Holwerd aan Zee door het oog van de naald

Vogelbescherming ondersteunt samen met It Fryske Gea en de Waddenvereniging sinds 2019 de realisatie van Holwerd aan Zee. Het Droomfonds van de Nationale Postcode Loterij gaf Vogelbescherming 15 miljoen om het project mede mogelijk de maken. Holwerd aan Zee is een lokaal initiatief, gedragen door de Stichting Holwerd aan Zee.

Met een doorgang door de dijk en een getijdemeer achter de dijk is het plan om Holwerd weer te verbinden met de Waddenzee. Hierdoor zal de recreatie toenemen en het dorp een economische impuls krijgen. Geen overbodige luxe, want Holwerd heeft lange tijd krimp en economische malaise gekend. Maar niet alleen de regionale economie, ook de natuur krijgt met Holwerd aan Zee een impuls. Het getijdemeer met onder andere visverbindingen naar het achterland en eilanden voor broedvogels draagt bij aan een geleidelijke overgang tussen Waddenzee en achterland. Precies wat ons land met alle harde dijken mist.

Veilig een gat in de dijk maken en een klein stukje landbouwgrond aan de zee teruggeven, dat kennen we in ons land bijna niet. De afgelopen jaren is er gerekend, getekend en vergaderd om antwoorden te vinden op een legio vragen. Zoals: hoe voorkomen we dat het meer dichtslibt en dat er geen extra verzilting optreedt voor de landbouw? Delen van het oorspronkelijke plan sneuvelden door technische of andere onmogelijkheden. Afgelopen jaar is er met succes keihard gewerkt aan een plan dat de naam ‘Natuurlijke Variant Holwerd aan Zee’ meekreeg.

Dat plan is in vele opzichten beter dan de oorspronkelijke plannen. Beter voor de natuur, onder andere door natuurherstel in de kwelder bij Holwerd. Zo komt er een groot broedeiland op de oude zomerdijk en wordt verruiging van de kwelder teruggedrongen. Een belangrijk verschil met het oorspronkelijk plan is dat er geen bootjes meer vanuit het Wad naar het dorp kunnen varen. Dat het plan ook goed uitpakt voor de economie blijkt uit een door bureau Witteveen en Bos uitgevoerde Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA). Het levert een grotere plus op dan eerdere varianten.

Ondanks dit goed haalbare plan besloot Gedeputeerde Staten op 17 januari te stoppen met steun aan het project. Zonder steun van de provincie is Holwerd aan Zee gedoemd te mislukken. Belangrijkste reden die GS noemt is dat het plan anders is dan dat van vier jaar geleden en dat de financiering nog niet rond is.

Woensdag 22 februari verwierpen Provinciale Staten het voorstel van GS en besloten door te gaan met Holwerd aan Zee. Het amendement hiervoor kreeg steun van FNP (Frysk Nationale Partij), D66, PvdA, GL, SP, PvdD, twee onafhankelijke statenleden en uiteindelijk ook van het CDA waarmee er een meerderheid was. Tegen stemden FVD, JA21, CU, PVV en VVD. Een veel gehoord argument bij de tegenstemmers was dat het plan te veel een ‘natuurplan’ was.

De komende tijd zal er hard gewerkt gaan worden aan het verder vervolmaken van de plannen en het rond krijgen van de financiering.