaren: 44
30
Bij Murk gaat het altijd over de natuur en de weidevogels. Hij is altijd bezig om ze te behouden, want ‘wat zouden we arm zijn als er geen weidevogels meer waren’. Murks inspanningen leveren een rijk weiland op. En veel waardering, ook landelijk. Zo ontving hij in 2016 de Gouden Grutto van Vogelbescherming Nederland. Het prijzengeld dat hij daarvoor ontving, besteedde hij aan de reuzengrutto op zijn erf.
Het land achter de boerderij is een eldorado voor de natuurliefhebber. Zo staan er twee vogelkijkhutten met kijkgaten, op diverse hoogten aangebracht. Vanuit daar heb je uitzicht op een aantal plasdrasgebieden, waar de weidevogels zich met tientallen tegelijk ophouden. Murk bouwde de kijkhutten zelf en legde ook de plasdrassen aan. ‘Wy dogge hjir alles sels’, vertelt hij: wij doen hier alles zelf.
Het was pake Kees Nijdam die in 1914 van Haskerdijken naar Wommels verhuisde. In 1922 werd zoon Tjeerd geboren. Die nam de boerderij als vanzelfsprekend over, zoals ook Murk dat zou doen. Ook de liefde voor de vogels en het bloemrijke landschap kreeg Murk van huis uit mee. Zijn vader nam hem altijd in het voorjaar mee het veld in om kievitseieren te zoeken.
De liefde voor de vogels zorgde ervoor dat er de afgelopen eeuw weinig veranderde. Murk boert kleinschalig en traditioneel. Boerderij en erf ademen nog steeds de sfeer van vroeger en de koeien staan in een ouderwetse grupstal. ‘It bûthús is noch sa, sa’t it yn ús heit syn tiid ek wie. De pleats wurdt noch sa brûkt, sa as er yn 1894 boud is’ Pake Kees en heit Tjeerd huurden de boerderij van het pensioenfonds van de Heidemij. Begin jaren negentig kocht Murk de ouderlijke ‘pleats’ en de landerijen.
Al het werk voor de weidevogels is niet voor niets. Zo telde Murk in 2018 wel 90 gruttonesten met ongeveer 70 broedparen met kuikens. Daarnaast leven ruim 100 verschillende vogelsoorten op en rond het bedrijf. Ze broeden en foerageren vooral bij de twee plasdrassen, maar ook de omliggende percelen horen nog bij het weidevogelgebied.
Omdat de plasdrassen zo’n sterke trekpleister zijn voor trekvogels, wordt er vanuit het bedrijf van Murk ook veel (wetenschappelijk) onderzoek gedaan naar bijvoorbeeld het leef- en broedgedrag.
Murk boert niet biologisch en ook niet gangbaar, maar wel extensief en met passie. Om zijn levenswerk te behouden voor de toekomst, heeft hij een overeenkomst met het Agrarisch Natuurfonds Fryslân. Op termijn zal het eigendom van de agrarische grond worden overgedragen aan deze stichting. Voorlopig blijft het beheer echter nog in handen van Murk.