Door
Jeanet van Zoelen
Medewerker Vogelbescherming
Geplaatst op 2 juli 2021
Torenvalk, rare naam voor een vogel die vooral broedt in nestkasten en oude kraaiennesten. Dat was ooit anders. Vroeger had bijna elke kerktoren wel een torenvalk, maar dat kan niet meer. De torens worden namelijk afgedicht om duivenoverlast te voorkomen. Lastig, ook voor de valken! Van oorsprong bewonen ze rotsrichels en -spleten.
Ziet u ergens een torenvalk kast hangen? Kijk dan eens goed met de verrekijker, dikke kans dat er al jongen zijn die over het randje gluren.
Heeft u zich wel eens afgevraagd waarom er zo vaak een torenvalknestkast hangt in een boomgaard? Dat komt omdat de fruittelers vaak last hebben van muizen die de wortels van jonge bomen aanvreten én van spreeuwen die het fruit aanpikken. De torenvalk vangt muizen en houdt hopelijk de spreeuwen een beetje op afstand. Een win-win situatie.
Let wel: een torenvalknestkast in een weidevogelgebied is niet handig, omdat ze bij gebrek aan muizen ook weidevogeljongen kunnen pakken.
Jonge torenvalken zijn niet erg handig met het vangen van muizen, maar, oefening baart kunst. Ze beginnen als ‘torrenvalk’: lopend proberen ze kleine kevers en torren te pakken. Hebben ze er één, dan spreiden ze hun vleugels uit om die enorme prooi af te schermen tegen mogelijke kapers. In die oefentijd worden ze nog bijgevoerd door de ouders.
Hun eigen energie wel te verstaan! In de winter komen veldmuizen elke twee uur boven de grond om te eten en dat weten torenvalken precies. Ze jagen op momenten dat er muizen zijn en niet de hele dag. Ze jagen ook alleen op plaatsen waar daadwerkelijk muizen leven. Hebben ze genoeg gegeten, maar is de muis nog niet op? Dan verstoppen ze de rest voor de volgende dag.
Torenvalken ‘bidden’ vaak langs de kant van de weg. Bidden is eigenlijk vliegend stilstaan in de lucht, zoals te zien in de foto boven dit artikel. Hij slaat snel met zijn vleugels, maar hangt op één plek en houdt zijn kop stil. Zo ziet hij alles op de grond, zelfs een onvoorzichtige muis, die hij meteen grijpt. Waarom jagen in de berm? Omdat de meeste graslanden muizenarmer worden en wegbermen nog wel veel muizen huisvesten.
Stadse torenvalken leven wel anders dan plattelandse. Eigenlijk zijn het muizenliefhebbers (3 of 4 per dag), maar die vang je niet op een marktplein. Vandaar dat ze vooral op rondscharrelende mussen jagen, die ze pakken door een verrassingsaanval vanaf een onopvallend uitkijkpunt. In de winter wachten ze -slim- de spreeuwen op die in de stad komen slapen.
De mooiste manier om íedere roofvogel te zien is in volle glorie in de vrije natuur en niet in een show! Ontdek het leed achter roofvogelshows: Roofvogels en uilen zijn niet voor de show. Gebruik deze flyer ook om bezoekers van zo’n show te informeren.
In deze gratis vogelcursus voor beginners leer je in 10 vogellessen veel bekende vogels en hun geluiden herkennen. Met handige tips, filmpjes en ezelsbruggetjes. Je ontvangt direct de eerste vogelles per mail.
Met MijnVogelvinder.nl in de hand herken je vogels door het hele land! Ontdek welke soorten je tijdens het wandelen of fietsen kunt tegenkomen en waar je op moet letten om ze daadwerkelijk te zien.