Dagelijks paren man en vrouw kerkuil. Zo verstevigen ze hun band en zijn ze duidelijk een paartje. Maar wanneer kunnen we het eerste ei verwachten en wat gaat er nu, normaal gesproken, gebeuren?
Foto André Eijkenaar
Op weg naar het eerste ei
Wanneer het eerste kerkuilen-ei daar is? Het echte antwoord is: dat weten we niet. De meeste broedparen leggen in april en mei eieren. En gisteren werden wij als kijkers zelfs getrakteerd op de eerste prooioverdrachten in zie clip En uit het land zijn er al meerdere meldingen dat er al kerkuilen met eieren zijn. Dit is bekend omdat er net als bij Beleef de Lente er een webcam aan staat.
Wat gebeurt voor de camera
Een paar keer per dag zien we paringen, het vrouwtje bevindt zich steeds langer in de nestkast en laat regelmatig aan begin van de avond de bedelroep horen, haar geblaas. Zo prikkelt ze het mannetje om muizen te gaan vangen. Toch kan het dan nog weken duren voordat het eerste ei gelegd wordt.
Trouwe kijkers houden sheets bij met wat er allemaal gebeurt in de kast en daaruit blijkt dat er nu dagelijks wel paringen zijn waargenomen. En dat het aantal prooioverdrachten van man aan vrouw toeneemt. Hierna volgt dan een paring. Een paring tussen kerkuilen duurt gemiddeld 50 tot 60 seconden. Kort? Andere uilensoorten trekken er slechts enkele seconden voor uit.
Mannen beschermen hun vrouwen
Ongeveer twee weken voordat de kerkuilen het eerste ei leggen en gedurende de eifase blijft het mannetje vaak bij het vrouwtje in de nestkast. Waarschijnlijk om andere mannetjes, indien nodig, te verjagen.
Enige dagen voordat ze het eerste ei legt, verlaat vrouw kerkuil nog slechts zelden de nestkast voor langere tijd. Het vrouwtje gaat niet meer op jacht, het mannetje zorgt voor de prooien. Ze eet de muis op of legt deze op voorraad in de nestkast. Haar gewicht neemt gestaag toe en komt soms boven de 400 gram. Ze zit nu vrij vast op het nest, dat bestaat uit elkaar gehaalde braakballen. Als het zover is, legt een vrouw kerkuil gemiddeld vier tot zeven eieren.
Gezien wat er nu gebeurt in de nestkast – het gaat bij dit uilenpaar volgens het boekje – is het nu eigenlijk vooral wachten op het eerste ei. Er moet wel voldoende voedselaanbod zijn voor deze uilen. En de man moet natuurlijk niet opeens gaan flierefluiten en doorgaan met wat een man kerkuil moet doen.
Foto André Eijkenaar
De stichting Kerkuilenwerkgroep heeft tot doel het ‘beschermen van de kerkuil’ door ‘het geven van voorlichting en educatie, door het plaatsen van nestkasten en het verzamelen en registreren van gegevens’. De stichting is een overkoepelende landelijke organisatie met ongeveer 1.000 vrijwilligers, die werkzaam zijn in 16 regio’s die landelijk ruim 10.000 kerkuilnestkasten beheren en controleren. Dankzij de inspanningen van deze vrijwilligers en de medewerking van boeren en burgers is de broedpopulatie van kerkuilen toegenomen van ongeveer 100 broedparen eind jaren ’70 tot 3.000 nu. Meer weten?
Bezoek de website van Kerkuilenwerkgroep Nederland
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
