Door
Tom Brekelmans
Stadsvogeladviseur
Geplaatst op 30 november 2016
Het is mijn vak om bij het inrichten van een tuin vooral praktisch te blijven. Vogelvriendelijk maken oké, maar er zijn dikwijls óók andere prioriteiten. Bij een gemiddelde stadstuin met een breedte van zes meter is behoefte aan privacy de reden dat snel gekozen wordt voor gesloten wanden op de erfgrens. Dat red je dan niet met een beukenhaag en iedereen wil immers graag onbespied buiten kunnen zitten. De buren ook. Maar daar hoeft het niet bij te blijven, er kunnen veel soorten planten tegen en voor de wanden worden gezet.
Het doel mag tweeledig zijn; het moet er fraai uitzien en de vogels moeten er iets mee kunnen.
Ook niet onbelangrijk, planten moet elkaar niet verdringen. Kamperfoelie bijvoorbeeld neemt makkelijk bezit van een hoge struik die daardoor kan verstikken. Als kamperfoelie wordt gekozen om zijn zoete geur van de bloemen en tevens als nestgelegenheid, dan moet deze klimplant vrij gehouden worden van opgaande struiken en steun krijgen van wat staaldraad.
Kamperfoelie groeit voornamelijk boven langs de schutting tot een bossig geheel uit, zodat kleine planten prima aan de kale voet van deze klimplant een plek kunnen krijgen. De bloemen die aan het eind van de dag beginnen te geuren, worden ook overdag bezocht door (dagactieve) dikke nachtvlinders waar mussen dol op zijn. Hoewel de planten meestal bladverliezend zijn, komt er vanaf februari al weer nieuw blad aan waar merels dankbaar gebruik van maken om er te nestelen.
Botanische klimrozen bloeien heel rijk en krijgen bottels. Daarmee is dat niet alleen decoratief vanaf het najaar, maar groenlingen zijn dol op de bottels! De rozen maken krachtige en lange onvertakte scheuten die aangebonden moeten worden. Pas het volgende jaar zullen deze takken zijscheuten maken waar de bloemen aan verschijnen. Het is niet te voorkomen dat de toppen tijdelijk worden bewoont door kolonies bladluizen. De plant heeft er nauwelijks last van… en alle mezen zijn er dol op. Vooral als er prille jongen zijn, hebben bladluizen het juiste formaat voor de kleine maagjes.
Het zijn niet per definitie alleen klimplanten die geschikt zijn om de wanden aan te kleden; die kunnen ook heel aardig met opgaande struiken worden afgewisseld. Vooral in een kleine tuin is het woekeren met de ruimte en direct tegen de muur maakt voor een struik of heester niet uit. Dat kan zowel wintergroen als winterkaal zijn om wat meer dynamiek in de tuin te brengen. Een vuurdoorn is in principe ook een gewone opgaande heester, iemand is ooit begonnen om die tegen de muur te zetten en nu weet iedereen niet beter. Ook andere besdragers zijn kleurrijk vogelvoedsel.
Rustige plek aan de rand van een groene wijk. De drijvende waterplanten bleken prima te werken als badplaats voor vogels. Leibomen met een zanglijsternest en een nest van een putter. Houten frame achter de stalen platen werd een nestplek voor een winterkoning. De taxushaag aan achterkant langs een veldje bood een schuilplek aan een groepje kneuen.
In de webshop van Vogelbescherming vindt u een selectie van vogelvriendelijke struiken.
Tuinarchitect Tom Brekelmans is een gepassioneerd vogelaar met meer dan 30 jaar ervaring met tuininrichting en andere buitenruimten. Zijn ontwerpen als tuinarchitect zijn meervoudig bekroond, onder meer met de Welstand Architectuurprijs. Jarenland schreef hij tuincolumns voor veel regionale dagbladen. Voor Vogelbescherming is hij vrijwillig Stadsvogeladviseur. Meer informatie via www.burobrekelmans.nl.
Wilt u zelf iets doen voor vogels in uw tuin of op uw balkon? Onze Tuinvogelconsulenten helpen u graag met een persoonlijk advies op maat. In heel Nederland zijn deze deskundige vrijwilligers van Vogelbescherming actief.
Houdt u ook van vogels en natuur? Bestel hier dan het magazine Vogels dichterbij van Vogelbescherming. Vol met tips over vogels kijken en hoe u van uw tuin een vogelparadijs maakt.