Geplaatst op 6 maart 2024
De marmergrutto (Limosa fedoa) broedt, net als de grutto in Nederland, in het voorjaar op grasland. Prairies met meren en plas-dras hebben de voorkeur van deze Amerikaanse grutto. Dat vinden ze in het grensgebied van Canada en de USA. Ook in Alaska bevindt zich nog een kleine en geïsoleerde populatie.
De marmergrutto is met 45-50 cm een van de grootste steltlopers van de USA en de grootste van de vier grutto-soorten in de wereld (grutto, rode grutto, marmergrutto en rosse grutto). De vogels hebben lange grijsblauwe poten en een zeer lange, rozige snavel, die opvallend omhoog buigt met een donker uiteinde. Het verenkleed is kaneelbruin en ook – na de rui – in winterkleed ‘gemarmerd’.
Er zijn momenteel 170.000 vogels, een populatie die redelijk stabiel lijkt. De vooruitzichten voor de marmergrutto zijn niet heel gunstig, omdat veel leefgebied verdwijnt ten faveure van de (intensieve) landbouw. Ook pesticidegebruik speelt de soort parten. De jacht op deze vogels is gelukkig verleden tijd, dankzij de Amerikaanse vogelbeschermers.
Direct na het broedseizoen in juni/juli, vertrekken de vogels naar de zoutwater-kusten van de Golf van Mexico en de stranden van California en in mindere mate naar de Atlantische oostkust van Florida. Dit in tegenstelling tot de Nederlandse grutto, die in de winter naar de (zoetwater-)rijstvelden trekt in Portugal en West-Afrika. De marmergrutto lijkt in dit opzicht meer op de IJslandse grutto en de rosse grutto die in de winter ook bij zoutwater-kusten foerageren. De laatste is vooral tijdens de winter en het voorjaar in grote groepen te zien in het Waddengebied.
Voedsel van de marmergrutto bestaat tijdens het broedseizoen uit insecten, zaden en wortels van waterplanten. In de winter bestaat het menu van de marmergrutto uit minuscule weekdieren en kreeftjes, die met z’n zeer lange snavel in het slik worden opgespoord en verorberd. Een bedreiging op langere termijn in de overwinteringsgebieden kun je direct zien langs de mooie stranden in Florida: de oprukkende bebouwing voor het toerisme.
Ik volg al jaren de vier gruttosoorten in Afrika, Azië, Australië en Amerika. Zo was ik in februari 2024 langs de Golf van Mexico in Florida (USA) op zoek naar de marmergrutto. Bij Fort De Soto Beach trof ik tot mijn verrassing vijf dagen lang een mooi groepje van twintig exemplaren bij een van de strandlagunes, tussen witte pelikanen, schaarbekken, sterns, plevieren en arctische steltlopers als drieteenstrandloper, kanoet en zilverplevier. Bij eerdere bezoeken kwam ik hier nooit verder dan een of twee geïsoleerde marmergrutto’s.
De vogels zijn niet bijzonder schuw en lieten zich benaderen tot twintig meter. Plat op mijn buik op het strand leverde dat bij zacht ochtend- en avondlicht mooie plaatjes op. Een prachtige ervaring.
Auteur: Otto Plantema
In 2021 verscheen het boek ‘Grutto’ van Astrid Kant en Otto Plantema. Een rijk boek waarin veel kennis over de nationale vogel van Nederland is verwerkt. Over hun trekroutes en hoe ze broeden bijvoorbeeld. Een prachtige introductie op een soort die te lijden heeft van hoe wij in Nederland omgaan met het platteland – zeer ‘efficiënt’ als het om de productie van zuivel gaat, maar met minimale ruimte voor natuur en vogels. Het boek laat ook de ‘andere’ grutto’s zien die op de wereld leven, zoals de Amerikaanse marmergrutto.
‘Grutto’ van Otto Plantema en Astrid Kant is in eigen beheer uitgegeven, 164 pagina’s, 250 prachtige foto’s, korte filmpjes, kaartjes en grafieken, ISBN 978 9464 069624, prijs € 27,50. Verkrijgbaar in de winkel van Vogelbescherming en online.
Vogelbescherming stelde factsheets samen op basis van alle onderzoeken in binnen- en buitenland. Gratis, voor iedereen die betrokken is of meer wil weten over weidevogels.
Wereldwijd wordt de natuur in hoog tempo vernietigd. Om dat te stoppen zijn er in alle landen sterke natuurorganisaties nodig. Vogelbescherming draagt daaraan bij als Partner van BirdLife International en ondersteunt een aantal partners bij hun ontwikkeling.