Meer biodiversiteit binnen The Great Green Wall
Geplaatst op 4 augustus 2022
Om verwoestijning in het Sahel-gebied tegen te gaan werd in 2007 het Great Green Wall Initiative geïntroduceerd. Sinds een aantal jaar werkt BirdLife samen met de organisatie achter het initiatief en draagt ook Vogelbescherming bij om de biodiversiteit een integraal onderdeel te maken van gelieerde projecten. Een recente wijziging in het beleid heeft biodiversiteit in het hart van het initiatief geplaatst.
Sinds de oprichting in 2007 hebben projecten binnen het Great Green Wall Initiative ongeveer 30 miljoen hectare grond hersteld en daarmee voedsel gegenereerd voor miljoenen mensen. Daarbij is aandacht voor de natuur echter vaak achtergebleven, zo was de conclusie afgelopen juni tijdens een bijeenkomst van BirdLife en andere partners van het Great Green Wall Initiative. Het hernieuwde prioriteitenplan voor de periode 2021-2030 benadrukt het belang van herstel en monitoring van biodiversiteit en habitat, in samenwerking met lokale en nationale organisaties.
BirdLife International is sinds 2019 bondgenoot van de uitvoerende organisatie van het initiatief. Met Vogelbescherming als drijvende kracht is er destijds een overeenkomst getekend om natuur binnen het Great Green Wall Initiative te versterken, ook voor de vogels. Deze lijn zal worden doorgezet in de komende jaren.
Vogelbomen
Een voorbeeld waar Vogelbescherming eerder een rol heeft gespeeld in de vergaring van kennis over biodiversiteit binnen het Sahel-gebied is het onderzoek dat gedaan is naar boom- en struiksoorten die inheems en (trek)vogelvriendelijk zijn. Door deze kennis te delen met de Great Green Wall wordt in projecten gekozen voor bomen die insecten – en daarmee vogels – aantrekken, in combinatie met de eerder veelal geplante bomen die met name geschikt zijn voor menselijk gebruik.
Klimaat, mens en natuur
De Sahel is het gebied tussen de Saharawoestijn en de Soedanese savanne en beslaat de breedte van het Afrikaanse continent. Door klimaatverandering en bomenkap voor hout en veevoer gaat steeds meer bos verloren – in sommige gebieden tot 95% van het totaal. Dit resulteert in verwoestijning: harde, droge grond en verminderde leefomstandigheden voor mens, dier en natuur.
Bomen, met hun waterbergende wortelstelsels en verkoelende bladerdak, zijn de eerste stap tegen deze verwoestijning. Hoe groter de variatie aan bomen en planten, hoe stabieler en beter bestand tegen weer en klimaat het ecosysteem wordt. Daarnaast kan de inheemse bevolking langer profiteren van natuurwaarden, zoals opbrengsten van duurzaam verbouwde gewassen.
Een groen voornemen
Met het nieuwe prioriteitenplan zal biodiversiteit een grotere rol innemen bij projecten binnen het Great Green Wall Initiative. (Afrikaanse) BirdLife Partners zijn vanwege jarenlange ervaring in de Sahel een belangrijke schakel in dit voornemen, onder meer vanwege het project Living on the Edge.
Als onderdeel van de lopende samenwerking heeft BirdLife een nieuw overkoepelend project ontwikkeld, getiteld “Making the Sahel Greater and Greener for Nature and People”. Hierbinnen zijn al verschillende voorstellen gedaan voor nieuwe natuurontwikkeling, waaronder een project in Burkina Faso. BirdLife zal zich inzetten voor een goede samenwerking met en kennisuitwisseling tussen lokale en nationale organisaties. De in 2007 gestelde ambities zijn weliswaar nog ver weg, maar in samenwerking met de natuur is heel veel mogelijk.
Een korte geschiedenis
Door klimaatverandering, ontbossing en overexploitatie wordt het Afrikaans grondgebied in toenemende mate onbruikbaar en onbewoonbaar. In 2007 werd het Great Green Wall Initiative geïntroduceerd met een helder doel: een 15 kilometer brede ‘muur’ van bomen, dwars over het Afrikaanse continent, om deze verwoestijning tegen te gaan. Om dit doel te behalen, werd de Pan-African Agency of the Great Green Wall (PAGWW) in het leven geroepen: een agentschap bestaande uit de elf landen die langs de beoogde Great Green Wall liggen.
Al vanaf het begin zette het Great Green Wall Initiative stevige ambities neer: het herstellen van 100 miljoen hectare gedegradeerd land, het opslaan van 250 miljoen ton koolstofdioxide en het creëren van 10 miljoen banen in het landelijk gebied. En dat het liefst voor het jaar 2030.
Binnen een paar jaar bleek echter dat het planten van een ‘bomenmuur’ nog niet zo makkelijk is. Belangrijke factoren zoals klimatologische omstandigheden en het gebruik van de omgeving door de lokale bevolking waren onderschat, waardoor miljoenen van de aangeplante bomen al gauw het loodje legden.
Naar aanleiding van de eerste ervaringen werd het plan van de bomenmuur vervangen door een mozaïek van kleinere (beschermde) gebieden en projecten. Daarnaast kreeg het belang van en de samenwerking met de lokale bevolking een grotere rol binnen het initiatief. Nu wordt ook de rol van biodiversiteit verankerd in het beleid. De nieuwe aanpak van de PAGGW is vergelijkbaar met de aanpak van BirdLife in projecten Living on the Edge en Birds, Bees & Business, waardoor verdere samenwerking een logische stap is.
Partner van BirdLife International
Wereldwijd wordt de natuur in hoog tempo vernietigd. Om dat te stoppen zijn er in alle landen sterke natuurorganisaties nodig. Vogelbescherming draagt daaraan bij als Partner van BirdLife International en ondersteunt een aantal partners bij hun ontwikkeling.
Vogelbescherming internationaal
Veel vogels zijn trekvogels. Om ze goed te kunnen beschermen zijn wereldwijd sterke natuurorganisaties nodig. Vogelbescherming werkt samen met BirdLife Partners langs de trekroute en ondersteunt ze waar nodig.
