Navigatie overslaan
Alle berichten

Hygiënisch vogels bijvoeren: 6 tips

Geplaatst op 2 december 2022

Als je de tuinvogels bijvoert, doe het dan hygiënisch, anders help je ze van de regen in de drup. Zes tips om veilig bij te voeren en wat te doen als je toch een zieke vogel in de tuin treft.

In de wintermaanden voer je de tuinvogels wellicht wat bij. Fijn! Als de vogels ook genoeg natuurlijk eten in jouw tuin vinden, kan het geen kwaad. Het helpt ze juist om de gure nacht te overleven.

Wat veel mensen niet weten is dat vogelvoer ook kan bederven en dan ongezond is voor vogels. Of dat zieke vogels elkaar sneller besmetten op een voerplaats. Daarom op een rijtje hoe je veilig bijvoert en onze kleine tuinvrienden gezond houdt.

Pimpelmees voer / Shutterstock Bijvoeren met een biologisch vetbolletje: prima, maar doe het veilig en houd onze kleine tuinvrienden gezond! Pimpelmees voer / Shutterstock

Gezond vogels bijvoeren

  1. Voer hoeveelheden die voor de avond op gaan, zodat er geen resten overblijven op de grond of op de voertafel. Als het voer nat wordt en lang blijft liggen wordt het een vieze bende.
  2. Borstel of schud voerhuisjes, voertafels en silo’s regelmatig schoon. Silo's zijn zo ontworpen dat de zaden niet snel nat worden, maar met regen en wind is het niet uitgesloten. Als de zaden gaan klonteren, moet je ze weggooien. Veel silo's passen in de afwasmachine en zijn zo gemakkelijk schoon te maken.
  3. Ververs water in waterbakken regelmatig.
  4. Ontsmet de voer- en waterplaats af en toe met kokend water.
  5. Vooral vetbollen en andere vetproducten kunnen sneller bederven met zacht, nat weer. Het vet ruikt dan vies, er komt een zwarte of witte waas over of de zaden erin beginnen te kiemen. Haal het voer weg als dit gebeurt.
  6. Verplaats voertafels af en toe om te voorkomen dat ziekteverwekkers zich ophopen.
Roodborst voer raam / Shutterstock Hang vogelvoer minder dan 5 meter van het raam of juist verder dan 10 meter. Roodborst voer raam / Shutterstock

Ophangtip

Let er bij het ophangen van een voerhuisje of silo ook op dat vogels zich niet te pletter vliegen tegen het raam als ze ergens van schrikken. Het risico op raamslachtoffers is het grootst tussen de 5 tot 10 meter van een raam. Dus liefst óf dichterbij óf verderweg. Dichterbij dan hebben de vogels in paniek-toestand nog niet genoeg snelheid ontwikkeld om zich te pletter te vliegen. Verder weg dan hebben ze voldoende manouvreerruimte en reactietijd om het raam te ontwijken. 

Pimpelmees / Shutterstock Vogels die het koud hebben of ziek zijn, gaan vaak heel 'bol' zitten. Pimpelmees / Shutterstock

Zieke of dode vogels: wat te doen?

Zieke vogels herken je aan hun gedrag: ze zitten bol, zijn suf en ze zijn niet schuw, dus je kunt dichtbij komen. Soms ziet hun snavel er vies uit. 

Mocht je zieke of dode vogels in je tuin zien, stop dan twee weken met bijvoeren. Op een voerplaats komen vogels namelijk dichter bij elkaar dan wanneer ze in de natuur voedsel zoeken. Zo besmetten ze elkaar sneller en het is beter om dat te voorkomen.

Zieke vogels kun je het beste met rust laten. Veel meer kun je eigelijk ook niet doen, want ze laten zich niet pakken en de dierenambulance neemt ze niet altijd aan vanwege het besmettingsgevaar.

Als je meerdere zieke of dode vogels ziet, kun je dit melden bij het Dutch Wildelife Health Centre (DWHC). Dit centrum brengt ziekten onder wilde dieren in kaart, zodat de overheid goede maatregelen kan nemen.

Rosse woelmuis boomklever / Hans Peeters Af en toe een muisje in de tuin is ook best gezellig, maar laat het niet uit de hand lopen. Rosse woelmuis boomklever / Hans Peeters

Geen muizen en ratten

Ook beter om te voorkomen: een muizenplaag. Muizen en ratten zijn altijd en overal, maar meestal vallen ze niet op en heb je er geen last van. Als er 's nachts echter veel voer blijft liggen of als ze bij jouw vogelvoer-voorraad kunnen, dan vormen ze soms een plaag. Door het extra voer, planten ze zich namelijk sneller voort. Je ziet ze dan door te tuin lopen en merkt in de schuur een vies muizenplasluchtje op.

Tips om wel de vogels bij te voeren, maar niet de muizen:

  • Zorg er voor dat er 's nachts geen voer blijft liggen waar ze bij kunnen.
  • Bewaar je vogelvoer in metalen emmers. Plastic zakken of emmers knagen ze namelijk al snel stuk.
  • Hang een opvangschaal onder de voersilo, zodat er minder voer op de grond valt (en blijft liggen).
Gejo de Graauw voert met een silo / Fred van Diem Je weet nu hoe je de vogels fit en gezond houdt, dus voer met plezier! Gejo de Graauw voert met een silo / Fred van Diem

Bijvoeren: veilig en met plezier!

In een vogelvriendelijke tuin, waar de vogels ook natuurlijk eten vinden, kan het geen kwaad om het hele jaar door bij te voeren met bijvoorbeeld een biologisch zaadmengsel. Naast voldoende (natuurlijk) voedsel is het ook belangrijk een platte waterschaal met vers water neer te zetten. En te zorgen voor een dichte of stekelige struik, haag of boom waar vogels veilig kunnen schuilen en broeden. Voer dus met plezier en kijk met genoegen naar de kleine vrolijke tuinvrienden. Je weet nu hoe je ze fit en gezond houdt!

Roodborst / Elwin van der Kolk Roodborst / Elwin van der Kolk

  Natuurlijk vogelvoedsel

  • Bloemen: vogels eten de insecten die erop afkomen en later de zaden.
  • Struiken of boompjes die bessen, fruit of noten geven.
  • Een grasveld waar vogels wormen en larven vinden.
  • Afgevallen bladeren waaronder insecten leven.

Mijn tuin telt mee

Wat er allemaal in tuinen leeft aan verschillende soorten vogels, vlinders, zoogdieren en insecten weten we nauwelijks. Met jouw hulp proberen we dat goed in beeld te krijgen. Ook jouw tuin zit vol leven.

Doe mee met de Tuintelling

Online cursus zangvogels

In de cursus Fluitend je tuin in: zangvogels in Nederland ontdek je twaalf vogels die je in je eigen tuin of op je balkon kunt tegenkomen. Je ontvangt daarnaast ook een basisles over tuinen met leuke feitjes en tips voor hoe je jouw tuin vogelvriendelijk kunt maken.

Inhoud cursus