Rechter schorst vergunningen spieringvisserij Waddenzee

Het ministerie van LNV heeft op 29 december 2021 vergunningen verleend voor spieringvisserij met sleepnetten op acht locaties in het Natura 2000-gebied Waddenzee, waaronder de spuikommen bij Kornwerderzand en Den Oever. Dit zijn plekken waar de spiering zich massaal verzamelt om naar het IJsselmeer te trekken.

Deze vergunningen geven toestemming voor het onbeperkt wegvissen van spieringen op deze locaties tussen 15 september en 15 maart in de komende vijf jaren (2021-2026). De vergunningen zijn verleend ondanks zeer kritische zienswijzen van Vogelbescherming Nederland – namens alle partijen van de Coalitie Wadden Natuurlijk – maar ook van de provincie Fryslân én Rijkswaterstaat om dat niet te doen.

Vogelbescherming heeft beroep aangetekend tegen de besluiten en gelijktijdig de rechtbank Midden-Nederland verzocht om de vergunningen te schorsen. De rechtbank heeft dat verzoek vandaag toegewezen. Er mag voor het resterende deel van het visserijseizoen (tot 15 maart) niet meer worden gevist bij de spuikommen bij Kornwerderzand en Den Oever. Met een uitzondering voor het uitvoeren van twee waarnemersreizen bij Kornwerderzand. De beoordeling van de rechtmatigheid van de spieringvisserij zal plaatsvinden in het vervolg van de beroepsprocedure.

Het toestaan van deze visserij brengt de voedselvoorziening in gevaar van visetende vogelsoorten, waaronder aalscholver, fuut, grote zaagbek, middelste zaagbek, nonnetje, dwergmeeuw, visdief en zwarte stern, in de Waddenzee en het IJsselmeer, beide Natura 2000-gebieden. De spieringstand in het IJsselmeer is al jaren zeer laag. De trek van spiering uit de Waddenzee draagt bij aan de instandhouding van de bronpopulatie van de spiering in het IJsselmeer, en ook aan de voedselvoorziening van de visetende vogels.

De vergunningverlening staat bovendien haaks op het zogenoemde vismigratiebeleid, gericht op het stimuleren van de migratie van trekvissen, waaronder spiering. De spieringen verzamelen zich in grote aantallen bij de spuisluizen van Den Oever en Kornwerderzand, waar nu nog de enige openingen zijn om door de Afsluitdijk te kunnen. Dagelijks worden de sluizen op zodanige wijze geopend dat de spieringen van de Waddenzee naar het IJsselmeer kunnen zwemmen. De komende jaren zal deze trek alleen maar toenemen, o.a. door de aanleg van de Vismigratierivier bij Kornwerderzand. Het toestaan van visserij op spiering op deze locaties doorkruist dat beleid en is in dat opzicht onbegrijpelijk en onrechtmatig.

Er wordt al langere tijd onderzoek gedaan naar de stand van spiering in het IJsselmeer. Het onderzoek, dat werd uitgevoerd in opdracht van hetzelfde Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, laat glashelder zien dat de spieringstand in het IJsselmeer al jaren te laag is. Op basis daarvan heeft het ministerie besloten om de visserij op spiering in het IJsselmeer zelf niet meer toe te staan. Groot is dan ook de verontwaardiging dat het ministerie nu wel toestaat dat de spiering ‘bij de voordeur’ weggevist wordt.

Met de visetende vogels op en rond het IJsselmeer gaat het al jaren niet goed. In sommige jaren verhongerden er duizenden jonge visdieven omdat er een groot gebrek aan spiering was. En behalve visdieven hadden ook andere sternsoorten, zaagbekken en futen met voedselgebrek te maken. Daarom moet je deze belangrijke vissoort niet bevissen, vindt Vogelbescherming. De spieringstand kan dat gewoon niet hebben, en de vogels kunnen dat dus ook niet. Het toestaan van deze visserij is dus ook niet uit te leggen in het licht van het beleid om vismigratie te stimuleren.