Samen weidevogels beschermen op Schiermonnikoog

Karsten Schipperheijn, directeur van Vogelbescherming Nederland: “De aantallen weidevogels gaan in Nederland al jaren achteruit. Schiermonnikoog is een van de belangrijke weidevogelgebieden en het aantal broedparen van scholekster en kievit is hier relatief hoog. De aanwezige broedparen van tureluur en grutto zijn iets lager, maar stabiel. Het is belangrijk dat deze weidevogelpopulatie de kans krijgt te groeien, zodat we de weidevogels voor de toekomst kunnen behouden. Vogelbescherming werkt daarom lokaal samen met vogelvriendelijke boeren en bedrijven om de weidevogels op Schiermonnikoog te geven wat ze nodig hebben: voedsel, rust en bescherming. Dat vinden zij in vochtig grasland, waarin volop kruiden groeien. Grasland dat de boer pas maait als de jonge vogels klaar zijn om uit te vliegen.”

De handtekeningen op het contract bekrachtigen de samenwerking die deze lente gestart is. “Een belangrijke markering voor een duurzame samenwerking”, vertelt Karsten Schipperheijn. Voor Van Schier is deze samenwerking een erkenning voor hun natuurgerichte zuivelproductie. Peter Visser, voorzitter zuivelcoöperatie Van Schier, licht toe: “Onze melkveehouders zetten zich actief in om hun weilanden nog vogelvriendelijker te maken. Denk aan hogere waterpeilen in de sloten, greppelplas-dras, meer kruiden- en insectenrijke graslanden en rust op het land. Zo versterken zij de biodiversiteit en helpen zij de weidevogels overleven.”

Een groot voordeel voor de nesten en kuikens van weidevogels op Schiermonnikoog is het ontbreken van vossen en marters. Het eiland is ook een foerageergebied voor winterganzen waar ze niet worden verjaagd. Tot in mei zijn er duizenden brandganzen, rotganzen en soms de zeldzame roodhalsgans te zien in de polder. De ganzen eten het gras, dat daardoor pas eind mei kan uitgroeien. De boeren kunnen pas half juni voor het eerst maaien. De weidevogels op het eiland profiteren van deze lange periode zonder verstoring door werkzaamheden.

Aan de andere kant leidt het graasgedrag van de ganzen ook tot een kale vlakte waarin weidevogelkuikens alleen in de greppels en onder het lokaal aanwezige fluitekruid en zuring schuilmogelijkheden vinden. Het ontbreken van kruiden en bloemen betekent daarnaast dat er veel minder insecten zijn voor de weidevogelkuikens. Daardoor is het lastig overleven. Vooral de tureluur en grutto ondervinden daar nadeel van.

Van de grutto – onze nationale vogel – zijn slechts dertig broedparen op het eiland. Dat zijn er aanzienlijk minder dan op Ameland en Terschelling. Schipperheijn: “Er liggen kansen om het leefgebied te verbeteren, zodat kuikens van weidevogels kunnen overleven. Samenwerken is daarbij het sleutelwoord. Ik ben dankbaar dat de boeren van Van Schier zich hier zo hard voor inzetten op hun eiland. Net als de vrijwilligers die de weidevogels tellen en beschermen.”

Deze samenwerking is mogelijk gemaakt met financiën van Wij&Wadvogels. In dit meerjarig samenwerkingsprogramma werken zeven natuurorganisaties samen aan het herstel van gezonde vogelpopulaties in het Waddengebied: Het Groninger Landschap, It Fryske Gea, Landschap Noord-Holland, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Vogelbescherming Nederland en de Waddenvereniging. Wij&Wadvogels wordt financieel mogelijk gemaakt door het Waddenfonds, het Investeringskader Waddengebied, het ministerie van LNV en de provincies Noord-Holland, Fryslân en Groningen.