Tuintelling: beschermen én genieten

“Tellen is de basis voor bescherming. Dankzij de telgegevens over de jaren heen weten we beter waar en wanneer soorten voorkomen in tuinen. Als zich veranderingen voordoen, zien we dat meteen. We zien nieuwe soorten verschijnen, zoals de kolibrievlinder; andere zien we juist afnemen, zoals de merel. Ook bevestigen onze tellingen het belang van tuinen voor de overwintering van sommige soorten, zoals de vink; die wordt er ’s winters zesmaal zo vaak geteld als in het voorjaar. Die resultaten vormen waardevolle input voor ons beschermingsprogramma in de stad. Enkele jaren geleden zagen we bijvoorbeeld in de telresultaten dat het aantal groenlingen in tuinen snel achteruit ging. Uit nader onderzoek bleek dat het waarschijnlijk om een ziekte ging, ‘het geel’, waarmee ze elkaar besmetten op de voederplaatsen. We hebben toen een waarschuwing uitgezet en tips gegeven voor hygiënisch voeren. Doordat we jaarrond monitoren, kregen we een early warning en konden we snel maatregelen nemen.”

Birgit Brenninkmeijer, projectleider Vogelbescherming

“We hebben een ruime tuin met veel groen, vogelhuisjes, insectenhotels; de vogels komen er graag. Er zitten hier wel vijftien paartjes huismussen. In april komen daar de gierzwaluwen bij. Merels broeden in de klimop, een kauw in de schoorsteen. Alles bij elkaar zo’n tien soorten. Ik ben het hele jaar door aan het tellen. Je leert hun gedrag daardoor goed kennen. Bijvoorbeeld hoe de mussen onderling contact houden; als er iets is dan komen ze allemaal. Een zwarte roodstaart heeft eens drie weken in de tuin gezeten, etend van de buxusrupsen en -motten. Dan maak ik foto’s die ik op Facebook plaats. Dat zijn de krenten in de pap.”

Jan Snoeij (Voorne-Putten)

“Wij doen al met de Jaarrond Tuintelling mee sinds 2014. Door wekelijks vogels te tellen zijn we anders naar onze tuin gaan kijken. We herkennen nu méér soorten. Én we herkennen ze aan hun gedrag, aan hun manier van vliegen, hoe ze reageren in de groep. Dat leer je door veel te kijken. Soms zien we bijzondere soorten: twee jaar geleden een waterral die op een paar meter van ons huis zat te foerageren in de open plek in het ijs van onze vijver. Dat zijn bijzondere momenten. Of als je zit te kijken met je kijker en opeens vliegt een ijsvogel of winterkoninkje je blikveld in. Die had ik anders gewoon gemist.”

Tjerk en Nynke Zwanenburg (Haren)

“Het handige van de Jaarrond Tuintelling vind ik, is dat de resultaten voor je worden bijgehouden. En dat je kunt tellen vanuit de meest comfortabele kijkhut die er is: je eigen huis. Zittend aan de tafel in mijn serre heb ik overzicht over mijn hele tuin, die lekker groen is. Ook met besdragende planten en fruit, om vogels te lokken. Wat mij verrast heeft is het aantal soorten dat je over de jaren ziet, veel meer dan ik had gedacht. En door vaak te kijken, zie je hoe vogels hun dag doorkomen. Je leert hun dagritme kennen. Rond de tijd dat ik lunch, zijn zij allemaal in de tuin. Ik beleef daar veel plezier aan.”

Gosse Wijma (Oudkarspel)