Vliegen met vogels

In Kroatië is illegale visvangst langs de Dalmatische kust en de jacht op ’onze’ trekvogels een fors probleem. De Kroatische BirdLife Partner BIOM ging in de tegenaanval met drones. Door regelmatig te patrouilleren boven stukken moerasgebied, konden ze de paadjes volgen die stropers door rietland maakten richting illegale visfuiken en jachthutten. Dat leverde een aantal ‘heterdaadjes’ op én bewijsmateriaal.

Op Malta bleek het moeilijker om drone-beelden als bewijsmateriaal geaccepteerd te krijgen. Wat niet helpt, is dat een deel van de jacht legaal is. Overschrijding van het aantal te doden vogels, of het schieten op verboden soorten, is ook met een drone niet goed vast te stellen. 

Nederlandse vogelbeschermers gebruiken geen drones om stropers te betrappen, maar om de vogelstand in beeld te brengen. Op Texel is het tellen van gemengde kolonies grote sterns en kluten in ieder geval een stuk eenvoudiger en nauwkeuriger geworden dankzij een drone.

Marc Plomp van Vogelinformatiecentrum Texel: “We kunnen op de beelden heel goed onderscheid maken tussen grote sterns, visdieven en kokmeeuw.” Als verwoed vogelfilmer experimenteerde hij al vroeg met drones en hij vond een partner in beheerder Natuurmonumenten. Plomp: “Het tellen bleek met de drone meer nesten op te leveren dan onze tellingen met verrekijker en telescoop vanaf de normale afstand, en we hebben de beelden als bewijs.”

Nesten van weidevogels tellen in grasland is in principe goed te doen met een drone. Die moet dan wel voorzien zijn van een speciale én prijzige warmtebeeldcamera. Software herkent op de beelden van een koud weiland de warme nesten met eieren of jonge vogels. Ze verschijnen als witte stippen op het beeld. De locaties worden doorgestuurd naar de smartphone of computer van de weidevogelvrijwilliger en de boer. Moeilijk te vinden nesten worden zo gelokaliseerd en vrijwilligers hoeven in het veld geen sporen achter te laten waar predatoren van profiteren.

Maar het is niet alles goud wat er blinkt. Onderscheid maken tussen een weidevogelnest en de plek waar een haas een tijdje heeft zitten eten, is bijvoorbeeld nog niet makkelijk. Ook verse molshopen (met warme aarde) kunnen per ongeluk als nest geteld worden. Terwijl de nesten van veldleeuweriken vrijwel niet te zien zijn.

Bert Denneman van Vogelbescherming is daarom nog niet overtuigd van dit nieuwe hulpmiddel. “Zolang de praktijk nog weerbarstig is, zie ik drones nog niet als de redding van weidevogels. Maar zoals op Texel het tellen van kolonies veel makkelijker én nauwkeuriger gaat – ja, daar zie ik het grote voordeel wel van. Verstoring speelt er geen rol en de mensen weten goed wat ze doen. Ook op andere plekken kan dat werken, zoals het tellen van purperreigers in slecht toegankelijk moerasgebied.”

Bert: “Helaas zien we drones ook heel vaak opduiken in beschermde gebieden en dat is een ontwikkeling die me zorgen baart. Het zijn dan toch ‘vliegende bladblazers’ die flink verstoren en bovendien een ergernis voor natuurliefhebbers kunnen zijn.”

Dus wat is de conclusie? In handen van een vogelonderzoeker of natuurbeschermer kan een drone zeker een waardevol hulpmiddel zijn.