Krakeend

Snel naar informatie over:

• Herkenning
• Leefwijze
• Verspreiding en aantal
• Bescherming
• Wet- en regelgeving

Geluid

Mannetjes krakeenden laten tijdens de balts hoge fiep-geluidjes horen, afgewisseld met een droog "è". De vrouwtjes krakeenden maken snaterende geluiden.

• Mannetje
• Baltsend groepje, mannen en vrouwen
• Alarm van vrouw met jongen

Broeden

Start relatief laat in het jaar met broeden, in de periode mei - juli, en legt dan 8 tot 12 eieren. Broedt in een nest op de grond, goed verstopt tussen droog, dicht en kruidenrijk gras en bladeren. Vaak een eindje van het water af. Broedduur: 24-26 dagen. Broedt in paartjes of losse groepen. Het komt voor dat eieren in het nest van een ander gelegd worden. De jongen kunnen na 45-50 dagen vliegen.

Leefgebied

Krakeenden broeden langs meren en kanalen, in hoogopgaande ruigte. Hier zijn de nesten betrekkelijk veilig en worden ze, in vergelijking met andere eenden, niet zo snel uitgemaaid. Voorkeursbiotoop is laaggelegen land met open zoetwatergebieden, langzaam stromend water en een ruige, soortenrijke oevervegetatie. Soms wordt ook in gebieden met brak water gebroed. Ze zoeken graag grote open wateren op en geven daarbij blijk van een voorkeur voor wateren waarvan de mens op een kunstmatige manier op de loop heeft ingegrepen. Bijvoorbeeld in de vorm van dammen en taluds. Vermoedelijk is dit omdat op het stenige substraat van deze structuren draadalgen en wieren groeien die de krakeend eet.

Voedsel

Krakeenden zijn vooral planteneters (bladen, stengels en zaden), maar enig dierlijk voedsel is hun niet vreemd. Vooral tijdens de wintermaanden vormen insecten en bijvoorbeeld weekdieren een rijke aanvulling op hun dieet. Ook kan het zijn dat dergelijk voedsel deels 'per ongeluk' wordt gegeten, doordat bijvoorbeeld waterdiertjes zich in de vegetatie ophouden.

Vogeltrek

Krakeenden uit het noordelijke deel van het verspreidingsgebied trekken voor de winter naar het zuiden. Meer in het zuidelijk deel van het verspreidingsgebied ook standvogel. Trekt van het gematigde Midden-Europa zo ver als Noord-Afrika.

Aantallen in Nederland

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Grootste trefkans in de polders van West-Nederland.

In Europa

Krakeenden hebben een zeer breed verspreidingsgebied. In Europa komen ze vooral in de gematigde regio's voor. Het uiterste noorden en zuiden behoren dan ook niet tot het verspreidingsgebied.

Meer informatie

• BirdLife International

Wat wij doen

Vogelbescherming zet zich in voor bescherming van de waterrijke gebieden waar krakeenden van profiteren. Dan gaat het zowel om waterkwaliteit, rustgebieden als de beschikbaarheid van voedsel. De WetlandWachten van Vogelbescherming houden de vinger aan de pols in de waterrijke natuurgebieden van Nederland.

Wat kun jij doen

Een blijvende aandacht voor waterkwaliteit is belangrijk voor de krakeend, net als voor de nog steeds toenemende recreatiedruk. Overheden, waterschappen en andere partijen staan aan de lat om de bestaande regels te handhaven en zorg te dragen voor de natuurkwaliteit.

Meer weten?

• Sovon Vogelonderzoek Nederland 

Actuele berichten

• Vogels in steden achteruit
• Kuikens kijken: 14 vertederende vogelplaatjes
• Jaar van de Wilde Eend – de eindsprint
• Eendenkuikens uitgeteld

Downloads

• Nederlandse Wetlands 2008-2011 (pdf, 4.37 Mb)
• Populatie ontwikkeling eenden (pdf, 19.08 Mb)

Algemene regels

De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:

• vogels opzettelijk te doden of vangen;
• nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
• eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
• vogels opzettelijk te storen;
• vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.

Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.

De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:

• de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
• de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
• de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
• het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).

Bijzondere regels

Verschillende natuurgebieden die door krakeenden worden gebruikt als foerageergebied of slaapplaats, zijn aangewezen en beschermd als Natura 2000-gebied. Het gaat onder andere om het Eemmeer & Gooimeer Zuidoever, het Markermeer & IJmeer en Markiezaat. Voor deze gebieden gelden strenge regels voor alle activiteiten die mogelijk negatieve gevolgen kunnen hebben op de natuurwaarden waarvoor het gebied is aangewezen. De betreffende gebieden zijn te vinden in een database van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Meer weten?

• Juridische bescherming van vogels
• Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
• Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
• Informatiepunt Leefomgeving