Zomerweer en insecten

Jochem Kühnen | zondag 26 juni 2022 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 383x

Het is momenteel afwisselend warm en buiig in Nederland, prima weer voor het voedsel van de Gierzwaluw. Maar warmte brengt ook risico’s met zich mee. Over beide wat meer informatie in het blog van deze keer.

Een schildwespje (Binodoxys angelicae) steekt een bladluis.

Toen de jongen nog klein en kaal waren kregen ze van de ouders kleine stukjes van de verzamelde bal insecten te eten. Nu ze aardig zijn gegroeid en er een donzig verenpak is verschenen is de trek ook gegroeid. Een oudervogel brengt nu het verzamelde voedsel allemaal over in de bek van één van de jongen.

Het voedsel wordt door de oudervogels al vliegend verzameld en bestaat uit een grote verscheidenheid aan kleine beestjes. Beestjes die de meeste mensen nooit bewust zien zoals allerlei parasitaire wespjes, gevleugelde bladluizen, kleine wantsjes, kevertjes en spinnetjes die zich aan een zijden draad proberen te verplaatsen. Soms hebben die diertjes nog directe relaties met elkaar zoals bladluizen die geparasiteerd worden door zogenaamde schildwespjes, maar ook worden gegeten door de kleinste lieveheersbeestjes (kapoentjes) en larven van zweefvliegen. Allemaal potentieel voedsel voor de Gierzwaluw.

Door klimaatverandering worden hier in Nederland regelmatig weerrecords verbroken. Dat kan ook voor gierzwaluwen risico’s met zich meebrengen zoals oververhitting. Maar die risico’s zijn in het hele broedgebied van de Gierzwaluw te vinden. Wellicht heeft menig lezer meegekregen dat een week geleden het zo heet was in delen van Spanje dat jonge gierzwaluwen in een daad van wanhoop verkoeling zochten buiten het nest. Jongen die te vroeg het nest verlaten kunnen nog niet vliegen en zijn zonder hulp van mensen ten dode opgeschreven.

De hulp van mensen moet wel aan specifieke eisen voldoen. Breng gevonden jonge gierzwaluwen altijd naar een specialistische opvang. Het zelf proberen te voeren is bij de wet verboden en daarnaast extreem riskant. Gierzwaluwen zijn insecteneters, dat dieet is erg moeilijk na te bootsen en zeker niet te vervangen door iets anders dan insecten. Jonge gierzwaluwen zijn in deze tijd van het jaar nog gemakkelijk te herkennen aan een onderontwikkeld verenkleed. Als de jongen zo groot zijn als hun ouders zijn er nog de gloednieuwe duidelijk wit omzoomde veren die bij ouders ontbreken. Als een volgroeide Gierzwaluw op de grond wordt gevonden is het belangrijk te realiseren dat dit niet normaal is. Gierzwaluwen komen doorgaans nooit in hun leven in contact met de grond. Als dat wel gebeurd is er iets misgegaan. Dat kan bijvoorbeeld een botsing zijn geweest, of een gevecht met een soortgenoot of andere soort. Bij dit soort gebeurtenissen kunnen verwondingen ontstaan die niet altijd zichtbaar zijn. Probeer een gevonden Gierzwaluw eerst tot rust te laten komen, bijvoorbeeld in een donkere doos. Na een tijdje kan geprobeerd worden of de vogel vanaf een vlakke hand met gestrekte arm wil opstijgen. Doe dit op een plaats met genoeg ruimte en probeer het meerdere keren als de eerste keer niet lukt. Ga nooit met de vogel gooien. Als de Gierzwaluw gezond en krachtig is kan deze prima opstijgen. Mocht het niet lukken dan zal ook zo’n vogel naar de opvang moeten.

Hopelijk is dit alles niet van toepassing op de Beleef de Lente gierzwaluwen. Behalve dan de vele diertjes die worden gevoerd natuurlijk!