Beleef de Lente 2024: veel reg..
18.07.24 Jaargang 18 van Beleef de Lente was een seizoen met twee gezichten: aan de ene kant ..
Door
Christ Grootzwagers
Natuurvereniging Ken en Geniet
Christ Grootzwagers | woensdag 5 mei 2021 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 987x
De ogen zijn zo groot dat er in de oogkassen nauwelijks spieren passen. Gelukkig zijn de meeste vogels erg flexibel en kunnen hun kop erg ver draaien. Verder beschikken vogelogen over een zogenaamd knipvlies, oftewel het derde ooglid. Dat membraan zit onder aan de ogen ter hoogte van de snavel en beweegt horizontaal over de oogbol. Het knipvlies houdt het oog schoon en vochtig
Bij mensen bestaat het netvlies uit staafjes en kegeltjes, bij vogels is dat precies hetzelfde. Met de staafjes zien vogels licht en donker. Kegeltjes zorgen ervoor dat vogels kleuren waarnemen en een scherp beeld hebben. Bij vogels komen 4 soorten kegeltjes voor. Er zijn verschillende types ogen bij vogels. De meeste dagvogels hebben een platte oogbol met een breed netvlies, waarmee ze een groot deel van hun omgeving kunnen zien. Dagactieve vogels hebben veel kegeltjes. Roofvogels, zoals de torenvalk, hebben een boller oog, waarmee ze een kleiner deel van de omgeving zien maar met veel meer detail. Uilen hebben weer een ander type oog, dat meer aangepast is om goed in het donker te zien. Nachtactieve vogels hebben vooral veel staafjes en compenseren het gemis aan scherpte door een heel goed gehoor. Bijna alle zangvogels zijn nachtblind, als het donker wordt zien ze helemaal niets. Daarom vallen die tijdens hun slaap nog wel eens ten prooi aan nachtvogels.
In tegenstelling tot mensen hebben vogels ook kegeltjes die gevoelig zijn voor ultraviolet licht. Door deze eigenschap kunnen ze prooien en voer makkelijker opsporen. Muizenurine bijvoorbeeld licht op door de reflectie van UV-licht. Ook wordt UV-licht gebruikt voor navigatie. Dit is uitermate belangrijk voor muisetende vogels. Muizen laten op hun vaste paden zo sporen achter, zodat de torenvalk onder andere deze plekken afspeurt. Tja dan wordt het opsporen van een lekker muisje een fluitje van een cent.
Vogels kunnen beter UV-reflectie waarnemen en kleuren zien dan mensen. Ze schrikken van de kleinste veranderingen, bijvoorbeeld rode kleding en reflecterende strepen. Dus zou er een kledingvoorschrift moeten zijn, voor vogelaars en geloof me het werkt. Voorkom ook snelle en gehaaste bewegingen, de meeste vogels zijn schuw. Wil je vogels observeren, dan is het dragen van een hoed met rand een aanrader. Je vangt dan het zonlicht weg uit je ogen en wordt minder snel opgemerkt.
Vogels hebben de ogen aan weerszijden van de kop, lateraal, de ogen worden afzonderlijk gebruikt voor verschillende taken. Door gedragsproeven heeft men ontdekt dat het ene oog geschikter is voor bepaalde activiteiten dan het andere oog. Dit heeft men bij mezen en gaaien onderzocht. Het linker oog stuurt zijn signaal naar de rechter hersenhelft en het rechteroog naar de linkse hersenhelft. Daarom is een vogel altijd waakzaam. Of het linkse oog slaapt of het rechtse.
18.07.24 Jaargang 18 van Beleef de Lente was een seizoen met twee gezichten: aan de ene kant ..
17.07.24 Wie had gedacht dat de haiku challenge zo'n succes zou worden? Ik zeker niet. Het hee..
17.07.24 Het kerkuilenseizoen van Beleef de Lente 2024 zit erop. Of zoals ze in de Achterhoek ..