Navigatie overslaan
Boerenzwaluw / Shutterstock Alle berichten
Boerenzwaluw / Shutterstock Gert Ottens

Door Gert Ottens
Medewerker Vogelbescherming

Boerenzwaluw vs. huiszwaluw

Geplaatst op 23 april 2020

De boerenzwaluw en de huiszwaluw komen ieder voorjaar terug uit Afrika naar Nederland. Met een klein beetje oefening zijn ze goed uit elkaar te houden.

Al zijn boeren- en huiszwaluwen de laatste decennia fors in aantal achteruit gegaan, u kunt ze nog steeds in grote delen van Nederland aantreffen. Beide soorten zijn cultuurvolgers te noemen: grotendeels van de mens afhankelijk als het om broedgelegenheid gaat.

Infographic huiszwaluw en boerenzwaluw Infographic huiszwaluw en boerenzwaluw

Boerenzwaluw

De boerenzwaluw doet zijn naam vaak eer aan: ze zijn op en rond boerenerven te zien. Hun halfopen moddernesten bouwen ze bij voorkeur binnen in de schuur en daarin onderscheiden ze zich meteen van de huiszwaluw. Die bouwt z'n moddernest juist vrijwel altijd aan de buitenkant van gebouwen en kiest ervoor het moddernest bijna helemaal dicht te metselen.
Boerenzwaluwen zijn blauwzwart van boven, hebben een roodbruine keel en een roomwitte buik. Hun lange, diep gevorkte staart is vaak goed in de vlucht te zien.

boerenzwaluw/ Shutterstock Boerenzwaluw, met kenmerkende lange staart en donkerrode keel boerenzwaluw/ Shutterstock

Huiszwaluw

Huiszwaluwen zijn zeer sociaal en broeden in kolonies van soms meer dan 100 nesten. Boerenzwaluwen zoeken elkaar ook wel op, maar dan gaat het om enkele paren, zeker niet in aantallen zoals bij de huiszwaluw.

De huiszwaluw heeft géén roodbruine keel, noch een lange staart zoals de boerenzwaluw, maar daarentegen wel een opvallend witte stuit, die in de vlucht vaak goed te zien is.

Huiszwaluw / Shutterstock Huiszwaluw: let op de opvallende witte stuit Huiszwaluw / Shutterstock

Geluiden

Beide soorten maken net iets andere geluiden, die ook kunnen helpen bij de herkenning. Vooral bij de kolonie zijn huiszwaluwen erg luidruchtig. Ze laten voortdurend wat droge, ratelende en bubbelende geluiden horen die moeilijk zijn te omschrijven maar erg gezellig klinken. Boerenzwaluw hebben een melodieuzere, maar vooral kwetterende, zeer snelle zang en roep bij het nest en in vlucht.

Zang van de huiszwaluw
(Vlucht)roep van de huiszwaluw
Zang van de boerenzwaluw
(Vlucht)roep van de boerenzwaluw

Oeverzwaluw, roodstuitzwaluw en gierzwaluw

Ook de oeverzwaluw is vrij algemeen in Nederland. Het is een soort die tijdens de zomermaanden in de buurt van water leeft. Daar graven ze hun nesten uit in steile oevers, ook koloniematig. De vogels graven lange tunnels met een broedkamer aan het eind. Soms kiezen oeverzwaluwen hopen zand op een bouwlocatie als nestplaats, wat bedrijven in verlegenheid kan brengen, want deze nesten zijn beschermd. Oeverzwaluwen zijn bruin van boven en wit van onderen, met een bruine borstband. De staart is kort en ondiep gevorkt.

De roodstuitzwaluw is een mediterrane soort die steeds vaker wordt waargenomen in Nederland. Een bezoek aan de befaamde trektelpost bij het Zeeuws-Vlaamse Breskens, begin mei en tijdens een periode van zuidoostenwinden, is de beste kans om er in ons land een te zien. Uiterlijk lijkt deze zwaluw het meest op een boerenzwaluw. Opvallende verschillen zijn echter de oranjeachtige stuit, lichte keel en de lichte halsband.

Gierzwaluw / Birdphoto Gierzwaluw / Birdphoto

Ondanks de naam is de gierzwaluw geen échte zwaluw. Wijdverbreid en al even zeer een cultuurvolger, is de gierzwaluw vooral in het stedelijk gebied aanwezig. Het is daarbij een echte zomergast, alleen te zien tussen eind april en eind augustus. Oorspronkelijk bewoners van rotsen, broeden ze bij ons onder daken en dakpannen. Gierzwaluwen zijn helemaal aangepast aan een leven in de lucht.
Zover zelfs dat hun pootjes niet geschikt meer zijn om op te lopen. Maar vliegen kunnen ze als de beste. Hun sikkelvormige vleugels helpen daarbij om de lucht te doorklieven. Het verenkleed is donkergrijsbruin, met een lichte keel.

Vogels herkennen

In de webshop van Vogelbescherming vind je alles voor en over vogels. Zoals een vogelgids om ze te herkennen. Bezoek onze winkel in Zeist of onze webshop voor een grote variatie aan de beste vogelgidsen.

Boeken in onze webshop

Meer verhalen .... in Vogels

Vogels is het tijdschrift voor onze leden, met prachtige fotoreportages en opmerkelijke verhalen. Een scala aan groot en klein nieuws, over vogels, kijk- en excursietips en nog veel meer. Word lid en ontvang
Vogels 5x per jaar.

Lees meer