Geplaatst op 24 april 2018
Madeira is een Portugees eiland van vulkanische oorsprong in de Atlantische oceaan voor de kust van Afrika. De noordzijde van het bergachtige eiland is bedekt met laurierwoud. Aan de zuidkant is het een stuk warmer en droger en moest het laurierwoud plaats maken voor landbouw. Om te zorgen voor voldoende water voor de gewassen werd er een ingenieus systeem van in de bergen uitgehakte irrigatiekanaaltjes, levada’s, aangelegd. De onderhoudspaden langs de levada’s worden tegenwoordig dankbaar gebruikt als wandelpad.
Naast allerhande nuttige gewassen brachten schepen op weg van en naar verre overzeese gebieden ook veel exotische gewassen naar het eiland. Door het milde, gunstige klimaat doen die het dan ook uitstekend. Madeira wordt dan ook wel het ‘bloemeneiland’ of de ‘drijvende tuin’ genoemd.
Op Madeira broeden 46 soorten vogels en er zijn circa 335 soorten vogels waargenomen. Daarvan is een groot deel echter zeldzaam of dwaalgast. Toch is Madeira voor vogelaars een leuke en interessante bestemming. Er broeden namelijk bijzondere soorten zeevogels en er komen door de afgelegen ligging endemische (onder)soorten voor.
Sommige van mooie soorten zijn makkelijk te vinden. De kanarie en Madeiragoudhaan vind je in de hoofdstad Funchal in het stadspark terwijl de Madeiragierzwaluwen in groepen over de stad scheren. Op sommige plaatsen is de prachtige Madeiravink ronduit tam. Voor andere vogels moet je wat meer moeite doen. De rotsmus, hop en Berthelotspieper vind je op het grillige schiereiland Ponta de São Laurenço. De trocazduif met zijn mooie zilvergrijze halsvlek en rode snavel en tenen is erg schuw. Let goed op kale boomtoppen, want die gebruiken ze graag als uitzichtpunt!
De Kuhls pijlstormvogel, freira en het Madeirastormvogeltje broeden op Madeira. Dat maakt de broedtijd (mei-augustus) een goede periode om naar Madeira te gaan. De freira broedt midden op het eiland op de Pico do Areeiro (1800 m). In het bezoekerscentrum is een expositie te zien over deze zeer zeldzame endeem (circa 75 broedparen). ’s Avonds kan je met een gids de vogels zien en horen terugkeren naar de nesten. Je ziet witte schimmen voorbij scheren met angstaanjagende kreten in het licht van de maan. Geen wonder dat de lokale bewoners vroeger dachten dat het de geesten van dolende herders waren.
Een trip op zee is ook zeker een must! Je maakt naast eerder genoemde soorten ook kans op bont stormvogeltje, Desertasstormvogel, Noordse pijlstormvogel, kleine pijlstormvogel, Bulwers stormvogel en Dougalls stern. Een leuke bonus zijn de verschillende soorten walvissen, dolfijnen, vliegende vissen en de Onechte Karetschildpad.
Een overnachting op het onbewoonde eiland Deserta grande is helemaal onvergetelijk. Hier keren in de schemer de Kuhls pijlstormvogels, Bulwers stormvogels en Madeirastormvogeltjes terug naar hun nesten. Ze maken dan de meest bizarre geluiden. Zo hoor je de Bulwers stormvogels ‘blaffen’ in hun holen. en klinkt het geluid van het Madeirastormvogeltje alsof je met een natte vinger over een raam strijkt. De vreemde roep van de Kuhls pijlstormvogel is even onmiskenbaar als onbeschrijfelijk, zoek het maar eens op!
Tekst: Miranda Zutt
Miranda Zutt was zo enthousiast over het eiland dat ze er een magazine over maakte: Madeira &natuur. Naast veel informatie over de vogels is er ook aandacht voor de mooiste natuurgebieden, wandelingen, tuinen, musea, planten, zeezoogdieren en vinders. Het magazine (60 pagina’s) is voor € 8,99 te bestellen op www.nnatuur.nl.