Navigatie overslaan
Huiskraai / Elwin van der Kolk

Huiskraai

House Crow, Corvus splendens - Kraaien (Corvidae)

De huiskraai is een van de kraaiachtigen die zich graag ophoudt in havensteden en zich verplaatst via schepen. Zo is hij ook in Nederland gekomen: in 1994 zaten de eerste drie vogels in Hoek van Holland. Vanwege zijn manier van verspreiden, vermeende agressieve gedrag naar andere soorten en mogelijke schade aan de populatie van inheemse soorten en landbouwgewassen wordt de soort gezien als invasieve exoot. In 1997 bracht een paar één jong groot en sindsdien hebben ze zich heel langzaam uitgebreid, met in 2004 ten minste 12 en 2013 25 exemplaren. Na een gerechtelijke uitspraak in 2013 is men overgegaan tot het ruimen van alle vogels.

Huiskraai / Agami

Herkenning

De huiskraai lijkt heel erg op de kauw met een donkergrijze hals en zwart gezicht, maar heeft een langere snavel en meer grijs op de hals en buik. Bovendien is hij wat groter en heeft hij in alle kleden een zwart oog.

Geluid

Roept doorgaans niet veel, af en toe een kraaiachtig "raaa..raaa" maar heser en scheller. Bij alarmering een staccato "kréa-kréa-kréa".


37-42 cm, spanwijdte 68-80 cm

Deze soort lijkt op:

Cursus Vogels in Nederland

In deze gratis online vogelcursus voor beginners leer je in tien vogellessen veel vogels en hun geluiden herkennen. Van tuinvogels, bosvogels, weidevogels en watervogels tot vogels van het waddengebied. Met handige tips, filmpjes en ezelsbruggetjes om vogels te leren kijken en vooral van vogels te genieten.

Camilla Dreef & Nico de Haan

Schrijf je in

Nico de Haan en Camilla Dreef

Leefwijze

Broeden

Broedt van begin april tot juli, maar in oorspronkelijk verspreidingsgebied (India) meer gebonden aan natte/droge seizoen. Legt 4 eieren. Broedduur 16-17 dagen. Het nest bevindt zich hoog in bomen. Kan kolonies vormen. Na 21-28 dagen zijn de jongen vliegvlug.

Leefgebied

Komt altijd voor in stedelijk gebied en havens, met aanwezigheid van bomen en voedsel in de vorm van afval.

Voedsel

Alleseter. Vormt vaak sociale groepen waarmee eten wordt gezocht. Eet werkelijk bijna alles wat eetbaar is, van jonge vogels en insecten tot etensresten en aas.

Vogeltrek

Normaliter standvogel, maar kan zich geregeld verspreiden als verstekeling op schepen. Is op die manier al in diverse havensteden terechtgekomen, en in het Midden-Oosten en langs de oostkust van Afrika zijn op die manier al diverse kolonies ontstaan, waarvan sommige voor serieuze overlast zorgen.

Eropuit met MijnVogelvinder.nl

MijnVogelvinder heeft wat te bieden voor alle soorten vogelaars: beginnend, gevorderd of prof. Deze handige vogelwegwijzer vertelt je welke soorten je tijdens het wandelen of fietsen kunt tegenkomen en waar je op moet letten om ze daadwerkelijk te zien. Hoe leuk is het om tijdens een wandeling erachter te komen dat de appelvink met zijn snavel wel een drukkracht van 50 kilogram kan uitoefenen?

Meer over MijnVogelvinder

MijnVogelvinder appelvink

Verspreiding en aantal

uiterst schaarse broedvogel | jaarrond aanwezig

jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Voor het eerst in Nederland in 1994, eerste broedgeval in 1997, maximaal 27 exemplaren in 2012, waarna door de overheid werd besloten om deze invasieve exoten te doden.

Aantallen in Nederland

Aantal broedparen 0 (in 2023)
Geschat maximum aantal overwinteraars 15-33 (in 2013-2015)
Doortrekkers Broedvogel - jaarrond aanwezig

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Vanaf 1995 bevinden zich enkele huiskraaien in Hoek van Holland.

In Europa

In Frankrijk, Polen, Hongarije, Denemarken en Ierland zijn eerder exemplaren verschenen. Verder is de soort voornamelijk te vinden in India en als exoot in het Midden-Oosten en Oost-Afrika.

Meer informatie


Bescherming

De huiskraai geldt in Nederland als een invasieve exoot. De overheid heeft ervoor gekozen de vogels in Hoek van Holland te doden.

Wat wij doen

Elders in de wereld heeft de huiskraai, die in India een thuis heeft, inheemse soorten verdrongen. Om die reden heeft Vogelbescherming geen bezwaar gemaakt toen de overheid besloot de in Nederland aanwezige vogels te doden. Zie ons standpunt over exoten.


Wet- en regelgeving

De huiskraai is een invasieve uitheemse vogelsoort. De soort geniet geen bescherming op grond van de Europese Vogelrichtlijn en de Nederlandse Omgevingswet, omdat de soort niet van nature in het wild voorkomt in de Europese Unie. Het gaat om een uitheemse vogelsoort die door de mens is geïntroduceerd buiten diens natuurlijke verspreidingsgebied, zich nadien in de vrije natuur heeft weten te handhaven en is gaan voortplanten. Er zijn desalniettemin enkele regels van toepassing op invasieve uitheemse soorten.

Algemene regels

De wet bevat algemene regels die van toepassing zijn op invasieve uitheemse vogelsoorten. Het gaat om:

  • de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
  • het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).

De wet bevat daarnaast specifieke regels die van toepassing zijn op uitheemse soorten. Het gaat om:

  • het verbod op het uitzetten of vrijlaten van dieren of hun eieren in de vrije natuur;
  • het verbod op het opzettelijk importeren, exporteren of doorvoeren van deze soort;
  • het verbod op het opzettelijk houden, kweken, verhandelen, gebruiken van deze soort;
  • het verbod voortplanting of kweken toe te staan;
  • een bevoegdheid voor de provincie om (categorieën) personen opdracht te geven om populaties van aangewezen diersoorten te verwijderen of beperken 

Uitzonderingen op de bovenstaande verboden zijn onder voorwaarden mogelijk.

Bijzondere regels

De huiskraai staat op de Europese lijst van zorgwekkende invasieve uitheemse soorten. Deze lijst is vastgesteld op grond van EU verordening 1143/2014 betreffende de preventie en beheersing van de introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten. Deze verordening bevat diverse ge- en verboden over de soorten op de Europese lijst, zoals een import- en handelsverbod, maar ook een bezit- en fokverbod. Daarnaast moet de Nederlandse overheid alle noodzakelijke maatregelen nemen om niet-opzettelijke introductie of verspreiding van deze soorten te voorkomen. Onder de Omgevingswet zijn provincies (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) belast met het reduceren van hun populaties.

Meer weten?

© Foto's: AGAMI   © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk   © Video's: Natuur Digitaal