Braamsluiper

Snel naar informatie over:

• Herkenning
• Leefwijze
• Verspreiding en aantal
• Bescherming
• Wet- en regelgeving

Geluid

Zingt (alleen in zit) een snelle, klepperende ratel, vaak voorafgegaan door een snelle, brabbelende zang met scherpe tonen. Meest gehoorde roep een korte tik, als twee steentjes die tegen elkaar aan worden geketst.

• Roep
• Zang
• Zang

Broeden

Zingt vooral begin mei, wisselt vaak van zangpost. Zang wordt na paar weken snel minder. Geen zangvlucht. Broedt vanaf eind april, één of twee legsels per jaar van 3-7 eieren. Het mannetje bouwt één of meerdere 'haantjesnesten', een simpele bodem om vrouwtjes te verleiden. Dit kan later gebruikt worden om het nest op te bouwen, een diepe kom van grassen, wat door beide wordt gedaan. Na 11-12 dagen broeden, zitten de jongen nog 12-13 dagen in het nest, en na het uitvliegen worden ze nog 18-20 dagen gevoed door de ouders.

Leefgebied

Braamsluipers zijn het talrijkst in duingebieden met doornstruwelen en kleinschalig boerenland met veel heggen op kleigronden. Grote bosgebieden worden gemeden, in stedelijk gebied bewoont de soort (schaars) parken en tuinen. In de lage delen van het land wist de braamsluiper sinds ca. 1975 te profiteren van toegenomen beplanting in voorheen open gebied. Op de hoge gronden, daarentegen, ging broedgelegenheid verloren bij onder andere ruilverkavelingen.

Voedsel

Met name insecten, spinnen, duizendpoten e.d., ook kleine slakjes; in herfst ook bessen, maar minder vaak dan andere grasmussoorten.

Vogeltrek

Als een van de buitenbeentjes trekken alle (Noord)west-Europese braamsluipers zuidoostelijk weg richting de Balkan, en vliegen via Israël en Egypte naar Oost-Afrika. Ze overwinteren met name in Tsjaad, Soedan, Ethiopië en het Arabisch schiereiland. Vanaf half juli trekken ze weg, met de piek eind augustus, begin september. De terugtrek komt al vroeg op gang (eind januari), maar de meesten gaan pas in maart, begin april. Mannetjes komen 5-10 dagen eerder aan in het broedgebied. Aankomst in Nederland vooral half april-half mei. Nachttrekker.

Aantallen in Nederland

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Leeft verborgen, verraadt zich bijna altijd door de kenmerkende, ratelende zang.

In Europa

Braamsluipers zijn in Europa aan te treffen van Midden-Frankrijk tot in zuidelijk Fenno-Scandinavië en in een zeer uitgestrekt gebied van Engeland, via Nederland, tot in Mongolië en China. Ontbreekt in Zuidwest-Europa.

Meer informatie

• BirdLife International

Wat wij doen

Vogelbescherming zet zich actief in om de tuinen en erven van Nederland vogelvriendelijker ingericht te krijgen, met meer beschutte plekjes en inheemse beplanting. De braamsluiper kan daarvan profiteren. Dat doen we onder meer via ons netwerk van Tuinvogelconsulenten die voor een klein bedrag een advies geven over hoe de tuin of het erf er voor mens en vogel aantrekkelijk uit kan zien. Verder zetten we ons in voor een meer natuurlijk landelijk gebied waar plek is voor (braam)struwelen tussen percelen of in bermen.

Wat kun jij doen

Stekelstruiken van inheemse oorsprong kunnen braamsluipers aantrekken, mits er genoeg van zijn. Enkele bomen in de nabijheid of een oude haag van meidoorns en andere boom- en struiksoorten voldoen prima voor de braamsluiper.

Meer weten?

• Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Braamsluiper vroeg dit jaar

Actuele berichten

• Luisteren naar… de braamsluiper

Downloads

• Erfvogels in beeld 2014 (pdf, 2.77 Mb)

Algemene regels

De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:

• vogels opzettelijk te doden of vangen;
• nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
• eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
• vogels opzettelijk te storen;
• vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.

Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.

De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:

• de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
• de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
• de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
• het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).

Bijzondere regels

De wet biedt bescherming aan alle in gebruik zijnde nesten en rustplaatsen van vogels, inclusief de functionele omgeving om het broeden succesvol te laten zijn. De nestbescherming geldt voor alle soorten gedurende het broedseizoen en voor een beperkt aantal soorten jaarrond. Nesten van braamsluipers zijn alleen gedurende het broedseizoen beschermd. Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen.

Meer weten?

• Juridische bescherming van vogels
• Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
• Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
• Informatiepunt Leefomgeving