Oeverpieper
Rock Pipit, Anthus petrosus - Kwikstaarten (Motacillidae)
De naam van de oeverpieper is wat misleidend; de soort komt vooral voor aan de kust, bij zout water, in kwelders en langs pieren en dijken. Je vindt hem vooral in het Deltagebied en langs de Waddenzee. In het binnenland zie je langs oevers vooral waterpiepers. De oeverpieper heeft een vrij donker verenkleed met weinig contrast. Elke winter komen enkele 1000-en vogels uit Scandinavië naar Nederland om aan de kust te overwinteren.
Snel naar informatie over:
Herkenning
Vrij krachtig gebouwde pieper met donkere poten en een vrij lange en donkere snavel. De bovendelen zijn bruingrijs met vage olijfkleurige tint en vage donkere strepen. De onderdelen zijn vuilwit met donkere streping en de buitenste staartpennen zijn grijs-wit. De wenkbrauwstreep is kort en vrij onduidelijk.
Geluid
Roep is een kort, hees "psist", iets zuiverder dan die van waterpieper, en vaak ietsje oplopend en hoger van toon. Maar alleen door zeer ervaren vogelaars uit elkaar te houden.
16,5-17 cm
Vogelbescherming Optiek
Leefwijze
Broeden
Begint van midden maart tot in augustus, afhankelijk van hoe noordelijk de vogel een nest maakt. Heeft vaak twee legsels met 4-5 eieren. Broedduur 14-15 dagen. Het vrouwtje maakt het nest. Dat is een kommetje van gras, stengels, bladeren en zeewier, lichtjes bekleed met fijner materiaal. Het nest bevindt zich in de spleet van een klif, of in kleine holte op een oever of op een met gras begroeide helling, ook wel onder een rots of een klont van vegetatie. Het vrouwtje broedt de eieren uit, soms geholpen door de man. Beide ouders voeren de jongen. Jongen zijn na 16 dagen vliegvlug.
Leefgebied
Komt vooral voor langs de kust op kwelders, maar ook op pieren, in havens, langs basaltblokken, dijken en soms kiezelstrandjes. Met name in Delta en Waddenzee. Broedt op rotsachtige zeekust en eilanden met lage vegetatie.
Voedsel
Allerlei ongewervelden die tussen rotsen worden gepikt. Ook af en toe zaadjes op slikplaten.
Vogeltrek
De ondersoort petrosus, broedvogel op de Britse eilanden, trekt niet veel, de Scandinavische ondersoort littoralis trekt vanuit het noorden om langs de Nederlandse kust te overwinteren, tot Bretagne (Frankrijk), en enkele tot de Spaanse en Portugese kust. Keert vanaf maart weer terug naar het noorden. Trekt voornamelijk overdag, in de periode september-november en maart-april.
Verspreiding en aantal
doortrekker en wintergast in vrij klein aantal
Een stabiele internationale populatie, en jaarlijks ongeveer even grote overwinterende aantallen.
Aantallen in Nederland
| Aantal broedparen | Geen broedvogel |
| Geschat maximum aantal overwinteraars | 5000-10.000 (in 2013-2015) |
| Doortrekkers | 2000-10.000 (in 2008-2012) |
Bron: sovon.nl
Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.
Waarnemingen
Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl
Kijktip
IJmuiden. Lokaal langs de kust op pieren en strekdammen.
In Europa
Oeverpiepers broeden langs de kusten van Scandinavië, Groot-Brittannië en Ierland en de westkust van Frankrijk.
Meer informatie
Bescherming
De soort geldt wereldwijd niet als bedreigd.
Meer weten?
Actuele berichten
Wet- en regelgeving
De oeverpieper is een beschermde inheemse vogelsoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn oeverpiepers beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de oeverpieper wordt in Nederland geregeld door de Omgevingswet.
Algemene regels
De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:
- vogels opzettelijk te doden of vangen;
- nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
- eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
- vogels opzettelijk te storen;
- vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.
Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.
De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:
- de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
- de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
- de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
- het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).
Bijzondere regels
Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen, omdat de soort slechts in beperkte mate als wintergast in Nederland voorkomt.
Meer weten?
- Juridische bescherming van vogels
- Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
- Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
- Informatiepunt Leefomgeving
© Foto's: AGAMI © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk © Video's: Natuur Digitaal