Door
Hans Peeters
Natuurjournalist
Geplaatst op 5 januari 2017
Het is nu hét moment om een bezoek te brengen aan het Veluwemeer. In de winterperiode verruilen honderden kleine zwanen hun Siberische geboortegrond voor de voedselrijke randmeren in onze Lage Landen. Afhankelijk van weer en voedselaanbod is nooit helemaal te voorspellen waar de vogels zich ophouden. Dat wordt dus even zoeken. Het meeste kans heb je aan de zuidkant van het Veluwemeer, ruwweg tussen Harderwijk en Elburg.
Wij bezoeken vandaag twee kijkschermen aan de oevers van het water, te weten de Polsmaten bij Nunspeet en die van de Sint Ludgeruskerk bij Doornspijk.
De zon kruipt als een oranje bal langzaam achter de weilanden omhoog. Van de parkeerplaats naar het op een terp staande vogelkijkscherm is het minder dan 100 meter lopen. Het scherm van Staatsbosbeheer is giga en biedt gemakkelijk ruimte aan tien personen. We kijken uit over een rietkraag, slikplaten en een groot deel van het Veluwemeer. Nevelslierten dansen sfeervol boven het wateroppervlak.
Niet zo heel ver weg horen we luid gekakel van duizenden ganzen. Meer en meer groepjes kol- en brandganzen verlaten hun slaapplaats aan het water en vliegen landinwaarts om zich aan het ontbijt te wagen. Op de slikplaten scharrelen enkele watersnippen en aan de rand houden zich wat wintertalingen op. Te ver om te fotograferen.
Op een meter of vijftig afstand zwemmen enkele aalscholvers en een familie knobbelzwaan. Niet meteen iets om voor uit je dak te gaan, maar de knobbelzwanen bieden in dit mooie ochtendlicht toch een sfeervol tafereel.
Verderop dobberen ontelbare witte stipjes op het water. Kleine zwanen? Het is al gauw vier kilometer verderop en dus moeilijk te zien. We gaan verkassen.
Via smalle polderweggetjes rijden we naar Doornspijk. Wat de kaart aangeeft als ‘Oudekerk’ is in werkelijkheid niet meer als het fundament van de Sint Ludgeruskerk. In het verre verleden moet dit de kerk met het mooiste uitzicht van het land zijn geweest.
We kijken uit over brede rietkragen en een Veluwemeer dat vol zit met kleine zwanen en knobbelzwanen. We tellen er meer dan 2.500. Vanaf het kerkfundament leidt een smal pad naar een kijkscherm aan een rietkraag. Het scherm is beduidend smaller dan bij de Polsmaten en er is hier plaats voor slechts vier personen.
Van achter de wand kunnen de zwanen zonder verstoring geobserveerd worden. De vogels zwemmen al gauw 200 meter verderop, maar door de grote massa zijn er hele aardige overzichtsfoto’s te maken. Nu we beter kijken zien we niet alleen zwanen, maar ook: nonnetjes, wintertalingen, pijlstaarten, brilduikers en bergeenden. In het riet horen we zowaar een waterral krijsen.
Voor de Polsmaten neem je op de A28 afslag Nunspeet. Westelijk van Nunspeet, sla je vanaf de N310 de Vreeweg in richting het noorden. Aan het einde van de weg ga je rechtdoor het Hoge Bijsselse-pad in. Aan het einde rechtsaf, langs camping Polsmaten. Voor de camping leidt rechts een weggetje naar de parkeerplaats. ’s Winters is het vrij parkeren. Wanneer de slagboom omlaag is, kan men deze zelf omhoog doen. Het kijkscherm is rolstoel-toegankelijk.
Volg voor het kijkscherm bij de Sint Ludgeruskerk de Veldweg in Doornspijk. Op de kruising van de Veldweg en de Nieuwe Stadsweg bevinden zich de restanten van de kerk en het pad naar het kijkscherm. Er is geen parkeerplaats, dus parkeren langs de weg. Zowel het pad naar het kijkscherm als het scherm zelf zijn niet echt rolstoelvriendelijk.
Kijk voor de ligging van het kijkscherm bij Doornscherm op Googlemaps.
Dat je je als natuur- en vogelfotograaf houdt aan bijvoorbeeld de criteria voor verantwoorde vogelfotografie van Vogelbescherming ligt voor de hand. Als bezoeker van een fotohut, zijn er nog wat aanvullende zaken om rekening mee te houden:
Ga voor alle vogelkijkhutten van Nederland naar www.vogelkijkhut.nl
Bezoek onze webshop en winkel voor de leukste artikelen en de mooiste verrekijkers en telescopen.