Plannen voor natuurherstel Caribisch Nederland zijn onvoldoende

In het nieuwe beleidsplan voor Bonaire, Saba en Sint-Eustatius van minister Schouten staan maatregelen om de milieukwaliteit en de natuur op de eilanden tussen 2020 en 2030 te verbeteren.

Die zijn nodig. Uit onderzoek blijkt dat het slecht gesteld is met de natuur van Caribisch Nederland. Erosie, overbevissing, afval en vervuild water zijn belangrijke oorzaken. Niets doen tegen deze bedreigingen leidt uiteindelijk tot een ‘zeer ongunstige staat’ van de natuur, stellen onderzoekers. Dit heeft ook invloed op de economie en welzijn van de inwoners. De eilanden zijn voor hun inkomsten voor een groot deel afhankelijk van (eco-)toerisme en visserij. De ecosystemen van het gebied zijn dus van grote waarde voor de bevolking.

Caribisch Nederland is een hotspot voor biodiversiteit. De eilanden zijn belangrijke broedgebieden van Caribische flamingo, koningsstern en roodsnavelkeerkringvogel. Op de hagelwitte stranden leggen diverse soorten zeeschildpadden hun eieren. De bijzondere koraalriffen voor de kust van Saba, de prachtige mangroven van Bonaire en de regenwouden op Sint-Eustatius zijn slechts enkele voorbeelden van de unieke natuur die de drie eilanden te bieden hebben. De ecosystemen op land en water zijn daarom voor een groot deel beschermd gebied.

Er moet snel actie ondernomen worden, om de biodiversiteitscrisis op de Cariben een halt toe te roepen. Vogelbescherming denkt dat de voorgestelde maatregelen door minister Schouten volstrekt onvoldoende zijn. In het Natuur- en Milieubeleidsplan Caribisch Nederland wordt het belang van natuurherstel vaak genoemd, maar de ambitie om snel aan de slag te gaan ontbreekt.

Een voorbeeld is het probleem van de vele verwilderde geiten, koeien en pony’s op de eilanden. Door overbegrazing van deze dieren ontstaat erosie. Daarom worden er slachthuizen gebouwd, die in 2024 klaar zijn voor gebruik. Toch neemt de minister tot 2030 de tijd om het probleem op te lossen. De komende tien jaar lopen er dus nog te veel grazers rond, terwijl de kennis en ervaring er is om nu al aan de slag te gaan. Projecten voor natuurherstel zijn tot mislukken gedoemd als dit probleem niet snel wordt opgelost.

Ook het budget om de natuurplannen voor Caribisch Nederland uit te voeren, laat te wensen over. Voor de uitvoering van het Natuur- en Milieubeleidsplan wordt nauwelijks extra geld vrijgemaakt door de rijksoverheid. Hierdoor moeten de eilanden zelf veel bijdragen, maar dit kunnen ze niet zomaar ophoesten. Bovendien kampen de natuurparken op de eilanden momenteel met grote financiële problemen, als gevolg van de COVID-19-crisis.

Vogelbescherming hoopt dat de rijksoverheid woord bij daad voegt en zich volop gaat inzetten om de natuur op de eilanden te herstellen. De unieke natuur van Caribisch Nederland verdient meer aandacht. Voor het écht te laat is.