Het lichaam van de slechtvalk is gespecialiseerd in de jacht op vogels en de enorme snelheden die daarmee worden gemaakt. Alles is daarop aangepast: ogen, snavel, romp, skelet, veren, vleugels, staart en klauwen. En het vermogen tot samenwerken en de spectaculaire vliegkunst.
Vliegkunst.falcoperegrinus.org
Deze blog gaat over de jacht in het algemeen. Over de specialisaties zullen we het later hebben.
Kijken en zoeken
De slechtvalk zoekt zijn prooi vanuit een hoge positie, zittend op een hoog gebouw of vliegend heel hoog in de lucht. Hij kan zijn prooi zien op een afstand tot wel 3 kilometer.
Klimmen op thermiek
Met korte snelle krachtige vleugelslagen maakt hij snelheid om hoger in de lucht te komen. Dan gebruikt hij de thermiek, de opstijgende warme luchtlagen. Dit gaat in grote cirkelende bewegingen.
Duiken
Als hij zijn prooi gekozen heeft volgt het meest spectaculaire deel van de jachtvlucht: de duikvlucht. Hij zit zo hoog, dat vanaf de grond vaak alleen nog een stip te zien is. Hij vouwt zijn vleugels zodanig tegen de romp dat hij, als een torpedo gestroomlijnd, zich naar beneden stort. Daarbij worden snelheden gemaakt tot meer dan 380 km per uur.
Stoten , opvangen en doden
Dan volgt de stoot, met de bal van de klauw tikt hij zijn prooi aan. Soms kan er meteen gegrepen worden, vaak maakt de prooi een duikeling. De snelle slechtvalk duikt iets lager en vangt de prooi dan weer op. Of als de prooi groot en zwaar is, slaat de valk hem tegen de grond. Vaak wordt er samen gejaagd. De eerste valk deelt de stoot uit, de ander vliegt onder de prooi om deze op te vangen. Slechtvalken kunnen echt ondersteboven vliegen! Meestal is de prooi door de eerste stoot, de botsing, al bewusteloos. Eenmaal geslagen en vastgepakt gebruikt de valk zijn gespecialiseerde snavel, met de valkentand, om in 1x de nek te breken.
In natuurfilms is vaak te zien hoe de slechtvalk in 1 enkele poging een prooi slaat, maar schijn bedriegt. Het succes van de jacht is afhankelijk van een aantal factoren: de leeftijd van de slechtvalk, honger, tijd van de dag, seizoen, soort en gedrag van de prooi. Er zijn vele onderzoeken gedaan om de mate van succes in percentages uit te kunnen drukken. Men komt op een gemiddelde van ongeveer 20%, waarbij juvenielen (de jongen) beduidend lager scoren dan ervaren adulte (de volwassen) vogels. In het broedseizoen als er hongerige jongen zijn ligt de motivatie een stuk hoger en scoort de slechtvalk gemiddeld 33%.
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
