Gemeenten gaan voor natuur

Mensen blijven fitter, genezen sneller en zijn gelukkiger als ze toegang hebben tot natuur! Welke gemeente wil dat nou niet? Daar komt bij: in 2050 woont zo’n 75 procent van de mensen wereldwijd in steden en er komen steeds meer mega-steden (met meer dan 10 miljoen inwoners). De mensen die er wonen, zijn vaak volledig afgescheiden van de natuur, een schrikbeeld.

Natuur in de stad wordt daarom steeds belangrijker, volgens Patricia Zurita, CEO Birdlife International en spreker tijdens het internationale congres in Almere op 23 maart over stadsvogels en stadsnatuur. "Een stad is niet leefbaar zonder natuur."

Hoe wordt jouw gemeente een stad van de toekomst? “Als je bouwt, houd je rekening met vogels en natuur. Dat is niet strijdig met het ontwerp of comfort, het is kostenneutraal en zorgt voor een betere leefomgeving! Dit moet overal gemeentelijk beleid worden en de gemeente moet met die boodschap voorop lopen. Het is nu nog te vaak afhankelijk van individuen.” Dat was de inzet van Jip Louwe Kooijmans, stadsvogeldeskundige van Vogelbescherming tijdens het congres.

Hoe vroeger de natuur in het ontwerpen van stad, wijk, of buurt wordt betrokken, hoe gemakkelijker dat gaat. Kijk bij het ontwerp en de planning van nieuwe wijken dus niet alleen naar wonen, economie en mobiliteit, maar ook naar natuur! De vele stadsecologen die Nederland intussen telt, doen goed werk om dit onderwerp hoog op de agenda te krijgen.

De oproep van Vogelbescherming kreeg tijdens het congres bijval van Leen Verbeek, Commissaris van de Koning in Flevoland. Hij ziet in toenemende mate concurrentie ontstaan tussen steden als het gaat om een aangenaam leefklimaat voor de inwoners.

Wat ook duidelijk werd in Almere: gemeenten, corporaties en projectontwikkelaars kunnen bij nieuwbouw of grote renovatieprojecten rekening houden met de natuur in hun keuze voor ‘groene’ stedenbouwkundigen en (landschaps)architecten.

En andersom zijn er ook ontwikkelingen: om de nieuwe generatie (landschaps)architecten een brug te laten slaan tussen bouwwereld en natuur, heeft Maike van Stiphout (Akademie van Bouwkunst en DS Landschapsarchitecten) verschillende hulpmiddelen ontwikkeld, zoals een Programma van Eisen voor Dieren.

De adembenemende ontwerpen die Ken Yeang (architect uit Maleisië) presenteerde, illustreren wat uiteindelijk mogelijk is.

Oude steden of stadsdelen laten zich niet opnieuw ontwerpen. Maar, volgens Jip Louwe Kooijmans, kunnen gemeentes ook daar veel doen om de kwaliteit van het leefgebied te vergroten voor mensen, dieren en planten.

• De openbare ruimte beplanten met inheemse vegetatie en gifvrij beheren.
• Bij alle renovatieprojecten nestkasten, neststenen en vogelvides plaatsen.
• Multifunctioneel gebruik maken van de ruimte: groene daken, groene gevels en half bestrating.
• Inwoners informeren: leg aan bewoners (en ook scholen) uit wat zij kunnen doen. Sluit je als gemeente bijvoorbeeld aan bij project Steenbreek.

Tijdens de Stadsvogelconferentie werd de film Geheid Stadsvogels vertoond van Paula Huigen en Jip Louwe Kooijmans. Daarin keren de successen terug die de afgelopen tien jaar werden bereikt voor de vogels in de stad.
Bekijk hem hier.