Eén gierzwaluw in de hand

Mijn appartement ligt op de derde -en bovenste- verdieping van het complex waar ik woon in Estland. De derde verdieping ligt ongeveer ter hoogte van de boomtoppen. Gierzwaluwen scheuren met enorme snelheden tussen en laag boven deze boomtoppen, komen dan recht op me af, buigen vlak voor mijn balkon plotseling af en scheren over het dak verder. Dat gaat zo de hele dag door, maar vooral in de late avond zijn ze hyperactief. Het lijkt dan wel of ze tikkertje doen.

Soms stoppen ze en bekijken ze gaten vlak onder de dakgoot. Ze hangen dan even aan de rand van zo’n gat, waarna ze gewoon weer doorjakkeren. Toen ze net aangekomen waren zag ik een enkele keer een paring in de lucht, maar omdat dit maar een seconde of zo duurt, mis je het snel. De laatste weken zie ik dat niet meer.

Op 9 juni zat ik op het balkon en waren de gierzwaluwen weer aan het dollen. Ze vlogen rakelings voor het balkon langs en soms zelfs over de balkonrand. Voor alle zekerheid had ik mijn biertje maar op de grond gezet, want het zag er vervaarlijk uit. Tot, plots, er één zo dichtbij langskwam dat ie bij wijze van spreken door mijn haar vloog (als ik het had). Daarna een klap, geluid van vleugels, en ik zie een gierzwaluw zitten op de houten balkonrand.

Na een fractie van een seconde kiest ie weer het luchtruim en vliegt zo te zien goed weg. Het was even schrikken, ook voor mij. Blijkbaar toch ergens een inschattingsfoutje gemaakt. Wat me nog het meest verbaasde is dat de vogel weer wegvloog. Gierzwaluwen vliegen ontiegelijk hard, maar blijkbaar kunnen ze ook goed afremmen anders was het een fatale crash geweest.

Op 15 juni was ik aan het werk in de kamer naast het balkon, het was lekker weer en de deur stond open. Weer een klap, vleugelgeruis, stilte. Ik schrik me rot en loop snel naar buiten, maar zie niets op het balkon liggen. Even later….weer geruis van vleugels, weer kijken, en ja hoor, daar zit ie. Een gierzwaluw aan de onderste houten plank van de schutting op mijn balkon. De ruimte tussen de planken is te nauw om doorheen te kruipen, maar hij blijft het proberen. Het lukt niet. Wat nu.

Vogels vangen is niet zo mijn ding. Een paar jaar gelden zat er een boomkruiper in mijn trappenhuis. Geen idee hoe die daarin is gekomen. Ik dacht hem wel even te pakken met een handdoek en naar buiten te werken. Handdoek eroverheen, voorzichtig oppakken... dood. Waarschijnlijk stress, maar wat baalde ik daar ongelooflijk van.

En nu hangt er een gierzwaluw. Ik wacht nog even, maar echt verandering zit er niet in. Hij hangt en fladdert, maar komt niet los. Toch maar weer die handdoek, heel voorzichtig om de vleugels en het lijf, kop eruit houden. Hij laat snel los van de planken. Ik kijk of zijn vleugels niet beschadigd zijn en laat hem los. Net zo snel als ie gekomen is, gaat ie ook weer weg. De frustratie van de boomkruiper is in ieder geval wat minder nu, deze heeft het wel gered.

Bevriend collega Jip vertelde dat de eerste gierzwaluwen die aankomen meestal de lokale broedvogels zijn. Dat zijn ook degene die ik zie paren in de lucht. Een paar weken later, als de vrouwtjes eieren leggen, komen er ongepaarde vogels bij, vrijgezellen. Dit zijn vogels die in de twee of drie jaar daarvoor geboren zijn. Je merkt dat amper in de aantallen in de lucht, omdat een deel van de eerste vogels dan al op het nest zit.

Deze doldrieste pubers zijn waarschijnlijk aan het verkennen waar goede nestplekken zijn. Dat verklaart ook dat ze steeds de gaten in de muur boven mijn balkon inspecteren. Als ik goed kijk, lijkt het ook wel of ze wat matter of doffer van kleur zijn dan de vogels die hier broeden. Dat komt omdat ze de iriserende glans van de volwassen vogels nog missen. De oudere vogels zijn ook een stuk rustiger. Die hebben de tijd gehad van jakkeren en tikkertje spelen. Het leven is een stuk serieuzer geworden, met vrouw en kinderen om voor te zorgen.

Op advies van Jip ga ik komend voorjaar een nestkast voor ze ophangen. Of ik dan nog steeds op mijn balkon kan zitten met een biertje… ik vraag het me af.