Vogels gluren bij de oosterburen

Vlak over de grens bij Enschede ligt ten noorden van de stad Münster misschien wel het meest vogelrijke wetland van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen: de Rieselfelder Münster is een mozaïeklandschap van tientallen vijvers en poelen, afgewisseld met rietvelden, weilanden en bosgebieden. Het gebied trekt een grote verscheidenheid aan broedvogels en trekvogels aan. Tijdens de voorjaars- en de najaarstrek gebruiken veel steltlopers, meeuwen en zangvogels de plek als tussenstop.

Het hele jaar door kun je hier diverse soorten reigers, futen, eenden, ganzen en rietvogels tegenkomen. Bijzondere vogels die je hier kunt waarnemen zijn onder meer krooneend, porseleinhoen, blauwborst, roerdomp, geoorde fuut, zwarte stern en boomvalk. Het gebied heeft diverse vogelkijkhutten en kijkwanden, en zelfs een uitkijktoren.

Natuurreservaat Wagbachniederung ligt 20 kilometer ten zuidwesten van de stad Heidelberg vlak naast de Rijn. Het is een wetland van 224 hectare dat is ontstaan uit de zuiveringsvijvers van de voormalige suikerfabriek Waghäusel. De vijvers hebben veelal ondiep water met veel rietkragen en slikrandjes. Ideaal dus voor watervogels, rietvogels en steltlopers. Er zijn hier in de loop der jaren al meer dan 250 vogelsoorten waargenomen.

De Wagbachniederung is tijdens de vogeltrek een van de belangrijkste rustplaatsen voor steltlopers in het binnenland van Duitsland. En het is een van de schaarse broedgebieden van de purperreiger in Duitsland. Andere vogels die je in het gebied kunt zien zijn onder meer bruine kiekendief, blauwborst, ijsvogel, nachtegaal, krooneend, baardman, steltkluut en als je geluk hebt een buidelmees.

De Kaiserstuhl (troon van de keizer) is een heuvelrug van vulkanische oorsprong ten noordwesten van het Zuid-Duitse Freiburg. Het hele gebied staat bekend om zijn wijnbouw. De terrassen op de zuidelijke hellingen van dit kleine gebergte vormen een bijzonder leefgebied voor vogels vanwege het warme klimaat.

De Kaiserstuhl is een van de warmste streken van Duitsland en heeft een enorme rijkdom aan warmtegevoelige flora en fauna. Het gebied herbergt bijvoorbeeld een van de grootste dichtheden aan orchideeën in Europa – er zijn meer dan dertig soorten ontdekt. Maar het gebied is ook zeer aantrekkelijk voor vogels. Zo is het absoluut de beste plek van Duitsland om bijeneters te zien. Ze komen hier veel voor, zijn gemakkelijk te zien en vaak ook van behoorlijk dichtbij. Andere bijzondere vogels die je in het gebied kunt tegenkomen zijn cirlgors, hop, grauwe klauwier, grijskopspecht, ortolaan en zomertortel.

Dit nationale park is een grootschalig beschermd gebied in Brandenburg op de grens van Polen en Duitsland langs de rivier de Oder. Als een van de laatste bijna natuurlijke rivierlandschappen in Duitsland is het een broed-, rust- en overwinteringsgebied voor vogels van internationaal belang. In het nationale park broeden ruim 145 vogelsoorten.

 In het voor- en najaar kun je de trek van duizenden ganzen, eenden en kraanvogels meemaken. Maar het hele jaar door zijn in National Park Unteres Odertal veel vogels te zien, van zeearend tot kwartelkoning en van draaihals tot roodmus. Vanwege de omvang (meer dan 100.000 ha) moet je twee tot drie dagen uittrekken als je het gebied helemaal wilt verkennen.

Het Katinger Watt grenst aan de Duitse Waddenzee in Sleeswijk-Holstein. Dammen scheiden het gebied van zo'n 12 vierkante kilometer van de zee en de brede monding van de rivier de Eider. Het gebied is een lappendeken van vijvers, sloten, graslanden, akkerlanden en heeft ook nog een bos van 350 hectare.

Het Katinger Watt trekt met zijn mix van zoet en zout water veel steltlopers, eenden, ganzen en weidevogels aan, waaronder kievit, wulp, scholekster, kluut, bontbekplevier, ijsvogel en zeearend. Daarnaast strijken hier tijdens de vogeltrek duizenden vogels neer op doortrek om in dit gebied te komen rusten. Het Katinger Watt is goed ontsloten voor bezoekers met een bezoekerscentrum, diverse vogelkijkhutten en een uitkijktoren.

Het Havelländisches Luch ligt zo’n vijftig kilometer ten westen van Berlijn. Het natuurgebied bestaat uit een mozaïek van vochtige graslanden, afgewisseld met ruigtes, heggen en hagen. In de winter en het voorjaar staat een deel van het gebied onder water. De belangrijkste reden om dit gebied te bezoeken is de majestueuze grote trap. Het Havelländisches Luch is een van de drie gebieden in Duitsland waar deze soort nog voorkomt en de dichtstbijzijnde plek voor Nederland om grote trappen in het wild te zien.

Het reservaat zelf is verboden terrein, maar je kunt het gebied uitstekend overzien vanaf twee uitkijktorens. Dan zie je misschien ook wel andere leuke vogels, zoals grauwe gors, rode wouw, zeearend, veldleeuwerik en wulp.