Kijktips voor vijf fraaie winterse watervogels

Januari is de tijd van de goede voornemens. Meer bewegen staat er vast op. Combineer het met een duidelijk doel. Uw doel dit jaar: vindt één van de vijf fraaiste winterse watervogels van Nederland.

Het nonnetje heet nonnetje omdat het mannetje zo’n fraaie verschijning is in de winter: zwarte accenten op een spierwit verenkleed. Dat deed denken aan een non. Het vrouwtje niet, want zij is donkergrijs met en roestbruine kop. Maar goed, ze moet het ermee doen. Zoek nonnetjes op het Markermeer, daar scholen ze ’s winters in grote groepen samen.

Ook bij de brilduiker zijn het de mannetjes waaraan de soort zijn naam te danken heeft. Zij hebben een donkergroene kop met een witte vlek tussen oog en snavel, die de ‘bril’ wordt genoemd. Makkelijk te onthouden. De vrouwtjes hebben deze bril niet, maar zijn asgrijs met een bruine kop. Samen met de man herkent u ze wel. Favoriet bij brilduikers zijn open wateren, zoals de randmeren rond Flevoland.

De bek van de grote zaagbek ziet er van dichtbij inderdaad uit als een zaag: zaagtanden boven en onder, bij man én vrouw. Gelukkig. Van veraf ziet u dat niet, dus let dan op een langwerpige eend met een opvallend lange, dunne snavel. Mannetjes zijn wit met ’s winters een lichtroze gloed en een zwart-groene kop. Vrouwtjes zijn grijs met een lichtere borst die scherp is afgesneden door de roodbruine kop. Het IJsselmeer is nu een belangrijke pleisterplaats.

Oe, wat is de ijseend ’s winters mooi! Die lange staart alleen al. Wit met prachtige patronen in zwart en grijs. IJseenden verblijven het liefst ver op zee, dus dit is misschien de mooiste, maar ook de uitdagendste soort om te vinden. Maar, soms drijven ze af naar de kust, zoals bij de Brouwersdam. De ijseend is dan wel weer een van de luidruchtigste eenden. Het mannetje maakt een jodelend geluid, dat van ver te horen is, misschien helpt dat.

Wel driekwart van de wereldpopulatie van kleine zwanen bevindt zich 's winters in Nederland. Ze zijn kleiner dan wilde zwanen of knobbelzwanen, hebben een kortere nek en hebben een geel-zwarte snavel. Ze zijn in de winter bijvoorbeeld te zien langs de Veluwerandmeren.