Eksters zijn etterbakken. Of?

“Èkèkèkèk” - het harde geluid van de ekster valt op. Maar als u stilletjes een eksterpaartje bespiedt, hoort u dat ze ook een liedje hebben. Een zacht, borrelend, babbelend liedje. Onverwacht lief. Het zijn dan ook zangvogels.

Weersta de vooroordelen over deze verrassende vogels. Luister naar dat liedje, lees dit artikel en vorm dan uw mening over de ekster. 

Ten eerste: er komen niet steeds meer eksters. Niet dat het erg zou zijn als het wel zo was, maar het is dus niet zo. Ze worden jaarlijks geteld en het blijkt dat er juist minder eksters zijn; het aantal is sinds 1980 gehalveerd.

Ze vallen wel meer op. Dat komt omdat ze flexibel zijn, zich aanpassen aan omstandigheden en noodgedwongen vaker in steden en dorpen broeden. Met als goed gevolg dat het aantal broedpaartjes vrij stabiel is. Vooral de eksterpubers vallen op. Die zwerven rond in groepjes tot ze een jaar of drie zijn.

Ten tweede: eksters eten niet alle jongen op. Ze eten wel jonge vogels, maar, ze eten erg weínig jonge vogels. Het probleem is dat ze het open en bloot, in het volle daglicht en met veel stampij doen. Het valt nogal op als het eens gebeurt.

Vaker eten ze insecten, spinnen, rupsen en wormen, in de winter aangevuld met zaden, vruchten, brood en etensresten van mensen. Daarbij zijn het aaseters. Ze ruiken dode dieren en ruimen ze op. Ook zie je ze wel eens op schapen en koeien zitten, dan pikken ze parasieten van hun rug en nek. Blij dat die beesten zijn.

Ten derde: tuinvogels trekken zich geen fluit aan van eksters. Als ze dat deden, konden ze nergens meer broeden, want overal zijn dieren die eieren of jonge vogels eten. Met veel tuinvogels gaat het juist ontzettend goed! De pimpelmezen, roodborsten, vinken en groenlingen van deze wereld gaan als een speer.

Dan nog een paar ekster-weetjes, om u ervan te overtuigen dat ze supersympathiek zijn.

Eksters zijn belachelijk slim. Als één van de weinige diersoorten doorstaan ze de ‘spiegelproef’. Dat betekent dat ze zichzelf herkennen in een spiegel en dus een vorm van zelfbewustzijn hebben. Bij de proef word je met een stip op je hoofd voor een spiegel gezet. Raak je de stip aan op je eigen hoofd, dan snap je dat je jezelf ziet. Mensen doen dit rond hun tweede jaar. Verder slagen mensapen, dolfijnen en Aziatische olifanten erin. Eksters dus ook!

Het eksterleven is niet altijd makkelijk. Ze vinden de dood in klauwen van haviken of bosuilen of soms door de hagel van de jager. Daarbij zijn hun grote, overkapte nesten gewild bij kraaien, torenvalken, ransuilen en zelfs eekhoorns. Vaak beginnen ze in december al met takken te rommelen en het is echt rottig als maandenlange inspanningen dan resulteren in een afgepakt nest.

Helaas verzamelt de ekster geen horloges, brillen en anders glimmers in zijn nest. Zijn er nog kinderboeken denkbaar zonder stelende eksters? Dit imago dankt hij aan de opera La gazza ladra - de stelende ekster - van de Italiaanse componist Gioacchino Rossini (1792-1868). Het gaat over een kamermeisje dat lijkt te stelen, maar een ekster blijkt schuldig. Eksters zijn wel nieuwsgierig en alles dat er 'anders' uitziet, wordt onderzocht en eventueel bewaard voor later gebruik.

En, bent u eruit? Zijn eksters intelligent, nieuwsgierig, stoer, glimmend, flexibel, cultureel erfgoed, zelf in de verdrukking en al met al sympathiek? Of toch gewoon etterbakken?