Navigatie overslaan
Zilvermeeuw / Elwin van der Kolk

Zilvermeeuw

European Herring Gull, Larus argentatus - Meeuwen (Laridae)

De zilvermeeuw is een algemene vogel van de kust en het binnenland. De jonge zilvermeeuw is overwegend bruin en krijgt stap voor stap het verenkleed van de volwassene. De zilvermeeuw eet vrijwel alles, ook brood en patat. Hij broedt in kolonies in duingebieden. Omdat vossen de nesten daar vaak leegroven, neemt de zilvermeeuw steeds vaker zijn toevlucht tot daken in steden.

Zilvermeeuw / Agami

Herkenning

De volwassen zilvermeeuw heeft een witte kop, staart en onderzijde, grijze vleugels en rug. Zijn vleugelpunten zijn zwart met witte vlekken. Een jonge zilvermeeuw is geheel grijsbruin. Pas in de tweede winter krijgt die grijze bovendelen. De zilvermeeuw lijkt sterk op de geelpootmeeuw en de stormmeeuw en is vooral te onderscheiden door zijn roze poten. Zit qua grootte tussen kleine en grote mantelmeeuw in. Het uit elkaar houden van eerste winter kleine mantelmeeuwen en zilvermeeuwen vraagt om een blik op de tertials, de binnenste armpennen van de vleugel. Bij de zilvermeeuw hebben die duidelijk gekartelde randen.

Geluid

Vrij luidruchtig met lange uithalen, hoger dan roep van kleine mantelmeeuw. Alarmroep: kort 'kjaa'.


55-67 cm, spanwijdte 125-155 cm

Deze soort lijkt op:

Vogelbescherming Optiek

Ruime sortering, hoge kwaliteit in alle prijsklassen, 40 jaar expertise en persoonlijk advies in de winkel in Zeist. Ons enthousiaste en deskundige winkelteam demonstreert graag de verschillende modellen en mogelijkheden, zodat je zelf kunt vergelijken en op je gemak je keuze kunt maken. Én je steunt het werk van Vogelbescherming.

Bekijk Vogelbescherming Optiek

Leefwijze

Broeden

Begint vanaf eind april aan de broedperiode. Heeft één broedsel per jaar met 2-3 eieren. Broedduur 25-33 dagen. Vooral het vrouwtje broedt de eieren uit. Broedt voornamelijk in kustgebieden op de grond. Doordat vossen de nesten regelmatig leegroven, verlegt hij zijn broedgebied deels naar steden waar hij op daken broedt. Na 35 tot 49 dagen kunnen de jongen vliegen.

Video in nieuw venster openen

Leefgebied

Broedt en leeft langs de kust, vooral op de Waddeneilanden en in de Delta. In kolonies in duinen, op kwelders, schorren en dijken. Maar ook landinwaarts rond rivieren en meren en laat zich ook in de stad zien, waar op daken wordt gebroed. Ook veel in weilanden.

Voedsel

Is een alleseter. Van zeebanket - vis, schelpdieren - tot aan menselijk etensresten als friet en brood, aas, eieren en kuikens van andere kustvogels. Ook wormen in weilanden. De zilvermeeuw zoekt eten in groepen, samen met andere meeuwsoorten. Hij volgt vissersboten, bezoekt vuilnisbelten of haalt een maaltje op bij geploegde akkers. Is vindingrijk. Breekt schelpen open door ze van grote hoogte te laten vallen.

Vogeltrek

Nederlandse zilvermeeuwen blijven vooral in Nederland. Hoewel sommige individuen wel naar het zuiden vliegen. In de winter bezoeken ook zilvermeeuwen uit Noord- en Oost-Europa ons land.


Verspreiding en aantal

talrijke broedvogel | jaarrond aanwezig | wintergast in groot aantal

jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Talrijke vogel. Populatie is wel aan het teruglopen sinds de jaren negentig. Het aantal broedparen is sindsdien bijna gehalveerd.

Aantallen in Nederland

Aantal broedparen 29.500-31.500 (in 2023)
Geschat maximum aantal overwinteraars 130.000-240.000 (in 2016-2021)
Doortrekkers 130.000-290.000, sep-nov (in 2016-2021)

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Goed te zien op stranden en in duinen, maar ook in steden en op akkers.

In Europa

In Europa komt de zilvermeeuw voor in het noordwesten, hoofdzakelijk langs de kust. In Finland en Zweden broedt de zilvermeeuw echter ook volop in het binnenland. Aan de rand van het verspreidingsgebied mixt de zilvermeeuw volop met verwante meeuwensoorten en krijgt hybride (gemengde) jongen.

Meer informatie


Bescherming

Europees gezien niet bedreigd, maar aantallen in veel landen nemen wel af als gevolg van overdekken van vuilnisbelten en toename van de vos. Hierdoor zijn vastelandskolonies verlaten.

Wat wij doen

Vogelbescherming zet zich op allerlei manieren in voor de bescherming van belangrijke vogelgebieden in Nederland, zoals het duin- en kustgebied of het Waddengebied, waar ook vaak zilvermeeuwen broeden of voedsel zoeken. Dat doen we door kennisoverdracht en door voorbeeldprojecten. Verder maakt Vogelbescherming zich sterk voor een meer duurzame visserij, zoals in het Waddengebied en in het IJsselmeer én voor natuurreservaten op de Noordzee.

Wat kun jij doen

Laat meeuwenkolonies in de broedtijd met rust. In de steden langs de kust is het zaak om vogels niet te voeren, geen etensresten op straat te gooien en ondergrondse vuilcontainers en af te sluiten prullenbakken aan te brengen. Op die manier is mogelijk ervaren overlast in te dammen. Draden en gaas kunnen voorkomen dat zilvermeeuwen op daken gaan broeden.

Meer weten?

Actuele berichten

Downloads


Wet- en regelgeving

De zilvermeeuw is een beschermde inheemse vogelsoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn zilvermeeuwen beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de zilvermeeuw wordt in Nederland geregeld door de Omgevingswet.

Algemene regels

De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:

  • vogels opzettelijk te doden of vangen;
  • nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
  • eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
  • vogels opzettelijk te storen;
  • vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.

Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.

De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:

  • de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
  • de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
  • de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
  • het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).

Bijzondere regels

De wet biedt bescherming aan alle in gebruik zijnde nesten en rustplaatsen van vogels, inclusief de functionele omgeving om het broeden succesvol te laten zijn. De nestbescherming geldt voor alle soorten gedurende het broedseizoen en voor een beperkt aantal soorten jaarrond. Nesten van zilvermeeuwen zijn niet standaard het gehele jaar beschermd. In sommige provincies kunnen de nesten wel jaarrond bescherming genieten als zwaarwegende feiten of ecologische omstandigheden dat rechtvaardigen. Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen.

De zilvermeeuw is door een aantal provincies aangewezen als soort die overlast veroorzaakt. In de relevante omgevingsverordening is vastgelegd welke maatregelen onder voorwaarden mogen worden gebruikt ter voorkoming of bestrijding van overlast door deze soort.

Meer weten?

© Foto's: AGAMI   © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk   © Video's: Natuur Digitaal