Grote burgemeester
Glaucous Gull, Larus hyperboreus - Meeuwen (Laridae)
De grote burgemeester lijkt op het eerste gezicht op een gewone zilvermeeuw, maar mist de zwarte vleugelpunten.
De grote burgemeester kan je met veel geluk in de winter tegenkomen langs de Nederlandse kust of in een zeehaven tussen de vele andere meeuwen.
Snel naar informatie over:
Herkenning
Vier verschillende leeftijdsgroepen, maar alle met witte vleugeltoppen en zonder zwart. Volwassen vogels met een iets lichtere mantel dan zilvermeeuw en in de winter met een zwaar gestreepte kop en nek. Onvolwassen vogels met een vrij licht okerbruine kleur 'koffie-met-melk' egaal van onderen, gebandeerd op bovendelen. Snavel van alle kleden behalve adult is roze met zwarte punt, wat grootste verschil is met soms zeer gelijkende kleine burgemeester. Let daarnaast op grootte, lange snavel, plat voorhoofd en zwaardere bouw.
Geluid
Roep als zilvermeeuw, maar korter, meer staccato en soms grover.
64-77 cm, spanwijdte 132-142 cm
Vogelbescherming Optiek
Leefwijze
Broeden
Broedt vanaf half mei - half juni, afhankelijk van de breedtegraad en de hoeveelheid ijs. Heeft 1 legsel met 2-3 eieren. Nest bevindt zich in de buurt van nederzettingen en vaak bij meeuwen- of ganzenkolonies. Het is een hoopje van zeewier, gras en mos. Broedduur 26-30 dagen. Jongen na 40 dagen vliegvlug. Begin september zijn ze onafhankelijk van de ouders.
Leefgebied
Broedt op kliffen, eilanden en ander open gebied nabij zee in het arctisch en subarctisch gebied, maar ook enkele kilometers landinwaarts. Wordt in Nederland vrijwel uitsluitend aan de kust gezien, in havens, langs pieren, strekdammen en soms in steden.
Voedsel
Een breed scala aan dierlijk materiaal, zoals eieren, vis, jonge vogels, schelpdieren en aas.
Vogeltrek
Vliegt na het broedseizoen zuidwaarts mee met de ijsgrens. Vogels van het west-Palearctisch gebied vliegen zo ver als de Britse eilanden en de zuidrand van de Noordzee, met enkele die tot noord-Frankrijk vliegen.
Verspreiding en aantal
wintergast in uiterst klein aantal
In Nederland worden wisselende, maar kleine tot zeer kleine, aantallen gezien.
Aantallen in Nederland
| Aantal broedparen | Geen broedvogel |
| Geschat maximum aantal overwinteraars | 5-10 (in 2013-2015) |
| Doortrekkers | 1-100 (in 2008-2012) |
Bron: sovon.nl
Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.
Waarnemingen
Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl
Kijktip
Blijft in de winter vaak maandenlang op dezelfde plek rondhangen, ook in steden, waar hij in havens en op vuilnisbelten loert op visafval. Ook vaak op stranden, waar hij leeft van aangespoelde dode vis, zeesterren en schelpdieren, vooral na storm.
In Europa
Noordkust van Rusland, IJsland en de Arctische eilanden.
Meer informatie
Bescherming
De internationale populatie is redelijk stabiel. Heeft wel te lijden onder zeevervuiling die ophoopt in het lichaam van toppredatoren. Daarnaast wordt er in Noord-Amerika en Groenland gejaagd op de soort en worden eieren geoogst.
Wet- en regelgeving
De grote burgemeester is een beschermde inheemse vogelsoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn grote burgemeesters beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de grote burgemeester wordt in Nederland geregeld door de Omgevingswet.
Algemene regels
De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:
- vogels opzettelijk te doden of vangen;
- nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
- eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
- vogels opzettelijk te storen;
- vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.
Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.
De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:
- de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
- de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
- de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
- het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).
Bijzondere regels
Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen, omdat de soort slechts in beperkte mate als wintergast in Nederland voorkomt.
Meer weten?
- Juridische bescherming van vogels
- Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
- Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
- Informatiepunt Leefomgeving
© Foto's: AGAMI © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk © Video's: Natuur Digitaal