Hoop voor herstel biodiversiteit na top Montreal

Een belangrijke resultaat van de CBD, de Conference on Biodiversity, is de afspraak om in 2030 het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Hierbij springt de 30x30-doelstelling in het oog: de toezegging om tegen 2030 30% van de oppervlakte land en de oceanen te behouden en te beschermen. Na jaren van soebatten over ‘30x30’ is dit een duidelijke overwinning. Essentieel is echter wel dat de nieuw te beschermen gebieden écht belangrijke natuurgebieden betreft en dat ze bovendien goed en effectief worden beheerd. Over hoe deze doelen te halen blijft echter veel ongewis, vindt BirdLife.

Een mooi resultaat is ook het doel om de grootschalige achteruitgang van veel soorten een halt toe te roepen. Om daarvoor de juiste maatregelen te nemen en er zo voor te zorgen dat in 2030 het risico op uitsterven voor alle soorten fors is verminderd. Concrete afspraken hierover en afrekenbare doelen hiervoor zijn niet gemaakt; daarom schuilt hier ook de vrees dat het bij mooie woorden blijft. Een gemiste kans, aldus BirdLife.

Grote winst van de natuurtop is de overeenstemming die is bereikt over de financiering van het natuurbehoud. Er wordt hiervoor per jaar 200 miljard euro vrijgemaakt, waarvan een deel is bestemd als ontwikkelingsgeld, betaald door de rijke landen. Nieuw is ook de belangrijke erkenning dat inheemse volkeren en lokale gemeenschappen, die een kwart van de aarde beheren, een grote rol spelen in het beheer en behoud van de natuur. Zij bezitten immers de van generatie op generatie overgedragen, onontbeerlijke kennis die hiervoor nodig is.

Vogelbescherming Nederland is – ondanks de kritiek die zij deelt met andere natuurbeschermingsorganisaties over de geringe mate van concreetheid van een deel van de plannen – toch blij met de uitkomsten van de biodiversiteitstop in Montreal.

Ook minister Christianne van der Wal van Natuur en Stikstof vindt de overeenkomst goed nieuws en een belangrijke stap voor het wereldwijd beschermen van de natuur, ook voor toekomstige generaties. Recent gaf zij over de internationale Biodiversiteitsdoelen nog aan dat “het kabinet erkent dat er geen tijd te verliezen is en dat een gezamenlijke aanpak vereist is om de klimaat- en biodiversiteitscrisis aan te pakken".

Deze gedachte kwam ook tot uiting in de ambitieuze en succesvolle inzet van Nederland voor het nieuwe VN-Biodiversiteitsverdrag, waar Nederland zich binnen EU verband heeft ingezet voor de integratie van biodiversiteit in alle maatschappelijke sectoren en beleid richting een natuur-positieve samenleving. Het Biodiversiteitsverdrag van Montreal is werkelijk een mijlpaal voor het behoud en herstel van de natuur.

Deze ambitieuze gezamenlijke inzet komt niet terug in de opstelling van het kabinet ten aanzien van het voorstel voor een Europese Natuurherstelwet. Het wetsvoorstel is dit najaar door de Europese Commissie gepresenteerd en van cruciaal belang voor het herstel en bescherming van de Europese biodiversiteit.

Vooralsnog heeft het kabinet aangekondigd dat het een kritische houding zal aannemen in de onderhandelingen over dit voorstel, omdat het van mening is dat bepaalde onderdelen te verstrekkend zijn.

In een gezamenlijke brief van Vogelbescherming, IUCN NL, LandschappenNL, Natuurmonumenten en Stichting De Noordzee hebben deze organisaties daarom het kabinet opgeroepen om de Europese noodzaak en de ambitie voor natuurherstel expliciet te omarmen.