Door
Hans Peeters
Natuurjournalist
Geplaatst op 3 mei 2017
De weidevogelhut op Marken is een buitenbeentje onder de fotohutten te noemen. Bij een bezoek kies je voor bijna 24 uur vrijwillige opsluiting. En we kunnen het je aanraden!
De hut staat in een open weilandengebied midden in het plasdras. Om verstoring bij in- en uitgaan zoveel mogelijk te vermijden wordt de hut alleen verhuurd vanaf 13.00 uur ’s middags tot 11.00 uur de volgende dag (dus inclusief overnachting). Dit geeft niet alleen de minste verstoring voor de vogels maar ook de beste mogelijkheden voor vogelfotografie (ochtend- en avondlicht). Overnachten tussen grutto’s en tureluurs, die de gehele nacht onverstoord door blijven roepen, is een onvergetelijke ervaring!
Het is zondagochtend als de boerin ons naar de hut begeleidt. Er schijnt een aangenaam zonnetje en de lucht is gevuld met prachtige wolkenpartijen. Typisch zo’n zondag om erop uit te gaan en de parkeerplaats aan het begin van Marken puilt dan ook uit. Vanuit de hut hebben we weids uitzicht en kijken onder meer op het Paard van Marken, de kenmerkende vuurtoren. De dijk naar de vuurtoren, loopt pal langs het weidevogelgebied en wordt dankzij het mooie weer druk bewandeld. De vogels trekken zich gelukkig niets aan van de tientallen passanten. Zo lang die maar op de dijk blijven.
In de hut bevinden zich aan drie kanten luiken, zodat je (bijna) alle kanten in kunt fotograferen. Je hebt dus steeds het mooiste licht voor het kiezen. Nadeel is – maar niet heus – dat de hut zich midden in het particulier weidevogelgebied bevindt. Vogels aan alle kanten! Als je alles bij wilt houden word je gek en ga je de volgende dag gestrest naar huis met weinig foto’s. De truc is om keuzes te maken en je te concentreren op bepaalde individuele vogels. Dan nog gebeurt er van alles om je heen en zolang zich dat binnen je ‘schootsveld’ bevindt, pik je dat natuurlijk mee. Onverwachte bijvangsten zijn de kersen op de taart. ’s Middags houden wij ons bezig met een kievit die kleine kuikens heeft. Het blijft spannend of ze dichtbij willen komen. Een paartje tureluurs heeft het flink met elkaar aan de stok. Hij is aardig opgewonden en heeft maar een doel voor ogen. Of zij hoofdpijn heeft weet ik niet, maar ze heeft er absoluut geen zin in. Ze wil kost wat kost een paring voorkomen. Heel effectief daarbij is om manlief steeds bij een van zijn poten vast te grijpen. Het levert spectaculaire gevechten op en … zij krijgt haar zin.
Na 18.00 uur wordt het licht mooi zacht en is de wind gaan liggen. Windstille avonden zijn zeldzaam op Marken, zo horen we later van boer Wim en boerin Jeanine. We vermaken ons met badderende grutto’s en een kievit die een paar grauwe ganzen weg tracht te jagen. Tot onze grote vreugde strijkt er dan een groepje kemphanen neer. Dertien in totaal met enkele hanen, die al behoorlijk op kleur zijn. Ze zitten wat te ver om echte close-ups te kunnen maken, maar het gouden avondlicht maakt het tot een onvergetelijke gebeurtenis. Ze beginnen druk te foerageren en vangen de muggen letterlijk uit de lucht. Soms waagt een exemplaar zich wat dichterbij en dan is het voor ons fotograferen prijsschieten. We voelen ons als kleine jongens in een snoepwinkel, een weidevogelsnoepkraam dan wel.
Vanaf 21.00 uur valt de schemering in en bergen we de camera’s op. Even rust. We zoeken op tijd onze slaapzakken op, want gegarandeerd dat het morgen vroeg dag zal zijn.
De nacht in Vogelhut Marken is een belevenis op zich. Het eerste deel worden we uit de slaap gehouden door almaar roepende grutto’s en tureluurs. Heel dichtbij en erg luid. Daarna wakkert de wind aan en giert om onze hut heen. ‘s Morgens zijn we weer vroeg uit de veren. In de schemering ontdekken we vlakbij onze groep kemphanen. Een bijzondere gedachte dat we op tien meter afstand van elkaar de nacht hebben doorgebracht.
Twee zilvermeeuwen jaagt de groep op en we zien ze niet meer terug. Op maandagmorgen vermaken we ons met foeragerende grutto’s op drie meter afstand. De vogels op Marken zijn soms zo dichtbij dat je met een 500mm lens niet meer uit de voeten kunt. Houd dus een kleiner brandpunt paraat.
In het seizoen maart tot en met mei (daar buiten wordt de hut niet verhuurd) is succes gegarandeerd. Vogels komen tot heel dichtbij, zodat deze fotohut ***** verdient op een schaal van vijf.
Vijfentwintig tot dertig verschillende soorten is niet vreemd. Wij telden er achtentwintig, waaronder: grutto, kievit, tureluur, kemphaan, bergeend, krakeend, zomertaling, slobeend. Vogels foerageren, baltsen, paren, broeden, knokken en brengen er later hun jongen groot. Je verveelt je hier geen seconde.
Het melkveebedrijf van Wim en Jeanine is het enige op Marken. Ze hebben 75 koeien die in het voorjaar uit het 60 hectare grote weidevogelgebied gehouden worden. Ze hebben hun bedrijfsvoering op de weidevogels aangepast. Dit betekent: laat maaien, extensief beheer, plasdras, ruige stalmest en mozaïekbeheer. Resultaat: 70 paar grutto’s, 70 paar kieviten en 70 paar tureluurs. Een trotse Jeanine en Wim: “Sinds de acht jaren dat we hier nu boeren met weidevogels, zijn hun aantallen flink toegenomen.”
Fotohut Marken is een soort schaftkeet, die midden in het plasdrasgebied staat. Hij is voorzien van twee bedden, opklapstoelen en -tafel, koffie, thee en gasbrander, chemisch toilet. Schuimrubber matten om op te liggen tijdens het fotograferen, evenals rijstzakken zijn aanwezig. In de hut is geen elektriciteit, dus zorg dat je alle accu’s meeneemt die je hebt en dat ze opgeladen zijn!
De mooiste foto’s maak je door de luiken, die zich op vloerniveau bevinden. Dat kan liggend, maar dat is op den duur toch wat vermoeiend. Een HOEKZOEKER biedt uitkomst. Of een camera met een klapschermpje is natuurlijk nog luxer.
Voor een 24-uurs fotosessie moet er heel wat mee. Voordeel op Marken is dat je per auto wordt weggebracht en hooguit vijftig meter moet lopen naar de hut. Wat gaat er mee als uitrusting:
En verder:
Dat je je als natuur- en vogelfotograaf houdt aan bijvoorbeeld de criteria voor verantwoorde vogelfotografie van Vogelbescherming ligt voor de hand. Het dragen van donkere kleding is aan te raden. Openen en sluiten van luiken dient met de nodige voorzichtigheid te geschieden. Ook luid praten is af te raden. Dit allemaal om verstoring van de vogels te voorkomen.
Vogelhut Marken (kijk op Facebook) wordt op afspraak verhuurd. Het is verstandig om op tijd te reserveren. Boeken kan via www.wildernistrek.nl. De hut wordt enkel van maart tot en met mei verhuurd.