Cetti's zanger
Cetti's Warbler, Cettia cetti - Struikzangers (Cettiidae)
De cetti’s zanger heeft een verborgen levenswijze. Hij laat zich herkennen aan een zeer kenmerkende en explosief voorgedragen zang. De laatste jaren neemt het aantal in ons land toe doordat de winters niet meer zo streng zijn. Naast Zeeland en Zuid-Holland waar al langere tijd cetti’s zangers voorkomen, wordt de soort op steeds meer plekken in Nederland gemeld.
Snel naar informatie over:
Herkenning
Een kleine bruine zangvogel met een ronde, vaak opgewipte staart. Diep roodbruin van boven, meer grijs van onderen. Opvallend koppatroon met donkere oogstreep en lichte wenkbrauwstreep en twee witte halve maantjes onder en boven het oog. Kan ook te verwarren zijn met kleine karekiet of snor, maar heeft een compacter lichaam en meer rossig warmbruine in plaats van geelbruine kleur.
Geluid
Best te vinden door zijn zang en roep; zang is explosief, klinkend als "(ti) CET-ti CET-ti, CET-ti". Roep is een schel geratel en een zwepend "tsk".
13,5-14,5 cm
Vogelbescherming-optiek en andere topmerken
Leefwijze
Broeden
Broedt van april tot juli/augustus. Heeft één pg twee legsels met meestal 2-4 eieren, soms 5. Broedduur 16-17 dagen. Alleen het vrouwtje broedt. Slordig nest wordt vaak laag gebouwd (niet hoger dan 2 meter) in dichte vegetatie, in moerassig gebied in de buurt van water, maar wel boven droge grond. Jongen na 14-16 dagen vliegvlug. Daarna nog 2 weken door de ouders gevoerd. Hierna heeft de soort vaak nog tijd voor een tweede legsel. De jongen van het tweede legsel worden nog het verlaten van het nest zo'n 26 dagen gevoerd.
Leefgebied
De cetti’s zanger komt altijd in de buurt van water voor in dicht struikgewas of weelderige begroeide sloten.
Voedsel
Insecten en andere ongewervelden.
Vogeltrek
De cetti's zanger is een korte-afstandstrekker die door strenge winters hard getroffen wordt, maar zich flink uitbreidt na een zachte winter.
Eropuit met MijnVogelvinder.nl
Verspreiding en aantal
schaarse broedvogel | wegtrekkend
Na een voorspoedige groei vanaf 2005 kende de soort een explosieve toename vanaf 2010, met name te danken aan de zachte winters, waarbij de Biesbosch als bolwerk is ontstaan.
Aantallen in Nederland
| Aantal broedparen | 5300-6300 (in 2023) |
| Geschat maximum aantal overwinteraars | 1500-4000 (in 2013-2015) |
| Doortrekkers | Broedvogel - jaarrond aanwezig |
Bron: sovon.nl
Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.
Waarnemingen
Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl
Kijktip
In de Biesbosch is de zang van de soort niet te missen.
In Europa
Broedvogel van een groot aantal landen rond de Middellandse zee.
Meer informatie
Bescherming
Het aantal cetti's zangers neemt toe in Nederland. De redenen hiervoor zijn nog niet helemaal duidelijk. Zachte winters zijn duidelijk profijtelijk voor de soort, want dan is er voor deze standvogel nog voldoende voedsel te vinden, net als de steeds vroeger bloeiende wilgen, die daarmee ook insecten aantrekken. Het merendeel van de cetti's zangers huist in de Biesbosch. De komende zal uitwijzen of de soort zich verder over Nederland zal verspreiden.
Wat wij doen
Goed beheerde gebieden zoals de Biesbosch - waar de cetti's zanger een thuis heeft gevonden - zijn de parels in de kroon van de Nederlandse natuur. Vogelbescherming pleit op verschillende manieren voor nog meer 'natte natuur' in Nederland van voldoende omvang. In het recente verleden leverde Vogelbescherming een belangrijke bijdrage aan het beschermen van moerasvogels via het Beschermingsplan Moerasvogels.
Meer weten?
- Sovon Vogelonderzoek Nederland
- Toename Cetti's zanger
- Cetti’s Zanger en Graszanger: een wintergevoelig duo
Actuele berichten
Downloads
- Beschermingsplan moerasvogels 2000-2004 (pdf, 1.23 Mb)
Wet- en regelgeving
De cetti’s zanger is een beschermde inheemse vogelsoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn cetti’s zanger beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de cetti’s zanger wordt in Nederland geregeld door de Omgevingswet.
Algemene regels
De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:
- vogels opzettelijk te doden of vangen;
- nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
- eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
- vogels opzettelijk te storen;
- vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.
Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.
De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:
- de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
- de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
- de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
- het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).
Bijzondere regels
Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen, omdat de soort slechts in beperkte mate in Nederland voorkomt.
Meer weten?
- Juridische bescherming van vogels
- Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
- Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
- Informatiepunt Leefomgeving
© Foto's: AGAMI © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk © Video's: Natuur Digitaal