Door
Jeanet van Zoelen
Medewerker Vogelbescherming
Geplaatst op 29 augustus 2024
Slierten naaktslakken glibberen door het gras, na een regenbui durf je ’s avonds de tuin niet blootvoets te betreden uit angst op zo’n slijmerige dikkerd te stappen en ieder kiemplantje wordt tot de wortel weggegeten. De naaktslakken hebben het dit jaar goed voor elkaar, ze profiteren van de vele plensbuien.
Planten die slakken níet lusten, maar waar wel vlinders en andere insecten op afkomen, zou dat niet prettig zijn? De insecten zijn weer voedsel voor vogels en egels, die dan met liefde een paar slakken verorberen. Gelukkig, massa’s planten hebben zo hun eigen verweer tegen slakken, hieronder 10 tips.
Er zijn natuurlijk altijd ook slakken die zich niet aan 'het boekje' houden, daar moet je natuurlijk wel rekening mee houden.
De inheemse variant van duizendblad (Achillea millefolium), geeft witte schermbloemen van juni tot oktober. Het zijn vaste planten van zo’n 50 cm hoog, die zichzelf onder andere ondergronds met wortelstokken vermeerderen. Ze kunnen best wat droogte hebben. Ze groeien ook vaak in bermen, zodat je vrij gemakkelijk vóór de bloei een stekje kunt nemen. Let wel: vertrap geen andere planten en neem alleen een stekje als er veel planten bij elkaar staan. Leuk extraatje: het jonge blad is eetbaar in sla. Duizendblad kopen? Dat kan hier.
Overdenk even goed waar je teunisbloemen zet. Ze worden namelijk wel anderhalve meter hoog en staan graag op een zonnige, droge plaats. Er zijn verschillende inheemse soorten (bijvoorbeeld Oenothera biennis) en nu steeds meer gemeenten er een ecologisch maaibeleid op nahouden, komen ze als vanzelf op langs wegen en paden. Vraag de kweker in jouw buurt om zo’n inheemse variant. De teunisbloemen zijn eetbaar voor ons en bijen, (nacht)vlinders en zweefvliegen zijn blij met de nectar. Zaadetende vogels, zoals sijsjes, eten in herfst en winter de zaden. We zullen moeten delen.
Met de mooie klokjes die variëren van zwartpaars tot rozewit is de akelei een verrassende en romantische tuinplant, die ook nog zo’n beetje alle omstandigheden verdraagt, inclusief slakkeninvasie. Akelei zaait zichzelf uit, dus staat niet jaarlijks op dezelfde plek, maar zwerft door de tuin. De bloemen verschijnen in het tweede levensjaar in april, bloeien door tot juli en worden ongeveer 50-70 cm hoog. Wilde akelei kopen? Dat kan hier.
Hemelsleutel is een vaste, inheemse plant die weinig verzorging nodig heeft. Ze bloeien in het najaar – augustus, september – met oudroze bloemen die zo’n 40-50 cm hoog worden. Omdat het late bloeiers zijn trekken ze dan nog enorm veel vlinders, echt een herfstcadeautje.
Er zijn allerhande (on)vriendelijke tips om van naaktslakken af te komen. Daar is maar één ding over te zeggen: wat je ook bedenkt, gebruik geen gif. Het doodt niet alleen slakken maar is schadelijk voor veel insecten, vogels en andere tuinbewoners. Hier lees je er meer over.
Niet veel mensen kennen moerasandoorn, maar de plant geeft mooie bloemen, die wel wat weghebben van een kleine orchidee. Het is een vaste, inheemse plant die veel vlinders en bijen trekt. Zoals de naam doet vermoeden, staat hij graag een beetje vochtig, in halfschaduw. De plant bloeit van juni tot september met paarse bloemen die zo’n 70-80 cm hoog worden.
Geen plant als de kaardenbol: magnifiek in grote of kleine tuin met een lengte van twee meter en grote paarse stekelige bloemen die vele insecten trekken. Laat de uitgebloeide bloemen vooral staan, want veel vogels - zoals putters - komen in de winter de zaden eruit pikken. Daarnaast staan ze sprookjesachtig met rijp of sneeuw erop. Tenslotte als de lente aanbreekt, knip je die lange stengels bij de grond af en pronken ze als droogbloemen in je huis. Grote kaardenbol kopen? Dat kan hier.
Van de Oost-Indische kers kun je zowel de gele en oranje bloemen als de bladeren eten, dat fleurt een bordje salade op. Ze zijn zo pittig als radijs en daarom houden de slakken er niet van. De zaden zijn ronde bolletjes en kunnen vanaf april de grond in. Als ze kiemen kunnen ze met ranken over de grond kruipen, maar ook tegen een stam of schutting opklimmen als ze wat houvast hebben. Veel insecten zijn er gek op en ze geven meteen het moestuingevoel.
Mooi, inheems, goed voor bijen en vlinders en vies voor slakken: de wilde bertram mag eigenlijk in geen tuin ontbreken. Ze bloeien wit en van juli tot september, doen het goed in zon en halfschaduw, staan niet graag droog en zijn goed winterhard. Wilde bertram kopen? Dat kan hier.
Ieder voorjaar loopt de bosanemoon opnieuw uit - groter en mooier dan voorheen - en bedekt niet alleen onze tuinen met sneeuwwitte bloemen, maar ook onze bossen en landgoederen. Deze oer-Hollandse, inheemse bodembedekker sterft ieder najaar opnieuw bovengronds af, dus het is handig om er andere planten tussen te zetten om in de herfst een lege plek te voorkomen.
Je kent rozemarijn misschien als een klein plantje, dat wordt verkocht als keukenkruid. Zet je wilde rozemarijn (Rosmarinus officinalis) echter in de volle grond, dan kan het wel een struik van een meter hoog worden, bedekt met lichtpaarse bloemetjes. Je waant jezelf in Italië met zo’n pronkstuk. Soms bloeien ze al in februari of maart als het weer het toestaat. De plant staat graag zonnig en niet nat.
Er zijn natuurlijk nog veel meer planten waar slakken niet van houden. Denk aan ijzerhard, salie, duifkruid of ooievaarsbek. Vogelbescherming breidt het aanbod biologische inheemse planten gestaag uit. Neem dus af en toe een kijkje in onze webshop voor inspiratie.
Maak eens een afspraak met een Tuinvogelconsulent van Vogelbescherming. Die geeft persoonlijk advies op maat over hoe je je tuin of balkon inricht. Leden van Vogelbescherming krijgen korting.
Word jij ook zo blij van vogels in je tuin of op je balkon? Hang je wel eens een vetbolletje voor ze op? Je kunt nog meer doen. Doe de gratis Postcode Vogelcheck en ontdek welke vogels in jouw buurt leven en hoe je deze vogels kunt helpen.