Nieuwe kansen voor vogels in de Zuidwestelijke Delta

Hoewel de Zuidwestelijke Delta in Nederland voor kustvogels van groot belang is, zijn veel broedvogelpopulaties sinds de voltooiing van de Deltawerken sterk in omvang afgenomen. Veel broedende, pleisterende en overwinterende vogels gaan achteruit. Vooral kustvogels hebben het zwaar.
Recente afnames zijn te zien bij viseters zoals fuut of geoorde fuut, maar ook bij sterns en veel steltlopers van slikken en schorren zoals scholekster, kanoet, rosse grutto, tureluur en zwarte ruiter.
In het rapport ‘Deltagebied: nationaal en internationaal topgebied voor vogels’ is een analyse gemaakt van de status, trends, bedreigingen en toekomst voor watervogels in het Deltagebied. Het rapport is gemaakt in opdracht van de Provincie Zeeland en Vogelbescherming en bevat zowel een prioritering aan maatregelen als acties voor de korte termijn.

Redenen voor de afname van vogels in de Delta zijn vooral de sterk verminderde beschikbaarheid van nestgelegenheid en voedsel. Maar ook bijkomende factoren als vervuiling, predatie, recreatie en verruiging van broedgebied spelen een rol. Door uiteenlopende (o.a. recreatieve) ontwikkelingen neemt de druk op het gebied de komende jaren alleen nog maar toe.

Gelukkig wordt er in de Delta al veel gedaan om leefgebieden van vogels te verbeteren. Zo zijn alle grote wateren aangewezen als beschermd Natura 2000-gebied en zijn er speciale broedeilanden aangelegd, zoals bij Scheelhoek. Ook nieuwe kansen dienen zich aan: in het rapport worden maatregelen voorgesteld waar zowel vogels als mensen baat bij hebben. Zoals het Haringvliet weer zout- en getij-invloed te geven, de aanleg van nieuwe broedeilandjes in de Grevelingen én geleiding van en voorlichting aan bezoekers om vogels die op het strand broeden te beschermen.

Om de voorgestelde beschermingsmaatregelen concreet te maken, wordt alle kennis gebundeld en werken verschillende natuurorganisaties, Rijkswaterstaat en de provincies Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Holland nauw samen.

Een van de al concrete plannen is het Europese LIFE-IP-project ‘Rust voor Vogels, Ruimte voor Mensen in de Zuidwestelijke Delta’. In dit project gaan de samenwerkende partijen natuur herstellen en creëren. Dat gebeurt door samenwerken en maatregelen te verbinden met zaken die toch al (moeten) gebeuren. Het herstel van waardevol leefgebied voor vogels in kust- en getijdengebieden gaat dan samen met het verkrijgen van draagvlak bij bezoekers en bewoners door middel van slimme ecologie-economie combinaties, en mogelijkheden om vogels kijken te verbeteren. Het project is een onderdeel van het grote Europese LIFE-IP-project gericht op de grote wateren in Nederland. Hiervoor is door de EU een subsidie van circa 17 miljoen euro toegekend.