Mooiste reiger van de wereld

Gesterkt door onze bijzondere ervaringen tijdens onze eerste gezamenlijke vogelreis buiten Europa, besloten mijn vogelmaat Arjan van Egmond en ik een aantal jaren erop naar Guatemala te gaan. Dat was vlak na het einde van een burgeroorlog geen alledaagse bestemming midden jaren negentig van de vorige eeuw. De combinatie van veel verschillende tropische habitats, de aanwezigheid van een goede vogelgids (Birds of Mexico and Northern Central America), mooi weer en een bezoek aan, en vogels kijken tussen, de tempels uit de Mayacultuur spraken ons aan.

Vooral de foto’s van oude Mayastad Tikal, in het Caribische laagland van Guatemala, bleken te onweerstaanbaar om daar niet heen te gaan en als we daar toch waren, dan konden we ook het tropisch eilandje Caye Caulker bezoeken. Dit koraaleilandje, gelegen voor de kust van Belize, leek ons de ideale plek om onze reis te beëindigen. Een vogelaar moet ook rusten en zo konden we ook nog wat tropische zeevogels zien en snorkelen met zusterhaaien.

Het reisschema van vier weken was al snel goed gevuld met een uitdagend reisschema voor twee backpackers, waarbij we voldoende ruimte hadden ingepland voor zowel Tikal als Caye Caulker.

Vlak voordat we afreisden naar Guatemala kreeg ik het Engelse vogelblad Birdwatch van mijn vader cadeau. Dit magazine was nog niet verkrijgbaar in Nederland, maar mijn vader nam altijd een exemplaar mee van zakenreizen naar Londen. Elk vogelblad wat ik in die tijd onder ogen kreeg, verslond ik.

Dit keer had het meer impact. In het blad stond een uitgebreid artikel over een vogelaar uit Belize, genaamd Sam Tillett en ‘zijn’ gebied Crooked Tree. Het werd beschreven als een vogelrijk moerasgebied. Een klein ingekaderd ‘inzetje’ veranderde alles aan onze reis. Er stond namelijk beschreven dat Sam Tillett in Crooked Tree een deel van het jaar agamireigers had gevonden, een mythische reigersoort uit Zuid-Amerika die in die tijd slechts sporadisch op enkele plekken door vogelaars werd gezien. Een blik in de vogelgids en ons schema werd gelijk omgegooid – deze kans wilden we niet missen.

Als Sam Tillett al niet een geschenk uit de hemel was, dan was het natuurgebied Crooked Tree het wel. Behalve dat de agamireiger hier voorkwam, hadden we eigenlijk niet stilgestaan bij wat het gebied nog meer te bieden had. Het bleek overweldigend; het moerasgebied zat vol met vele duizenden reigers en andere watervogels inclusief de prehistorisch uitziende Jabiroe, een mega-ooievaar met een stilistische vaas als nek en een zeer indrukwekkende snavel.

Sam Tillett zelf bleek een grote goedlachse vent te zijn, met veel gevoel voor humor, vol verhalen en een groot hart voor vogels en de natuur. Het was onze eerste ervaring met het inzetten van een lokale vogelgids en de voordelen werden gelijk zichtbaar. Behalve de vele moerasvogels liet hij ons ook in de bossen op de zandgronden vele nieuwe vogelsoorten zien, waaronder enkele endemen van het schiereiland Yucatan zoals de Yucatángaai. Sam wakkerde ook ons verlangen aan naar prachtige vogelsoorten die we niet zagen, maar die hij wel steeds noemde en waarvan hij wist dat ze er ook voorkwamen, zoals de prachtige hemelsblauwe azuurcotinga (lovely cotinga).

Ook de jaguar bleek hier nog voor te komen. Waarom we niet op zijn voorstel zijn ingegaan om een poging te wagen om een jaguar te zien te krijgen, weet ik nog steeds niet. Wellicht was het idee niet echt aanlokkelijk om de hele nacht in een hoge boom te zitten, afgezet met in de grond gestoken lange bamboestokken, om vervolgens met behulp van een kokosnoot het geluid van een drachtig wijfjes jaguar na te doen. Volgens Sam dé manier om een hitsig mannetje opgefokt onder de boom te krijgen. Vandaar de bamboestokken, om te voorkomen dat de jaguar de boom inspringt. Misschien was het idee dat dit kon gebeuren toch te heftig voor ons...

Ons hoofd stond blijkbaar ook meer naar de hoofdattractie van het gebied, de reden dat we hier waren. In de schemer van de eerste ochtend stapten we in de boot van Sam waarmee we het moerasgebied invoeren. Sam navigeerde ons langs goede vogelplekken en vele vogels dieper het gebied in totdat we bij een lange, met zeer dichte begroeiing omzoomde kreek arriveerden. Hier moest het gebeuren.

Met een fluistermotor zakten we langzaam de kreek af waarbij we de waterlijn onder de overhangende takken scanden. Hier in het donker moest dé Vogel staan. Wat niet meeviel, gezien de voorkeur voor de donkerste delen langs de waterlijn. We kregen een beter idee waarom de soort zo weinig wordt gezien: zelfs als hij er zit, dan is het niet zeker of je hem ook te zien krijgt.

Maar opeens stond hij daar vlak naast de boot, de agamireiger. Mijn hart sloeg een hartslag over. Een explosie van kleuren in het donker, vooral wanneer deze vanuit het donkerste gedeelte in het licht stapte: glanzend blauwgroen met kastanjebruin en met vooral op de borst en kop fluorescerend overkomende lichtblauwe veren. En dan die dolksnavel, die leek maar niet op te houden. Een mooiere vogel had ik tot dan toe nog nooit gezien in mijn leven.

Uiteindelijk vonden we na goed zoeken deze ochtend vier agamireigers langs de kreek. En alle vier waren ze even mooi. De vogels gaven letterlijk licht in het donker, en in ons vogelhart.

Op de terugweg op de boot naar de lodge van Sam, verzadigd van een ochtend vogel-avontuur in het vogelrijke moeras, maar vooral vol van de ontmoeting met de lichtgevende reiger wist ik één ding zeker: op een dag zou ik een eigen bedrijf starten met de naam van deze soort als bedrijfsnaam, Agami. Wat voor bedrijf wist ik niet, maar de naam stond voor mij vast.

Het duurde uiteindelijk nog een aantal jaren, maar het bedrijf met de naam is er gekomen. Dit vanwege een kadertje met tien zinnen in een Engels vogelblad, dat mijn vader voor me had meegenomen. Blijkbaar moest het zo zijn.

[Volgende maand gaat het blog van Marc Guyt over verrekijker-stress voor de Camino de Santiago]