Vogelvriendelijk groenbeheer? Vraag het je gemeente

Wil je graag genieten van vogels in je buurt? Dan is het in de eerste plaats fijn als je je tuin vogelvriendelijk hebt in gericht, met inheemse planten die voedsel, beschutting en nestgelegenheid bieden. Maar de vogels zijn pas echt geholpen als ook het openbare groen in de omgeving vogelvriendelijk is. En daarvoor heb je de gemeente nodig.

Hoe vogelvriendelijk groenbeheer werkt? De gemeente Arnhem geeft het goede voorbeeld. Op bouwnatuurinclusief.nl leggen senior beheerder Cecilia Klein en stadsecoloog Ineke Wesseling uit hoe ze dat aanpakken: “We houden zo veel mogelijk rekening met de natuur en werken met natuurlijke processen”, legt Klein uit. “Een plant die je aanplant voelt zich misschien niet thuis op die plek. Liever laten we de ruimte aan een plant – of dier – om zich spontaan te vestigen, want dan past hij daar. We noemen dat natuurvolgend beheer. We zaaien bijvoorbeeld zo min mogelijk kruiden in zodat we ruimte bieden aan kruiden die hier in de omgeving groeien. Je hebt misschien iets meer geduld nodig maar die paardenbloemen, look-zonder-lookjes en koekoeksbloemen komen vanzelf.”

Met de vegetatie probeert de gemeente een zo compleet mogelijk ecosysteem te creëren, vertelt Wesseling: “Niet alleen bomen met gras eronder, want dat is niet voldoende voor struikbewonende vogels of egels. Die hebben struiken zoals heesters nodig. We willen dus de complete structuur van bos-, mantel- en zoomvegetatie.”

Voor ecologisch groenbeheer is het ook van belang om op de juiste manier te maaien, vertelt Klein: “Volgens het ecologisch maaiprincipe moet je tot 25% laten staan elke keer als je maait, ook in de winter, zodat insecten en andere beestjes altijd plek hebben om te overleven.” Het maaisel wordt afgevoerd want voor een bloemrijke vegetatie moet de bodem niet te voedselrijk zijn.

Eigen initiatief van inwoners faciliteert de gemeente Arnhem graag: “Als bewoners een boomspiegel of perk willen onderhouden dan is ons uitgangspunt ‘ja, tenzij’. Meestal kan het en gaat het ook goed. Mensen voelen zich dan meer betrokken bij hun omgeving. Inwoners vragen ook of we het gras minder willen maaien. Je ziet daar een beweging in: Vroeger werden we gebeld omdat we te weinig maaien, nu ook omdat we te veel maaien.”

Waar kan je gemeente beginnen als ze aan de slag wil met ecologisch beheer? Dat moet je vooral niet te ingewikkeld maken, vindt Klein: “Probeer niet in één keer alles te doen. Kies een plek waar de energie zit: met een groep enthousiaste bewoners of enthousiaste eigenaren van een bedrijventerreintje. Begin daar en ga het gewoon doen. Dan is kans van slagen groter, en kun je het als olievlek uitbreiden.”

Mede dankzij dertig jaar ecologisch beheer is Arnhem  de aantrekkelijkste grote stad van Nederland om in te wonen, volgens de Atlas voor gemeenten. Want ecologisch beheer is niet alleen fijn voor de vogels maar ook voor de menselijke bewoners. Een groene leefomgeving helpt om weersextremen op te vangen, zoals stortbuien en hittegolven. En bewoners van een groene buurt zijn gemiddeld genomen gezonder en voelen zich gelukkiger. Dat wil toch elke gemeente?

Wat kun jij doen om je gemeente te overtuigen van ecologisch groenbeheer? Je kunt bijvoorbeeld een e-mail sturen naar de verantwoordelijke wethouder of naar raadsleden. Vertel ze hoe je het graag anders zou zien, met argumenten en goede voorbeelden (zie ook de linkjes hieronder). Maar ook de Omgevingswet, die dit jaar van kracht is geworden, geeft mogelijkheden om invloed uit te oefenen op de plannen van je gemeente.

Oefen jij je invloed uit voor ecologisch groenbeheer? Alvast hartelijk dank namens de vogels!