Kruitdampen over Malta

Met eigen ogen en oren zien hoe een paradijselijke vallei bij het opgaan van de zon verandert in oorlogsgebied is een ervaring waar je een brok in de keel van krijgt. Vanaf een hoog punt zag ik samen met Nick Barbara – conservation manager bij Birdlife Malta – hoe de ene na de andere zomertortel werd neergehaald. De vallei gevuld met het geluid van roepende kwartels. MP3’tjes voor het overgrote deel, daartussen wilde kwartels. Vol hormonen – het is de paartijd – kunnen de kleine beesten geen weerstand bieden aan het geluid van soortgenoten en lopen met open ogen in de vuurmond van een repeterend hagelgeweer. Het is de onwerkelijke werkelijkheid van lente op Malta.

Nick werkt voor BirdLife Malta en is mijn collega aan het front. Hij wordt bedreigd, in elkaar geslagen, bespuugd en bespot. Ik werk voor Vogelbescherming Nederland. Onze arbo-regels zullen vermoedelijk bepalen dat Nicks werkomstandigheden niet OK zijn. Ik deed al een paar maal verslag van wat zich op het eiland afspeelt, zoals velen dat voor en na mij deden. De hele wereld weet wat de Maltezer jagers aanrichten en het land komt er nog altijd mee weg. Sancties en ingrijpen vanuit de EU liggen al tijden op de loer maar altijd vinden de eilanders slinkse wegen om onder echt ingrijpen uit te komen. Het lijkt erop dat in Brussel de politieke wil ontbreekt om paal en perk te stellen. Het hele onderwerp – vogels, natuurbescherming – is gewoon niet belangrijk genoeg om tot actie over te gaan. En de landen waar men zich inspant om kwartels en zomertortels te behouden en beschermen laten dit gebeuren. Natuurbescherming is een dingetje voor hobbyisten en liefhebbers, de internationale politiek houdt zich liever bezig met handelsverdragen, rechte komkommers en aanjagen van de intensieve landbouw.

Afgelopen zaterdag stemde de bevolking van Malta (en de bijbehorende eilanden Gozo en Comino) met een nipte meerderheid van 51% vóór het openen van ‘de voorjaarsjacht’. Het is een feit: blijkbaar is er een draagvlak voor de voorjaarsjacht op Malta. In de typische jachtdistricten op Malta (zoals het eiland Gozo, waar natuurbeschermers lijf en leden riskeren) was de opkomst zeer hoog, in de meer stedelijke gebieden juist laag. Het is een logisch fenomeen: wie z’n hobby op het spel ziet staan, mobiliseert vrienden en familie om daar iets aan te doen. Waar nee-stemmers dat vooral uit eigen overtuiging doen, en voor het belang van vogels en een rustige wandeling op het platteland hebben jagers iets te verliezen. Dreigend verlies mobiliseert sterker dan altruïstisch idealisme.

Wat de stemming dus óók laat zien, is dat de jagers er weliswaar in geslaagd zijn om het referendum te winnen maar dat hun activiteiten meer dan ooit onder het vergrootglas gelegd zullen worden. Nick en zijn collega’s – die al decennia strijden tegen de jacht – hebben een klap geïncasseerd, maar ach: dat zijn ze op Malta wel gewend. Stukje bij beetje wordt het schitterende Malta terugveroverd op de gecamoufleerde cowboys. Schieten op alles dat beweegt (veel jagers zijn er nogal triggerhappy) lijkt riskanter dan ooit. De collega’s op Malta staan op scherp en het eiland ligt onder een internationaal vergrootglas. Elke jager die iets buiten de wet doet zal de ondergang van de amper 60-jaar-oude-traditie bespoedigen.

In de vallei op Malta vielen op één ochtend duizenden schoten. De galm tussen de hellingen klinkt nog altijd na in mijn oren. De lucht van verschoten kruit is sterker dan het aroma van bloeiende amandel- en citrusbomen. Volgens officiële tellingen werden een tiental tortels en kwartels geschoten. Hoeveel het er werkelijk waren valt niet te achterhalen.