Vogelakkers op Texel voor velduil en blauwe kiekendief

Het is vijf voor twaalf voor de blauwe kiekendief en velduil in het waddengebied. Ze zijn er bijna verdwenen. Inmiddels hebben we, dankzij onderzoek van onder meer Sovon en Werkgroep Grauwe Kiekendief, echter de kennis om deze spectaculaire en fraaie vogels voor het waddengebied te behouden. Maatregelen moeten dan wel snel worden uitgevoerd. Daarom gaat Vogelbescherming Nederland in samenwerking met Grauwe Kiekendief - Kenniscentrum Akkervogels, ANV De Lieuw en Natuurmonumenten al deze maand op Texel speciale vogelakkers aanleggen voor velduil en blauwe kiekendief. De aanleg van deze vogelakkers is financieel mogelijk na een succesvolle ledenfondswerfactie van Vogelbescherming.

De blauwe kiekendief wiegt langzaam boven open gebieden, speurend naar muizen en kleine vogels. Het mannetje is prachtig blauwgrijs. De velduil is een middelgrote uil die soms overdag actief is en zich dan bijzonder fraai laat bekijken. Hij heeft opvallende gele ogen en is meestal niet schuw. Beide soorten waren kenmerkende broedvogels van de duinen op de Waddeneilanden. De kans om deze twee bijzondere vogels te zien wordt echter steeds kleiner. Ze staan op het punt om als broedvogel  van de eilanden te verdwijnen. De aantallen zijn in de laatste decennia sterk achteruit gegaan. In de eerste helft van de jaren negentig van de vorige eeuw broedden ruim 100 paar blauwe kiekendieven in het waddengebied. In 2012 resteerden daarvan nog maar elf, in 2014 vier. Ook de velduil is een zeer schaarse broedvogel in Nederland. Beide vogels staan prominent op de Rode Lijst van Nederlandse broedvogels.

Vogelakkers leveren muizen op bestelling

Op Texel zaten vorig jaar nog vier broedparen van de blauwe kiekendief. Op de andere eilanden zijn ze al verdwenen. Maar onderzoek heeft de laatste jaren laten zien waar het knelpunt ligt, en we kunnen er wat aan doen. We weten dat een gebrek aan goede broedgelegenheid en vooral een gebrek aan voedsel de grote problemen zijn. En we weten dat vogelakkers met granen en meerjarige gewassen als klaver en luzerne genoeg voedsel (lees: veel muizen!) bieden en heel snel worden gevonden door deze vogels. Elders in het land weten kiekendieven en velduilen percelen waar gewassen in de winter overstaan of percelen die braak liggen met veel muizen direct te vinden. De aanleg van vogelakkers is bewezen effectief en dus wil Vogelbescherming Nederland deze percelen in samenwerking met de experts van Grauwe Kiekendief - Kenniscentrum Akkervogels aanleggen in het hele waddengebied. Om te beginnen met dank aan Natuurmonumenten en ANV De Lieuw deze maand al op Texel, want er is geen tijd te verliezen.

Terug op Texel

De vogelakkers zijn deze maand ingezaaid op akkers die door Natuurmonumenten in de polder Waal en Burg op Texel ter beschikking zijn gesteld. Het gaat om een oppervlak van bijna 15 hectare. Naast Natuurmonumenten is er ook een samenwerking met de agrarische natuurvereniging De Lieuw op Texel. Ook De Lieuw zal 6 hectare als vogelakker inrichten. De vogelakkers bestaan uit stroken die zijn ingezaaid met een mengsel van granen en kruiden en stroken die zijn ingezaaid met een mengsel van klaver en luzerne. De vogelakkers hebben uiteraard wat tijd nodig om zich te ontwikkelen, ook voor wat betreft de muizenpopulatie. De akkers worden overigens ook aantrekkelijk foerageergebied voor graspiepers, veldleeuweriken, gele kwikstaarten en vinkachtigen. En hopelijk zien we al dit jaar de fraaie beelden van blauwe kiekendieven en velduilen die boven de vogelakkers jagen. En markeert dit het behoud van deze fantastische vogels voor het waddengebied.