Beleef de Lente 2024: veel reg..
18.07.24 Jaargang 18 van Beleef de Lente was een seizoen met twee gezichten: aan de ene kant ..
Door
Christ Grootzwagers
Natuurvereniging Ken en Geniet
Christ Grootzwagers | maandag 18 mei 2020 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 972x
Daar zit hem net de clou, we zien meestal maar één kant van haar knappe koppie. Vooral in de nacht slaapt een vogel, maar dan toch heel waakzaam. Ze houdt altijd een oogje in het zeil. Hoe doet ze dat? Heel bijzonder eigenlijk, ze houdt tijdens het slapen gewoon één oog open. Maak dat de kat wijs zul je zeggen, toch is het werkelijk zo. Vogels hebben aparte hersenhelften, het ene moment slaapt de ene kant, het andere moment de andere. De slapende kant stuurt het dichte oog aan, de wakkere helft het open oog. Romke maakte er een mooi filmpje van.
Onze merel die slaapt in ieder geval vaak maar voor de helft dus. Is er gevaar dan ontwaakt de andere helft en volgt er actie. Onze merel slaapt tijdens het broeden op haar nest. Ogenschijnlijk een veilige plaats, toch loert er altijd gevaar. Dus blijf je als moeder waakzaam. Vogels in nestkasten slapen een stuk rustiger, ze zitten redelijk beschut. Bij de kauwen hebben we het gevaar van volledige slaap gezien, deze werd overvallen in haar kast. Een gemakkelijke prooi dus.
Natuurlijk mogen we de rol van man niet uitvlakken, ook die is waakzaam. Toch slaapt die weer heel anders, net als vrouw buiten het broedseizoen. Manlief slaapt op een tak, dit dankzij een slim mechanisme. Als vogels landen op een tak treedt dit mechanisme in werking. De poot grijpt zich automatisch vast, om los te komen moet de vogel kracht zetten. Juist het tegenovergestelde van ons mensen, wij moeten kracht zetten om iets vast te pakken. De mannelijke vogels hebben zeker tijdens de broedtijd meer te doen als menigeen denkt. Ze waken, als er gevaar dreigt, klinkt er een waarschuwingssignaal, voor vrouw. Manlief is dan meteen niet zo lief meer en schiet als een raket op het gevaar af. Hij maakt zich groot en dreigt, natuurlijk met de nodige strijdkreten.
Hoe werkt het nu, dat de vogel die op een tak slaapt niet ervan af kukelt. Een pees loopt vanaf het dijbeen over de knie, onder de enkel door en zo naar de tenen. Omdat de vogel, om energie te besparen, bij het slapen gaan door de knie zakt, ontspant zich de pees en de tenen sluiten om de tak. De knie van een vogel zit vlak onder het lichaam tussen de veren. Het is het beste om naar de menselijke enkelgewrichten te kijken. Onze enkel scharniert naar achteren, dat doet ook de enkel van de vogel.
Zelf heb ik dit vaak gezien tijdens mijn nachtdiensten. Bij vogels werkt dit toch heel anders. Sommige vogels slapen gewoon in de lucht, ja zelfs onder het vliegen. Hebben ze een automatische piloot? Nou misschien nog een slimmere oplossing. Vooral vogels die lang in de lucht blijven, die slapen gewoon half. Dus eigenlijk hetzelfde als onze merels. Tijdens het vliegen houdt het wakkere oog de zaak in de gaten. Slim, want zo kun je grote afstanden in korte tijd overbruggen. Zeker onze trekvogels gebruiken dit voordeel op hun lange reis. We laten het hierbij, anders wordt het slaapverwekkend. Let de komende tijd maar eens goed op en vergelijk het slaapgedrag van de diverse vogels. Vooruit dan, zoals jullie gewend zijn aan het eind van mijn blog, een mooi lentetafereel.
18.07.24 Jaargang 18 van Beleef de Lente was een seizoen met twee gezichten: aan de ene kant ..
17.07.24 Wie had gedacht dat de haiku challenge zo'n succes zou worden? Ik zeker niet. Het hee..
17.07.24 Het kerkuilenseizoen van Beleef de Lente 2024 zit erop. Of zoals ze in de Achterhoek ..