Geplaatst op 9 juni 2022
Misschien heeft u als vogelliefhebber nog nooit van de Nederlandse Ornithologische Unie (NOU) gehoord. Toch bestaat de NOU sinds 1901, destijds opgericht als de Nederlandsche Ornithologische Vereeniging. De vereniging gaf een grote impuls aan het in kaart brengen en bestuderen van vogels in Nederland. Tegenwoordig organiseert de NOU bijeenkomsten met lezingen over vogels, maar ook workshops en excursies, en bovendien publiceert de NOU twee vogeltijdschriften: Limosa (Nederlandstalig, samen met Sovon Vogelonderzoek Nederland) en Ardea (Engelstalig en wetenschappelijk).
Veel activiteiten van de NOU zijn erop gericht om een verbinding te maken tussen vogelliefhebbers, vooral mensen die vogels kijken als hobby, en de professionele vogelonderzoekers. Door kennis uit te wisselen, gaan we vogels nog meer bewonderen. Heeft u bijzonder vogelgedrag waargenomen? Misschien kan een wetenschapper het verklaren. Of misschien heeft u de indruk dat vogels dit jaar bijzonder vroeg of juist laat gaan broeden? Misschien is dat op meer plekken zo, en weten onderzoekers waar het aan ligt.
Een bekende bijeenkomst is de jaarlijkse Landelijke Dag, die de NOU samen met Sovon Vogelonderzoek Nederland en Vogelbescherming Nederland organiseert op de laatste zaterdag van november. Op deze Landelijke Dag komen vogelaars uit heel Nederland samen om te genieten van allerlei lezingen over vogels, stands, een boekenmarkt, en om bij te praten met gelijkgestemden en oude bekenden. Op de Landelijke Dag verzorgt de NOU doorgaans een lezingenprogramma dat meer verdieping biedt, met wetenschappelijk onderzoek naar het gedrag van vogels, bijvoorbeeld over de trekroutes van vogels (onthuld met GPS-zenders), of het aanpassingsvermogen van vogels aan klimaatverandering.
Sinds 2015 organiseert de NOU ook weekendcongressen. Zo’n weekend is een relatief kleine, laagdrempelige bijeenkomst (100-120 mensen) waar veel van de deelnemers ook zélf een lezing geven. Het is dus echt voor én door vogelaars! Mensen vertellen bijvoorbeeld over een klein onderzoek dat ze (hobbymatig) hebben uitgevoerd, bijzondere waarnemingen, of een verslag van een vogelreis. Veel mensen hebben namelijk zelf gegevens verzameld over vogels, bijvoorbeeld jarenlange tellingen of gedragsobservaties.
Tijdens deze congressen vinden ook workshops plaats waar vogelaars kunnen leren om meer met hun eigen vogelgegevens te doen. Van het opzetten van een onderzoek(je), tot het analyseren van gegevens en het publiceren in een artikel, bijvoorbeeld voor het blad Limosa. Want Limosa wil graag een platform bieden aan ‘amateuronderzoekers’ die zelf interessante waarnemingen doen.
Tijdens de workshops kunt u nog meer ontdekken, bijvoorbeeld hoe zangvogels worden geringd en hoe aangespoelde dode zeevogels worden ontleed en onderzocht.
De afgelopen twee jaren gooide de coronapandemie roet in het eten. Veel ontmoetingen konden niet doorgaan, en werden uitgesteld of online gehouden. Een aantal lezingen is nog terug te zien op het YouTube-kanaal van de NOU. Dit jaar lijkt het eindelijk weer mogelijk te zijn om elkaar in levende lijve te ontmoeten. Op 25 juni komen we bij elkaar in Culemborg (zie ook facebook), voor een dag vol met lezingen en excursies, en natuurlijk om met elkaar na deze lange tijd weer eens bij te praten.
Tekst: Kees Schreven
Wat kunt u zelf uit de NOU halen? Vooral als u uw kennis over vogels wil verdiepen, als u meer wilt leren over de ecologie van de Nederlandse vogels, als u wilt proeven aan onderzoek, of als u zelf een onderzoek heeft gedaan en u wilt de gegevens verwerken in een artikel, dan heeft de NOU veel te bieden. Kom eens naar een bijeenkomst, of neem een abonnement op Limosa. U bent welkom!
Hoe gaat het met een vogelsoort? Wat veroorzaakt een eventuele achteruitgang? Wat zijn effectieve maatregelen om die achteruitgang aan te pakken en een soort te beschermen? Vogelbescherming ondersteunt en initieert om die reden wetenschappelijk onderzoek.
Buiten zijn en genieten van je omgeving, de schoonheid van vogels en het bijzondere van hun gedrag gecombineerd met onverwachte natuurmomenten en de vraag of het lukt om een favoriete soort te ontdekken.