Vogels en vlinders in overvloed
Geplaatst op 24 september 2020
Niet iedereen ziet boomvalken of hoort kwartels roepen vanuit zijn achtertuin. De woning van Jack Folkers staat dan ook aan de rand van de Bethunepolder. Je kunt het een beetje vals spel noemen, maar mooi is het wel.
Jack is trots op zijn vogeltuin
Hans Peeters is op zoek naar natuurlijke tuinen. Kleine vogelreservaatjes waar de bewoners terecht trots op zijn. Bij elkaar opgeteld vormen zulke tuinen een mooi en groots natuurgebied, weliswaar verspreid over het hele land. Op een fraaie zomeravond bezoekt hij een echte vogel- en vlindertuin in Tienhoven.
Weidse polder in de achtertuin
Jack Folkers vindt zichzelf een bevoorrecht mens. Hij woont midden in het Groene Hart met een weids uitzicht op het natuurgebied de Bethunepolder. “Toen ik hier vier jaar geleden kwam wonen bestond de achtertuin eigenlijk alleen uit gras. Nou vind ik dat saai en ik heb een hekel aan maaien," grapt hij. “Ik ben begonnen om de tuin geleidelijk aan om te vormen. Minder gras en steeds meer bloeiende planten en struiken erin.”
Eigenlijk is de hele Bethunepolder zijn achtertuin. Tijdens ons bezoek worden we constant afgeleid door overvliegende visdieven, purperreigers en zelfs een kekkerende boomvalk. Ook zijn eigen achtertuin trekt heel wat vogels. Elke ochtend komt een groep huismussen een bad nemen. Putter en tjiftjaf broedden er afgelopen jaar. ’s Winters ziet hij groenlingen, putters en kneuen. De sperwer komt wekelijks langs en sinds kort huist er weer een steenuil in de buurt.
Waslijst aan nachtvlinders
Jack is niet alleen een vogelman, maar kijkt zeker zo fanatiek naar vlinders. In zijn tuin veel bloeiende planten zoals ijzerhard, zonnehoed en zowel paarse als witte vlinderstruiken (kies alleen de steriele varianten van de vlinderstruik, want die zaaien niet uit). Het kan niet anders of deze trekken veel vlinders aan. Ook vanavond fladderen atalanta’s en kleine vossen van bloem naar bloem. Met het invallen van de avond duiken er plotseling drie kolibrievlinders op. Als razendsnelle kolibries schieten ze tussen de bloemtrossen van de vlinderstruiken door.
En passant wijst Jack ons op twee wapendragers - nachtvlinders - die tegen de berkenstam zitten. Dankzij hun camouflagekleed zijn ze een met hun omgeving.
Met behulp van een vlinderval inventariseert Jack de nachtvlinders in zijn tuin. “Ook vannacht stel ik de val weer op en morgenochtend is het dan een verrassing wat er allemaal in zit. Daarbij ga ik voortvarend te werk om de vlinders weer zo snel mogelijk de vrijheid te geven. In drie maanden tijd heb ik tot nu toe 104 verschillende nachtvlindersoorten gedetermineerd. Geweldig toch.”
Tip van de maand: Onder de pannen
Stapel eens wat oude dakpannen of stenen met tussenruimtes op elkaar, in een vergeten hoek van uw tuin. Insecten en spinnen verstoppen zich graag tussen de donkere kieren en holtes. Ongewild vormen zij smakelijke hapjes voor ‘scharrelaars’ als roodborst, winterkoning en heggenmus. In de winter bieden de stenen stapels een veilig onderkomen voor amfibieën als padden en salamanders.
Vogel van de maand: sperwer
In het najaar krijgen de bij ons broedende sperwers gezelschap van vogels die vanuit Scandinavië naar Nederland komen gevlogen. Ze hebben geleerd dat wij ’s winters in onze tuinen massaal de zangvogels voeren. Sperwers eten geen zaad of vetbollen, voor hen zijn mezen en vinken smakelijke vliegende hapjes. De jagende roofvogels komen dus tot dicht onder de huizen. Het is geen prettig gezicht als een sperwer een mus of spreeuw te pakken heeft en deze in stukken scheurt. Maar bedenk dat zij ook moeten eten en dat het nu eenmaal de wet van de natuur is; eten en gegeten worden.
Soortenlijstjes
Jack is een echte onderzoeker en legt graag lijstjes aan. Op zijn ‘huislijst’ noteerde hij tot nu toe 143 verschillende vogelsoorten. Dankzij de Bethunepolder als achtertuin prijken daarop spectaculaire soorten als zeearend, smelleken en boomvalk. ’s Winters kan hij zich in zijn tuin verheugen op: havik, kramsvogel en grote bonte specht.
Zijn plantenlijst bestaat onder meer uit: verbena, vlinderstruik, margriet, vogelwikke, zwanenbloem en bosrank. Jack neemt deel aan bioblitz, waarbij hij in een jaar tijd zoveel mogelijk plant- en diersoorten in zijn tuin noteert. Alleen al de meer dan 100 nachtvlinders zorgen voor een indrukwekkende lijst. Sommige spectaculaire nachtvlindersoorten tot nu toe: wapendrager, ligusterpijlstaart, grote beervlinder en lindepijlstaart.
Plant van de maand: IJzerhard
Verbena ofwel ijzerhard is een sierplant die je bij elk tuincentrum kunt kopen. De kleine maar decoratieve lilakleurige bloemen staan in schermen bijeen. De hoge planten bloeien van juni tot in oktober en brengen zodoende lange tijd kleur in de tuin. Dat niet alleen. IJzerhard weet met zijn nectarrijke bloemen veel insecten te lokken. De planten trekken tot in het najaar veel vlinders, bijen, en hommels aan. Een echte must have, zoals we tegenwoordig zeggen.
Wat leeft er zoal in uw tuin?
Tuinen zijn in dorpen en steden belangrijke leefgebieden voor vogels en andere soorten. De trend is helaas steeds meer verstening. Maar hoe leuk is het wanneer u kunt genieten van al het leven in uw eigen tuin? Stenen eruit, groen erin. Bent u benieuwd wat er zich door het jaar heen afspeelt in uw tuin? Doe dan mee met de Jaarrond Tuintelling via www.tuintelling.nl!
Foto's: Hans Peeters
Foto sperwer: Jack Folkers
Online cursus Tuinvogels van Nederland
In deze gratis vogelcursus voor beginners leer je van Nico en Camilla in tien vogellessen veel tuinvogels en hun geluiden herkennen. Met handige tips, filmpjes en ezelsbruggetjes. Je ontvangt meteen de eerste vogelles per mail.
Mijn tuin een vogelparadijs
Word jij ook zo blij van vogels in je tuin of op je balkon? Hang je wel eens een vetbolletje voor ze op? Je kunt nog meer doen. Doe de gratis Postcode Vogelcheck en ontdek welke vogels in jouw buurt leven en hoe je deze vogels kunt helpen.
