Navigatie overslaan
Torenvalk / Jan Jongejan (Fotogalerij) Alle berichten
Torenvalk / Jan Jongejan (Fotogalerij) Jeanet van Zoelen

Door Jeanet van Zoelen
Medewerker Vogelbescherming

6 Toffe torenvalk-feiten

Geplaatst op 13 februari 2025

Wat je wellicht weet van de torenvalk, is dat hij vaak stil in de lucht hangt te ‘bidden’ langs de kant van de weg, op zoek naar muizen. Daaraan is hij goed te herkennen. Wat je misschien niet weet over deze kleine roofvogel staat hier op een rijtje: 6 toffe torenvalk-feiten.

1 Torenvalken hebben duivenoverlast

Torenvalk, rare naam voor een vogel die vooral broedt in nestkasten en oude kraaiennesten. Dat was ooit anders. Vroeger had bijna elke kerktoren wel een torenvalk, maar dat kan niet meer. De torens worden namelijk afgedicht om bewoning door duiven te voorkomen. Lastig, ook voor de valken! Van oorsprong bewonen ze rotsrichels en -spleten.

Zie je ergens een torenvalk-nestkast hangen? Kijk dan eens goed met de verrekijker, dikke kans dat er al jongen zijn die over het randje gluren.

Torenvalk jongen in nestkast / Pia Zomer - Fotogalerij Zie je een torenvalk nestkast? Goed kijken: van mei tot augustus zo'n beetje heb je kans dat er jongen in zitten. Torenvalk jongen in nestkast / Pia Zomer - Fotogalerij

2 Torenvalken helpen fruittelers

Heb je je wel eens afgevraagd waarom er zo vaak een torenvalknestkast hangt in een boomgaard? Dat komt omdat de fruittelers vaak last hebben van muizen die de wortels van jonge bomen aanvreten én van spreeuwen die het fruit aanpikken. De torenvalk vangt muizen en houdt hopelijk de spreeuwen een beetje op afstand. Een win-win situatie.

Let wel: een torenvalknestkast in een weidevogelgebied is niet handig, omdat ze bij gebrek aan muizen ook weidevogeljongen kunnen pakken.

Torenvalk / Shutterstock Jonge torenvalken worden in hun 'oefentijd' nog bijgevoerd door de ouders. Torenvalk / Shutterstock
Torenvalk / Pixabay Prooi afschermen met de vleugels. Torenvalk / Pixabay

3 Torenvalken beginnen als ‘torrenvalken’

Jonge torenvalken zijn niet erg handig met het vangen van muizen, maar, oefening baart kunst. Ze beginnen als ‘torrenvalk’: lopend proberen ze kleine kevers en torren te pakken. Hebben ze er één, dan spreiden ze hun vleugels uit om die 'enorme' prooi af te schermen tegen mogelijke kapers. In die oefentijd worden ze nog bijgevoerd door de ouders.

4 Torenvalken besparen energie

Hun eigen energie wel te verstaan! In de winter komen veldmuizen elke twee uur boven de grond om te eten en dat weten torenvalken precies. Ze jagen op momenten dat er muizen zijn en niet de hele dag. Ze jagen ook alleen op plaatsen waar daadwerkelijk muizen leven. Hebben ze genoeg gegeten, maar is de muis nog niet op? Dan verstoppen ze de rest voor de volgende dag.

Torenvalk / Stef Janssen Torenvalken jagen alleen als de muizen er daadwerkelijk zijn. Torenvalk / Stef Janssen

5 Torenvalken kunnen vliegend stilstaan

Torenvalken ‘bidden’ vaak langs de kant van de weg. Bidden is eigenlijk vliegend stilstaan in de lucht, zoals te zien in de foto boven dit artikel. Hij slaat snel met zijn vleugels, maar hangt op één plek en houdt zijn kop stil. Zo ziet hij alles op de grond, zelfs een onvoorzichtige muis, die hij meteen grijpt. Waarom jagen in de berm? Omdat de meeste graslanden muizenarmer worden en wegbermen nog wel veel muizen huisvesten.

6 Torenvalken leven ook in steden

Stadse torenvalken leven wel anders dan plattelandse. Eigenlijk zijn het muizenliefhebbers (3 of 4 per dag), maar die vang je niet op een marktplein. Vandaar dat ze vooral op rondscharrelende mussen jagen, die ze pakken door een verrassingsaanval vanaf een onopvallend uitkijkpunt. In de winter wachten ze -slim- de spreeuwen op die in de stad komen slapen.

 

Torenvalk / Elwin van der Kolk Torenvalk / Elwin van der Kolk

2025: Jaar van de Torenvalk

2025 is het Jaar van de Torenvalk. Dankzij onze leden en samen met Sovon Vogelonderzoek, kunnen we dit jaar op veel plekken het leefgebied van deze vertrouwde roofvogel verbeteren. Verder willen we ook meer over torenvalken te weten komen, om ze nog beter te kunnen helpen. Er zijn drie onderzoeken waar ook jij aan mee kunt doen. Neem eens een kijkje om te zien of het wat voor je is.

Een keur aan nestkasten

Veel vogels kun je helpen met een nestkast. Elke soort heeft eigen woonwensen. Waar en hoe je de nestkast ophangt, is belangrijk, net als het type kast. Koop 'm bij Vogelbescherming, dan steun je ook ons werk.

naar de webshop

Cursus Roofvogels in Nederland

In de cursus Roofvogels in Nederland maak je kennis met zes Nederlandse roofvogels. Hoe herken je ze? Waar leven ze? Wat eten ze? Hoe vinden ze een partner en voeden ze hun jongen op? Je leert het in deze online cursus.

KOOP DEZE CURSUS VOOR €25 (€20 voor leden)

Meer over deze cursus