Gat in de dijk bij Holwerd stap dichterbij

Al zo’n tien jaar zet de stichting Holwerd aan Zee zich in om bij het Noord-Friese dorp Holwerd een gat in de dijk en een getijdemeer te realiseren. Met als belangrijkste doel de leefbaarheid in het dorp te verbeteren en de natuur een impuls te geven.

Belangrijk onderdeel van het plan was dat er boten vanuit de Waddenzee door een sluis naar het dorp zouden kunnen varen.  Voor dit gecombineerde plan stelde de Postcodeloterij in 2020 via Vogelbescherming 15 miljoen euro beschikbaar. Ook de provincie Fryslân, het Waddenfonds en de gemeente Noardeast Fryslân reserveerde miljoenen voor het plan.

Onderzoek in 2021 wees echter uit dat dit plan onvoldoende goed uit zou pakken voor de natuur en er te veel slib in het getijdemeer zou komen. Daarop besloot de stuurgroep Holwerd aan Zee alternatieven te laten onderzoeken.

Uit het onderzoek is nu een goed en technisch haalbaar plan uitgekomen, waar zowel de natuur als ook het dorp van zal profiteren: de Natuurvariant. In dit plan is er geen plaats meer voor boten van het Wad naar Holwerd. Er komt wel een natuurlijke geul door de kwelder die via een speciaal regelwerk voor getij in het meer zorgt. In de kwelder wordt verdere verruiging tegengegaan en er komt een groot eiland voor broedvogels op een oude zomerdijk.

Binnendijks komen er ook eilanden voor vogels, geulen voor vis, een verbinding voor migrerende vis naar de Friese wateren en droogvallende platen waar vogels kunnen foerageren en zoutminnende planten zullen groeien. Voor kluten, visdieven, bontbekplevieren ontstaat er zo een prachtig leefgebied. Glasaal, stekelbaars, harder en bot zijn enkele van de vissoorten die van dit plan profiteren. De sliblast uit het oorspronkelijke plan wordt in deze variant fors teruggebracht. Samen met It Fryske Gea en de Waddenvereniging en de stichting Holwerd aan Zee heeft Vogelbescherming zich hard gemaakt voor dit plan.

Ook al komen er geen bootjes, voor het dorp is er een positief recreatief perspectief. Holwerd zal worden aangedaan door mensen die komen voor rust en natuur.

Het advies van de Stuurgroep is een belangrijke stap, maar daarmee is het plan nog niet definitief. Er ontbreekt nog een substantieel deel van de benodigde miljoenen. Maar bij onder andere het Rijk en ook marktpartijen liggen goede kansen op die aanvullende financiering. Ook dienen er goede afspraken gemaakt te worden over het beheer en onderhoud van het regelwerk in de dijk. Tot slot zullen de gemeenteraad en de Provinciale staten een eindbeslissing moeten nemen.

De Stuurgroep Holwerd aan Zee bestaat uit de Provincie Fryslân, de gemeente Noardeast Fryslân, Vogelbescherming Nederland, Rijkswaterstaat, de Stichting Holwerd aan Zee, LTO-Noord en het Friese Waterschap. Die laatste twee konden zich niet vinden in het advies. Dat is jammer, maar zal naar het zich laat aanzien geen negatieve gevolgen hebben voor de verdere uitwerking van deze natuurvariant.