Uniek inkijkje bij geheimzinnig tapuitenhol op Texel

De tapuit is een kleurrijke, karakteristieke zangvogel die overwintert in Afrika en vanaf begin april terugkeert naar zijn broedgebieden in Nederland. Ooit algemeen, nu een zeldzaamheid: tapuiten zijn sterk in aantal afgenomen en komen nog maar op enkele plekken in Nederland voor, waaronder de duinen van Texel en Den Helder. Juist op Texel leeft nog een relatief sterke populatie, vooral in het noorden van het eiland. De vogel is volledig afhankelijk van dynamische, open duinen – landschappen met stuivend zand, lage kruiden en een rijk insectenleven. Maar die leefomgevingen staan onder druk door o.a. stikstofdepositie, de verruiging van het landschap en de afname van konijnen, die de holletjes graven waarin tapuiten graag nestelen.

Vogelbescherming zet zich al meer dan tien jaar met succes in om deze vogel voor Nederland te behouden. De negatieve trend lijkt intussen gekeerd, ondanks alle problemen die er nog steeds spelen in de duinen door de stikstofuitstoot.

Om dit resultaat te bereiken hebben we samengewerkt met terreinbeheerders en onderzoekers en waren er gulle bijdragen van onze leden, fondsen en overheden. Zo hebben we onderzoek mogelijk gemaakt, ervoor gezorgd dat nesten werden beschermd en dat er beheermaatregelen zijn getroffen om gebiedjes weer geschikt te maken voor deze wereldreiziger. Hoe de tapuit beschermd kan worden, staat in deze brochure van Vogelbescherming voor alle betrokkenen.

Intussen wordt de bescherming van en verder onderzoek aan deze soort in het Waddengebied gefinancierd door het programma Wij & Wadvogels.

Uit onderzoek blijkt dat intensieve recreatie óók een duidelijke impact heeft op de tapuit. In afgesloten duingebieden komen wel vier keer zoveel tapuiten voor als in open gebieden. Ook in de toegankelijke delen zijn minder vogels te vinden op de plekken waar veel wandel- en fietspaden liggen. 

"Dankzij de camerabeelden kunnen we het gedrag van de tapuit nu van dichtbij volgen, zonder de vogel te verstoren. Spectaculair, want bij mijn weten is dat nog nooit ergens gedaan," – Louis van Oort, coördinator Beleef de Lente van Vogelbescherming Nederland.

Op Texel wordt op 10 en 11 mei het Waddenvogelfestival georganiseerd. De opbrengsten van dit vogelevenement gaan naar bescherming, onderzoek en educatieve doelen ten behoeve van duinvogels zoals de tapuit. Stichting Texel Vogeleiland zorgt voor aanvullende financiering om dit unieke project mogelijk te maken.

Beleef de Lente is sinds 2007 de gratis website van Vogelbescherming Nederland waar iedereen ongeveer tussen 1 maart en eind juli met webcams live kan kijken naar vogels in hun nest. Miljoenen bezoekers over de hele wereld hebben zo de afgelopen jaren de spectaculaire en verborgen gebeurtenissen van de broedvogels gevolgd. Live, via clips en via blogs, gemaakt door ruim 80 vrijwilligers die bijna een half jaar in touw zijn. 

Volg de tapuit via deze webpagina van Beleef de Lente.