De redding van weidevogelparadijs Sandfirden

Sandfirden wordt omringd door meren en een brede vaart. Fiets je in het voorjaar langs het kerkje van het gelijknamige dorpje Sandfirden dan kom je in een landschap dat vrolijk maakt. Kruidenrijke weilanden vol kieviten, grutto’s, tureluurs en scholeksters. Boerenzwaluwen scheren laag over, op jacht naar insecten. Rietzangers en kleine karekieten laten de rietkraag zingen. Met geluk vliegt er een roerdomp uit op. Tussen de zwanenbloemen in een plasdras schuilen paartjes slobeend.

De inmiddels 66 jaar oude Ykema is geboren in Sandfirden en zijn familie boert er al 400 jaar. Samen met zijn zoon is hij eigenaar van een bescheiden camping. Al in 2004 verkocht Ykema zijn melkquotum. Sindsdien richtte hij zich op het opfokken van wat jongvee, en op natuurbeheer. Nu wilde hij de grond verkopen, maar Sandfirden ook behoeden voor de reguliere landbouw. Ykema: “Zolang ik leef, zet ik me al in voor de weidevogels.”

Het zoeken was dus naar een opvolger met net zo’n passie voor vogels en natuur. Sytse Terpstra, weidevogelcoördinator van het Collectief Súdwestkust, trok aan de bel bij Vogelbescherming. Naast Ykema stond ook boer Groenveld op het punt te stoppen. Ook hij heeft zich jarenlang ingezet voor de weidevogels. Met zijn land erbij kon een groot aaneengesloten gebied worden omgetoverd tot weidevogelparadijs. Dat idee sloot perfect aan bij de droom van Ykema. “Als het ergens kan, kan het hier. Oude structuren, hoog water, midden in Natura 2000-gebied, en vooral: heel veel weidevogels.”

Vogelbescherming koopt zelf geen grond, maar adviseert wel het Rijke Weide Vogelfonds. Met geld van investeerders koopt dit fonds weidegrond. Die verpacht het aan boeren tegen een relatief lage prijs, onder de voorwaarde dat zij zich maximaal inzetten voor de weidevogels. Het bestuur van het Rijke Weide Vogelfonds besloot vól voor Sandfirden te gaan. Maar slechts een deel van de grond was van Ykema zelf; andere percelen pachtte hij van de kerk in Oudega. Die was ook bereid om te verkopen, maar pas nadat er vervangende grond gevonden werd. Eind 2022 werd ook de grond van Groenveld gekocht. En het Andla Fonds, dat ook een flink stuk van Sandfirden in eigendom heeft, besloot zijn percelen ook weidevogelvriendelijk te laten beheren.

Durk Breeuwsma en zijn gezin werken inmiddels met succes  een jaar op Sandfirden. Na de zomer wordt het bedrijf al biologisch. Daarmee gaat zijn droom in vervulling, Breeuwsma: "Mijn droom is om natuurondernemer te worden. Ik wil een robuust bedrijf dat toekomstbestendig is en houdbaar over de generaties heen. Met het Rijke Weide Vogelfonds als partner kan ik werken aan verdere verbetering van de biodiversiteit, onder andere in de bodem, met optimale omstandigheden voor weidevogels."