Toen de zeearenden in de Alde Feanen onlangs voor het haviksnest net achter de camera kozen, kozen de haviken voor het zeearendennest net voor de camera. En dat terwijl de zeearenden hun oude nest nog gewoon gebruikten. Is dat niet een beetje dom?
Jonge buizerd (vooraan) op zeearendnest, met op de voorgrond een geringde poot van een ooievaar (code door fotograaf afgeschermd) en op de achtergrond een jonge zeearend (foto: Pawel Sieracki, Birding Poland)
Kraakarenden
Het klinkt wellicht wat ingewikkeld. Toen het zeearendenpaar van de Alde Feanen in het voorjaar van 2017 het haviksnest kraakten waar ze hun eerste jong op grootbrachten, bouwden de haviken iets verderop een nieuw nest en brachten daar hun jongen groot. Dit voorjaar kraakten de zeearenden óók dat nest, terwijl de zeearenden het nest van vorig jaar (met camera) bleven bezoeken. Volgt u het nog? Het komt er op neer dat de zeearenden twee jaar achtereen de haviken hun nest afnemen en dat de haviken na enige strijd, en wellicht tegen beter weten in, weer terug zijn op hun oude stek.
Tweede huis
Dat zeearenden een oud nest als ‘tweede huis’ erop na kunnen houden, is niet zo ongewoon. Als de vrouw op het nieuwe, fraai opgebouwde nest broedt, kan zo’n oud nest prima dienen als slaap- en rustplaats voor de man. Ook bij de zeearenden in het Lauwersmeer kwam zo'n oud nest in de buurt van het nieuwe goed uit in jaren wanneer ze twee grote jongen hadden die op punt van uitvliegen stonden. De jongen verdeelden zich dan over de twee bouwsels en dat voorkwam vermoedelijk een hoop gebakkelei tussen de 'kids'.
Wat dat betreft had de havik er misschien beter aan gedaan iets verderop weer een gloednieuw nest te bouwen in plaats van het cameranest te charteren. Toch gaat het nu al een poos goed en lijkt vrouw havik redelijk rustig haar ‘broedsje’ (Fries voor volledig legsel van vier eieren) uit te kunnen broeden.
Een smakelijk roofpietenboutje?
Sommige mensen vragen zich af of de jonge haviken straks niet ten prooi vallen aan de zeearenden. In de vele voedselstudies die in Europa bij zeearenden zijn gedaan, staan andere roofvogels maar sporadisch op het menu. Smakelijke ‘roofpietenboutjes’ worden amper gevonden tussen prooiresten op zeearendnesten. Doorgaans treffen we vooral ganzen, watervogels en vis aan.
Vorig jaar keek de Poolse onderzoeker Pawel Sieracki echter wel vreemd op toen hij een zeearendennest bezocht voor onderzoek (zie de foto hierboven). Naast de jonge zeearend zat een jonge buizerd! Die leefde nog en keek niet heel blij. Wat wil je ook met zo'n jonge zeearend in je rug, die in gewicht al gauw vijf tot zes zo zwaar is. Bovendien wees de poot van de ooievaar op de voorgrond erop dat die er ook niet goed vanaf gekomen was. De jonge buizerd was kennelijk uit een nest gepakt door pa of ma zeearend en nog levend als prooi afgeleverd bij het zeearendenjong. Of die jonge buizerd dat uiteindelijk overleefde, is onbekend. Enige vrees bij de haviken is dus wel terecht…
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
