Nu te zien: de grauwe pijlstormvogel

Voor mij is het zien van een grauwe pijlstormvogel een hoogtepunt. Het idee alléén al dat ze broeden op het zuidelijk halfrond, onder meer op Vuurland, de Falklands en Tristan da Cunha… En dan vliegt zo’n vogel langs! Laat staan maar liefst 134 exemplaren, zoals op die memorabele dag van 8 oktober 2022, op Texel. Een stoere vogel ook, de ‘grauwe pijl’. Een echte zeevogel die pas met stevige, aanlandige wind, zo vanaf 5 Beaufort, naar de kust wordt geblazen en binnen zichtafstand komt. Je moet er wel voor naar de kust, er enige zitvlees voor hebben én een telescoop.

De voldoening is groot als plotseling de eerste grauwe pijlstormvogel verschijnt: herkenbaar aan het silhouet met lange, stijve vleugels die enigszins geknikt worden gehouden. Grauwe pijlen vliegen laag boven zee tussen de golfdalen, om regelmatig als door een katapult geschoten hoog boven de golven uit te schieten, waarbij ze fraai kantelen naar één zijde en slechts af toe snel flappen met de vleugels. ‘Keilen’ noemen vogelaars dat. Ze gebruiken op deze behendige wijze de combinatie van de harde wind en de lift die ze krijgen door de hoge golven en halen hiermee enorme treksnelheden van wel 900 kilometer per dag.

Want trekken, dat kunnen ze. Op het Zuidelijk Halfrond is de grauwe pijlstormvogel een van de meest algemene zeevogels, met kolonies van soms miljoenen broedparen. Vooral in Nieuw-Zeeland is de soort talrijk en worden jonge grauwe pijlstormvogels gegeten door Maori’s.

De vogels van de Zuidelijke Atlantische Oceaan trekken na het broedseizoen in het najaar (ons voorjaar) massaal naar de Noordelijke Atlantische Oceaan. Eerst naar het westen ervan, onder meer naar het zeegebied ver uit de kust voor Newfoundland (Canada), waar veel voedsel is te vinden. Waarna de grauwe pijlen in de zomer en herfst naar het oosten vliegen en relatief kleine aantallen in de Noordzee belanden. In de loop van september worden ze bij ons steeds vaker gezien – op voorwaarde dat er stevige aanlandige wind is – waarna de aantallen afnemen in de loop van oktober. Dus blaast de komende weken de wind stevig uit west, spoed je dan naar de kust.