Bosuilen nu overal te horen

Bosuilen behoren tot de vroegste broedvogels van Nederland. In februari zijn ze al druk doende met baltsen, eieren leggen en broeden. Ze zijn dan luidruchtig en goed te horen. De spookachtige roep van het mannetje, die in zo’n beetje elke griezel- of horrorfilm wordt gebruikt om het engheidsgehalte nog verder op te voeren, galmt dan door bossen en parken.

Bosuilen-kenner Leo Ballering doet voor landelijk NEtwerk voor STudies aan nestKASTbroeders onderzoek naar bosuilen en is tevens bosuilblogger op www.beleefdelente.nl: “Bosuilen komen veel voor in Nederland, maar bijna niemand heeft ooit een bosuil in het echt gezien. Dat maakt ze ongrijpbaar en geheimzinnig. Toch zijn ze in februari relatief gemakkelijk te vinden. Ga daarvoor op een heldere en bij voorkeur windstille nacht naar een bos of een groot park. Vanaf de schemering tot zo ongeveer middernacht heb je dan een grote kans bosuilen te horen roepen. Het mannetje valt het meest op met het kenmerkende bosuilengriezelfilm-geluid. Het vrouwtje antwoordt met een minder spookachtig, maar wel direct herkenbare kreet die klinkt als ‘kuwiet’.”

Van alle zes broedende uilensoorten in Nederland (kerkuil, steenuil, oehoe, velduil, ransuil) gaat het met de bosuil het meest voor de wind. Hij komt in bijna heel Nederland voor, in redelijk grote aantallen. Dat komt door zijn aanpassingsvermogen. Hoewel een bosuil bij voorkeur broedt in open loofbos met eiken neemt hij ook genoegen met kleine bosjes of stadsparken in landelijk gebied. Zolang er maar ergens grote, oude bomen in de buurt aanwezig zijn.

De bosuilen hebben overigens ook duidelijk geprofiteerd van de vele nestkasten die in Nederland zijn opgehangen. Het aantal paren wordt geschat rond de 5500. Maar doordat bosuilen zo onopvallend zijn, zullen veel exemplaren niet worden opgemerkt. Leo Ballering: “Eigenlijk tasten we over sommige zaken nog in duister en valt er nog veel te ontdekken aan de bosuil. Hoe en wanneer fourageren bosuilen precies, waar rusten ze, zoeken ze elkaar op, welke prooien hebben op welk moment de voorkeur? Daarom werken we ook graag mee aan Beleef de Lente van Vogelbescherming. De webcam in de nestkast van Beleef de Lente levert namelijk veel waardevolle onderzoeksinformatie op. Bijvoorbeeld over de prooien die ze naar binnen brengen."

"Zo ontdekten we vorig jaar dat het vrouwtje op het nest tot eind maart uitsluitend muizen door de man kreeg voorgeschoteld. Daarna kreeg ze opeens ook vogeltjes aangevoerd, in ieder geval konden een koolmees, pimpelmees, putter en boomkruiper worden geïdentificeerd. Of dat toen de kuikens bijna uitvlogen het vrouwtje (51%) duidelijk meer prooien aandroeg dan het mannetje (43%). Heel boeiend om dat allemaal voor de camera te zien gebeuren.”

Afgelopen zondag 14 februari zijn de camera’s van www.beleefdelente.nl aangezet en de bosuil is al weer gesignaleerd in de nestkast. Is het in een donker bos luisteren naar de magnifieke roep van de bosuil voor je een brug te ver? Nestel je dan achter je pc of tablet en kijk mee met de bosuilen op Beleef de Lente.

Vorig jaar bracht het camerapaar twee jongen groot die - vijfendertig dagen na uit het ei te zijn gekomen - op 19 mei de wereld in fladderden. Daarmee waren ze niet alleen laat, maar zaten ze ook ver onder het landelijke gemiddelde voor de hoeveelheid gelegde eieren (de gemiddelde legselgrootte varieert de laatste 20 jaar tussen 2,4 en 3,8 eieren per legsel). Gaan ze dit jaar eerder broeden? Leggen ze meer dan twee eieren? Krijgen meer jongen groot?

Komt het zien op Beleef de Lente of lees de nieuwe blog over de bosuil.