Intensivering landbouw nekt inspanningen voor agrarisch natuurbeheer

Negatieve gevolgen intensieve landbouw

De onderzoekers analyseerden gegevens van 39 soorten boerenlandvogels van 1981 tot 2012 en komen tot de conclusie dat intensivering van de landbouw een grote negatieve impact op vogelpopulaties heeft gehad. De studie bevestigt dat de EU-spelregels voor natuurbescherming een bijdrage hebben geleverd aan het beperken van de achteruitgang.

De onderzoekers stellen vast dat in landen met een groter aandeel beschermde gebieden, zoals reservaten voor weide- en akkervogels, de soorten het beter doen. Trends zijn minder negatief als in een land meer aan agrarisch natuurbeheer wordt gedaan: kruidenrijke akkerranden, telen van speciale gewassen zoals luzerne, later maaien en het na de oogst laten staan van graanstoppels. De (in Nederland dramatische) afname van boerenlandvogels kan door het EU-beleid echter niet worden hersteld. Om dat te bereiken zou een revisie van de EU-regels nodig zijn waarbij volledig op dit herstel wordt ingezet.

Huidig EU-beleid draagt niet bij aan duurzame landbouw

Fred Wouters, directeur van Vogelbescherming Nederland, vat het samen: "Dit onderzoek bevestigt de eerdere conclusie van een meerderheid in het Europees Parlement: de Europese regels voor natuurbescherming wérken als ze goed worden uitgevoerd, maar het dramatische verlies van leven in het boerenland zet door zolang het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid intensivering blijft aanjagen. Het is daarom tijd om dat beleid tegen het licht te houden. Het huidige beleid draagt niet bij aan een duurzame landbouw."

Signaal voor de Europese Commissie

Vogelbescherming en BirdLife International zien in dit onderzoek een duidelijk signaal dat de Europese Commissie zich opnieuw moet afvragen of het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid haar doelen (waaronder het in stand houden van de biodiversiteit in het landelijk gebied) waarmaakt: "Het is hoogste tijd voor een ‘fitness check’ van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid", zegt Wouters.

Samenwerking met boeren

Vogelbescherming probeert in Nederland akker- en weidevogels te behouden door middel van haar campagne Red de Rijke Weide waarin Vogelbescherming met boeren samenwerkt om oplossingen voor vogels en boeren te vinden. Fred Wouters: "Helaas dwingt het Europese en Nederlandse beleid veel boeren juist de niet-duurzame kant op. Wij horen van steeds meer boeren dat ook zij dat betreuren."