Reikhalzen naar de gierzwaluw

“Heb jij hem al gezien?” Die vraag kan in deze tijd maar over één soort gaan: de gierzwaluw. Deze vliegende sikkels zijn onze zomerbrengers. Eind april suizen ze het land binnen om onder onze daken te gaan broeden. Ieder jaar weer maakt je hart een sprongetje als je voor het eerst hun kenmerkende gegier hoort. In augustus is de grote meerderheid alweer verdwenen naar hun overwinteringsgebieden in Afrika. Net zoals de zomer glipt de aanwezigheid van de gierzwaluw ongemerkt door je vingers.

Rond Koningsdag keert de gierzwaluw terug en is ons zwaluwenkwartet weer compleet. Boerenzwaluw, oeverzwaluw en huiszwaluw zijn er al even en vliegen op dit moment in grote - vaak gemengde - groepen boven water. Ondanks zijn naam is de gierzwaluw trouwens geen echte zwaluw. Het is niet eens een zangvogel. Gierzwaluwen hebben hun eigen familie: de Apodidea. Hun wetenschappelijke naam danken ze aan hun korte pootjes, waarmee ze goed aan muren kunnen hangen, maar nauwelijks kunnen lopen. Apus komt namelijk van het Oud-Griekse woord voor zonder voeten.

Gierzwaluwen broeden in Nederland enkel in gebouwen. Een aparte gedachte: zonder mensen geen gierzwaluwen. Het ontbreekt hier namelijk aan steile rotswanden waar ze van nature in broeden. Maar dat betekent ook verantwoordelijkheid. Nieuwe en bestaande woningen worden steeds beter afgewerkt en geïsoleerd. Goed voor het klimaat natuurlijk, maar minder goed voor de gierzwaluw. Ondanks het feit dat gierzwaluwen duizenden kilometers per jaar vliegen zijn ze erg honkvast qua nestplek. Door deze honkvastheid en afhankelijkheid van onze gebouwen zijn ze gevoelig voor het verliezen van nestplekken. En iedereen weet: zonder nestplek, geen vogels.

Om ervoor te zorgen dat gierzwaluwen wel plekken houden om te broeden moet er tijdens renovaties rekening gehouden worden met beschermde gierzwaluwnesten. Om de nestplekken in kaar te brengen wordt ecologisch onderzoek uitgevoerd. Maar om een nog beter beeld te krijgen van de nestplekken vragen we ook om uw hulp!

Vanaf half mei vragen we u om uw zomerse avondwandelingetje te combineren met het speuren naar gierzwaluwen. Om de nestplekken beter in beeld te krijgen kunt u ze deze zomer invoeren op waarneming.nl.

Voor nu: houd de lucht goed in de gaten en heet de gierzwaluwen hartelijk welkom. En kijk half mei weer even op de website waar u precies uw nestelende gierzwaluwen kunt doorgeven!